مسئولیت اخلاقی

در فلسفه، مسئولیت اخلاقی عبارت است از وضعیتی که مستحق ستایش، سرزنش، پاداش یا مجازات برای یک فعل یا ترک فعل مطابق با الزامات اخلاقی است.^[۱]^[۲] تصمیم‌گیری در مورد آنچه (در صورت وجود) به عنوان «اخلاقی واجب» به حساب می‌آید یکی از دغدغه‌های اصلی اخلاق در فلسفه است.

فیلسوفان به افرادی که مسئولیت اخلاقی در قبال یک عمل را بر عهده دارند، به عنوان عاملان اخلاقی یاد می‌کنند. عاملان اخلاقی این توانایی را دارند که در مورد موقعیت خود تأمل کنند، در مورد نحوه عمل خود نیت ایجاد کنند و سپس آن عمل را انجام دهند. مفهوم اختیار به موضوع مهمی در بحث در مورد اینکه آیا افراد همیشه از نظر اخلاقی مسئول اعمال خود هستند و اگر چنین است، به چه معنایی «مسئول» هستند تبدیل شده‌است. ناسازگارگرایان، جبرگرایی را در تضاد با اراده آزاد می‌دانند، در حالی که سازگارگرایان فکر می‌کنند این دو می‌توانند در کنار هم وجود داشته باشند.

مسئولیت اخلاقی لزوماً مساوی با مسئولیت قانونی نیست. زمانی که یک سامانه حقوقی مسئول مجازات آن شخص به خاطر رویدادی باشد، شخص از نظر قانونی مسئول یک رویداد است. اگر چه اغلب ممکن است این مورد اتفاق بیفتد که وقتی شخصی از نظر اخلاقی مسئول عملی است، از نظر قانونی نیز مسئول آن عمل باشد، اما این دو حالت همیشه برهم منطبق نیستند.^{^{[نیازمند منبع]}}

موضع فلسفی

مواضع فلسفی مختلفی وجود دارد که بر سر جبر و اختیار اختلاف نظر دارند.

بسته به اینکه یک فیلسوف از اراده آزاد چگونه تصور می‌کند، دیدگاه‌های متفاوتی در مورد مسئولیت اخلاقی خواهد داشت.^[۳]

جستارهای وابسته

منابع

↑ Klein, Martha (2005). "responsibility". In Honderich, Ted (ed.). Oxford Companion to Philosophy. Oxford University Press. doi:10.1093/acref/9780199264797.001.0001. ISBN 978-0-19-926479-7. The term 'moral responsibility' covers (i) the having of a moral obligation and (ii) the fulfilment of the criteria for deserving blame or praise (punishment or reward) for a morally significant act or omission.
↑ Eshleman, Andrew (2009). "moral responsibility". In Zalta, Edward N. (ed.). Stanford Encyclopedia of Philosophy. Metaphysics Research Lab, Stanford University. Many have held that one distinct feature of persons is their status [emphasis added] as morally responsible agents
↑ Peter Cave (2002). Responsibility in Law and Morality. Hart Publishing. p. 4. ISBN 978-1-84113-321-8. A common argument in the philosophical literature is that the essence of responsibility is to be found in what it means to be a human agent and to have free will...There is disagreement amongst philosophers about what freedom means, about whether human beings are free in the relevant sense, and about the relevance of freedom to responsibility... Nevertheless,...our responsibility practices have developed, and thrive, independently of 'the truth' about human freedom.

برای مطالعه بیشتر

Evans, Rod L. (2008). Hamowy, Ronald (ed.). The Encyclopedia of Libertarianism. Thousand Oaks, CA: Sage; Cato Institute. pp. 425–427. doi:10.4135/9781412965811.n261. ISBN 978-1-4129-6580-4. LCCN 2008009151. OCLC 750831024 https://books.google.com/books?id=yxNgXs3TkJYC. {{cite encyclopedia}}: Missing or empty |title= (help)
Meyer, Susan Sauvé, Chappell, T.D.J. 'Aristotle on Moral Responsibility' . Book review, Mind, New Series, Vol. 105, No. 417 (Jan. , 1996), pp. 181–186, Oxford University Press.
Klein, Martha (1995). "Responsibility". In Ted Honderich (ed.). The Oxford Companion to Philosophy. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-866132-0.
"Collective Moral Responsibility". Internet Encyclopedia of Philosophy. 2006. Retrieved 8 September 2007.
Rosebury, Brian (October 1995). "Moral Responsibility and "Moral Luck"". The Philosophical Review. 104: 499–524. doi:10.2307/2185815. JSTOR 2185815.
Waller, Bruce N. (2005). "Freedom, Moral Responsibility, and Ethics". Consider Ethics: Theory, Readings and Contemporary Issues. New York: Pearson Longman. pp. 215–233. ISBN 978-0-321-20280-2.

پیوند به بیرون

منابع برخط فلسفه غرب

اراده آزاد، جبرگرایی و مسئولیت اخلاقی - همه چیز به‌طور خلاصه نوشته تد هندریش
"مسئولیت اخلاقی"، اندرو اشلمن، دایرةالمعارف فلسفه استنفورد (نسخه پاییز ۲۰۰۴)
"Responsibility". Internet Encyclopedia of Philosophy.
"Praise and Blame". Internet Encyclopedia of Philosophy.
"Collective Moral Responsibility". Internet Encyclopedia of Philosophy.

[1] Klein, Martha (2005). "responsibility". In Honderich, Ted (ed.). Oxford Companion to Philosophy. Oxford University Press. doi:10.1093/acref/9780199264797.001.0001. ISBN 978-0-19-926479-7. The term 'moral responsibility' covers (i) the having of a moral obligation and (ii) the fulfilment of the criteria for deserving blame or praise (punishment or reward) for a morally significant act or omission.

[2] Eshleman, Andrew (2009). "moral responsibility". In Zalta, Edward N. (ed.). Stanford Encyclopedia of Philosophy. Metaphysics Research Lab, Stanford University. Many have held that one distinct feature of persons is their status [emphasis added] as morally responsible agents

[Cave2-3] Peter Cave (2002). Responsibility in Law and Morality. Hart Publishing. p. 4. ISBN 978-1-84113-321-8. A common argument in the philosophical literature is that the essence of responsibility is to be found in what it means to be a human agent and to have free will...There is disagreement amongst philosophers about what freedom means, about whether human beings are free in the relevant sense, and about the relevance of freedom to responsibility... Nevertheless,...our responsibility practices have developed, and thrive, independently of 'the truth' about human freedom.

[۱]

[۲]

[۳]