محمدابراهیم کلباسی
محمد ابراهیم کلباسی مشهور به علامه حاجی کلباسی (۱۱۸۰ اصفهان – ۱۲۶۱ قمری) از مراجع تقلید شیعه امامیه و فقیه، اصولی بود. او همچنین احیاگر حوزه علمیه اصفهان در قرن سیزدهم هجری به‌شمار می‌رفت.[۱]
محمدابراهیم کلباسی | |
|---|---|
| عنوان(ها) | علامه، آیت الله العظمی |
| اطلاعات شخصی | |
| زاده | محمدابراهیم کلباسی ۱۱۸۰ هجری قمری |
| درگذشته | هشتم ماه جمادی الاولی ۱۲۶۱ هجری قمری(۱۲۲۴ هجری شمسی) |
| محل دفن | اصفهان، خیابان حکیم مسجد حکیم |
| محل اقامت | اصفهان |
| تحصیلات | اصفهان - نجف - قم |
تولد و تبار
ویرایشمحمد ابراهیم کلباسی در سال ۱۱۸۰ هجری قمری در اصفهان زاده شد. خاندان کلباسی خودشان را نسل مالک اشتر نخعی می‌دانند، از این رو به اشتری نیز معروف هستند.[۲][۳] نام پدر وی محمد حسن[۴] و نام پدربزرگ وی محمد قاسم بود. پدرش هنگامی که محمد ابراهیم کلباسی ده ساله بود درگذشت.[۵][۶][۷]
تحصیلات
ویرایشپس از مرگ پدر در سنین کودکی به شاگردی آقامحمد بیدآبادی درآمد. گرچه پدرش مرده بود، اما آقامحمد بیدآبادی، به توصیه پدرش، سعی در تربیت وی داشت.[۵][۸] از اساتید دیگر وی می‌توان به آقا محمد باقر معروف به وحید بهبهانی، سید محمدمهدی بحرالعلوم،[۹] شیخ جعفر کاشف الغطا، ملا محمد مهدی نراقی اشاره کرد. او از یک سو تربیت‌شدهٔ حکیم متأله بیدآبادی- آخرین وارث و یادگار مکتب فلسفی اصفهان و بنیانگذار شیوه‌ای نو در عرفان شیعی- و از سوی دیگر شاگرد فقیه محمد باقر بهبهانی بنیانگذار علم اصول و در تقابل با تفکر اخباری‌گری بود. از این رو وی توانست پیوندی میان این دو تفکر ایجاد کند.[۱][۱۰] همچنین از دیگر استادان مشهور وی در اصفهان عبارتند از:[۵]
- ملا علی نوری
- ملا محراب گیلانی
- میرزا محمدعلی میرمظفر[۱۱]
- شیخ محمّد حسین خاتون آبادی[۱۲]
- شیخ محمد علی هرندی
- شیخ محمّد بن شیخ زین‌الدین
شاگردان
ویرایشمحمد ابراهیم کلباسی، در چندین زمینه علوم اسلامی دخیل بود. بسیاری از روحانیون و فقیهان برجسته نیمهٔ دوم قرن سیزدهم هجری از شاگردان کلباسی بوده‌اند. وی در مسجد حکیم اصفهان به تدریس فقه و اصول فقه اسلامی می‌پرداخت و در این زمینه شاگردان زیادی را تربیت کرد که از جمله آنها افراد ذیل هستند:[۵]
آثار
ویرایشمحمد ابراهیم کلباسی در زمینه‌های فقه، اصول فقه و سایر تعالیم اسلامی تألیفاتی انجام داده‌است که شامل موارد ذیل می‌شود:[۵][۱][۱۹][۲۰]
- اشارات الاصول
- ارشاد المسترشدین فی معرفه من احکام الدین یا رساله عملیه
- هدایه المسترشدین
- النخبه
- منهاج الهدایه الی احکام الشریعه و فروع الفقه، در فقه
- السؤال و الجواب فی الفقه و الاحکام
- شوارع الهدایه فی شرح الکفایه المقتصد، شرح بخش طهارت و صلاه کفایه محقّق سبزواری
- تقلید المیّت
- الایقاضات، در اصول
- رساله‌ای در صحیح و اعم؛ در علم اصول فقه
- نقد الاصول
- مناسک حج
- رساله‌ای در مفطر بودن قلیان یا توتون
او رساله نخبه را منتشر کرده که نخستین رساله عملیه و توضیح المسائل به زبان فارسی به‌شمار می‌رود.[۵][۲۱][۲۲]
آزار صوفیان
ویرایشاو از مخالفان سلسله‌های صوفیه در اصفهان بود. همچنین گفته می‌شود که تذکراتی به فتحعلی شاه و برخی حاکمان وقت در خصوص سهل‌گیری نسبت به توده مردم داشته‌است.[۱]
درگذشت
ویرایشمحمد ابراهیم کلباسی سرانجام در شب پنج‌شنبه ۸ جمادی‌الاولی ۱۲۶۱ قمری (۲۵ اردیبهشت ۱۲۲۴) در سن ۸۱ سالگی[۲۳][۲۴] در گذشت و بنابر وصیت او در محلی روبروی مسجد حکیم که به مقبره خاندان او معروف است در اصفهان دفن شد.[۲۵][۲۶]
منابع
ویرایش- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ "کلباسی، محمد ابراهیم - پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه". Retrieved 21 July 2021.
- ↑ آل محبوبه، جعفر. ماضی نجف و حاضرها. ج. ۳. ص. ۲۳۱.
- ↑ مهدوی، سیدمصلح‌الدