محمد گلریز
محمّد گلریز (زاده ۲ آبان ۱۳۲۵) با نام اصلی (محمدعلی گلپایگانی) از خوانندگان موسیقی سنتی و پاپ ایرانی است. او یکی از خوانندگان برتر در زمان جنگ ایران و عراق بوده و صدایش به عنوان میراث شفاهی ایران در سازمان میراث فرهنگی ثبت شدهاست.[۲] وی برادر کوچکتر اکبر گلپایگانی (گلپا) است.[۳]
محمّد گلریز | |
---|---|
اطلاعات پسزمینه | |
نام تولد | محمدعلی گلپایگانی |
نام(های) دیگر | محمد گلریز |
زاده | ۲ آبان ۱۳۲۵ (۷۷ سال) تهران، ایران |
ژانر | موسیقی سنتی ایرانی موسیقی حماسی |
سالهای فعالیت | ۱۳۳۷ تا کنون |
زندگی
ویرایشمحمد گلریز فرزند حسین مرشد بود . او همراه پدرش به محافل مذهبی میرفت. و پدرش را همراهی میکرد.در سال ۱۳۵۳ با سفارش برادرش، به رادیو دریا رفت و آوازهایی را اجرا کرد . او آواز را نزد نورعلی برومند آغاز کرد و دستگاه سه گاه را از او فرا گرفت.[۴]گلریز فعالیت خود را از سال ۵۸ و پس از پیروزی انقلاب اسلامی با آهنگ «برخیزید» از حمید شاهنگیان شروع کرد. سپس سرود «این بانگ آزادی» با شعر حمید سبزواری و آهنگ احمدعلی راغب را خواند.این سرود برای مدتها در رادیو و در آغاز برنامه " راه امام، کلام امام"پخش میشد . گلریز سپس سرودهای ای شهید مطهر، رفتند یاران، خجسته باد این پیروزی، ای شهیدان خدایی نامتان پاینده باد را خواند. گلریز برای آهنگی با عنوان شهید مطهری با روحاله خمینی دیدار کرد. وی آهنگ «دریغا» با آهنگسازی محمد علی شکوهی را به مناسبت درگذشت سید روحالله خمینی اجرا کرد.[۵]
تقدیرها
ویرایش- گلریز در سال ۱۳۸۹ به عنوان خواننده ماندگار از طرف عزتاله ضرغامی رئیس سازمان صدا و سیما، مورد تجلیل و تقدیر قرار گرفت.
- در شهریور ۱۴۰۰ مراسمی برای گرامیداشت هنرمندانی که در زمینه ایثار و دفاع مقدس سابقه فعالیت هنری داشتند برگزار شد. در این مراسم از گلریز در کنار هنرمندانی نظیر عزتالله مهرآوران، علیرضا افتخاری، حسین نوری و جمشید هاشمپور تجلیل به عمل آمد.[۶]
حضور در برنامه کرسی
ویرایشگلریز در رمضان ۱۴۴۵ به برنامه کرسی شبکه چهار سیما دعوت شد و در مورد تاریخ فعالیتهای هنری خود پس از انقلاب سخن گفت.در این برنامه که میزبان آن حوزه هنری بوده است ، از هنرمندان پیشکسوت عرصههای گوناگون هنر انقلاب دعوت به عمل می آورد.
آلبومها
ویرایش- برخیزید آهنگساز حمید شاهنگیان[۷]
- صبح شکوفا[۸]
- نیایش
- بانگ آزادی
- ای بسیجی
- دریغا
- نغمه توحید
- سلام بر بصیرت[۹]
- غم فراق
- سکر سماع ملکوت آهنگساز استاد هادی آزرم
- خجسته باد این پیروزی[۱۰]
مستند گلبانگ گلریز در مورد زندگی وی ساخته شدهاست.[۱۱]
مشخصات برخی از آثار
ویرایشنام ترانه | ترانهسرا | آهنگساز | تنظیم | شروع ترانه یا بخش معروفتر آن |
---|---|---|---|---|
ای شهید مطهر | حمید سبزواری | احمد علی راغب | مجتبی میرزاده | ای مجاهد شهید مطهر مرتضی را چو آیینه مظهر |
نور نشاط[۱۲] | بابک نیکطلب | علی اکبرپور | علی اکبرپور | درد دیرین را وقت تدبیر است/ کاهلی سستی بند و زنجیر است |
این بانگ آزادی | حمید سبزواری | احمد علی راغب | مجتبی میرزاده | این بانگ آزادیست که از خاوران خیزد |
ای جانباز | حمید سبزواری | حمید شاهنگیان | حسن یوسف زمانی | ای شکسته استخوان از جفای اهریمن / بسته راه دشمنان با نثار جان و تن |
خجسته باد این پیروزی | حمید سبزواری | احمد علی راغب | مجتبی میرزاده | از صلابت ملت و ارتش و سپاه ما / جاودانه شد از فروغ ظفر پگاه ما |
راه رجاء | حمید سبزواری | احمد علی راغب | مجتبی میرزاده | هر دم از این رهگذار رهگذری میرود / در پی مردان مرد پی سپری میرود |
امداد | حمید سبزواری | احمد علی راغب | محمد منتظم | الا که داری ز فیض باری توان و قدرت به جسم و جان |
ای بسیجی | حمید سبزواری | مهیار فیروز بخت | محمد میرزمانی | ای بسیج، ای سرفرازان، افتخار میهنید / مایه امن و امان و اعتبار میهنید |
امید آفرینان بسیج (نامت ای بسیجی) | حمید سبزواری | مهیار فیروز بخت | حسن یوسف زمانی | ای فروغ ایزدی ز چهرهٔ شما عیان / تیغ حیدری به صد دری کشیده از میان |
مسند گل (بیا و بنشین کنار گل) | حمید سبزواری | حسین بهروزی نیا | حسین بهروزی نیا | به نو بهاران چو میدرخشد فروغ شبنم به روی گل |
دریغا | حمید سبزواری | محمد علی شکوهی | محمد علی شکوهی | ببار از دیده، دامن دامن ای اشک / که غم زد آتشم در خرمن ای اشک |
شهیدان خدایی | علی معلم | احمد علی راغب | فریدون شهبازیان | ای شهیدان خدایی مهرتان تابنده بادا |
آواز دشتی[۱۳] | وحشی بافقی | الهی سینه ای ده آتشافروز |
پیوند به بیرون
ویرایش- ↑ «رونمایی از نماهنگ (آزادی) اثر حامد زمانی». خبرگزاری تسنیم. ۲۸ آذر ۱۳۹۵. دریافتشده در ۱۰ دی ۱۳۹۷.
- ↑ «آهنگ به یاد ماندنی «صبح پیروزی» با صدای محمد گلریز». خبرآنلاین. دریافتشده در ۲۳ فروردین ۱۳۹۴.
- ↑ ««عشق مردم مرا نگه داشت» · گپی با اکبر گلپایگانی». دویچه وله. دریافتشده در ۲۳ فروردین ۱۳۹۴.
- ↑ «محمد گلریز: پدرم سَمبُل تعزیهخوانی و مداحی اهل بیت بود». مشرق نیوز. ۲۰۱۷-۰۵-۳۱. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۷-۲۵.
- ↑ «محمد گلریز/ مستندی از یک میراث شفاهی». جام جم آنلاین. بایگانیشده از اصلی در ۲۰ آوریل ۲۰۱۵. دریافتشده در ۲۳ فروردین ۱۳۹۴.
- ↑ "گرامیداشت هنرمندان پیشکسوت ایثارگر".
- ↑ «آثار شاهنگیان بوی معنویت و عرفان میدهد». تریبون مستضعفین. بایگانیشده از اصلی در ۵ آوریل ۲۰۲۳. دریافتشده در ۲۳ فروردین ۱۳۹۴.
- ↑ «طلوع «صبح شکوفا» با صدای محمد گلریز». ایکنا. بایگانیشده از اصلی در ۱۶ آوریل ۲۰۱۵. دریافتشده در ۲۳ فروردین ۱۳۹۴.
- ↑ «سلام بر بصیرت با صدای محمد گلریز در تالار رودکی طنین انداز میشود». باشگاه خبرنگاران جوان. دریافتشده در ۲۳ فروردین ۱۳۹۴.
- ↑ «اجرای سروده در محضر امام، نگاه مثبت ایشان به موسیقی را آشکار کرد». پرتال پژوهشی و اطلاعرسانی مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. دریافتشده در ۲۳ فروردین ۱۳۹۴.
- ↑ «مستند زندگی گلریز به پایان رسید». خبرگزاری تسنیم. دریافتشده در ۲۳ فروردین ۱۳۹۴.
- ↑ «نور نشاط». book.iranseda.ir. دریافتشده در ۲۰۲۳-۱۲-۱۶.
- ↑ «الهی سینهای ده آتشافروز». book.iranseda.ir. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۲-۱۷.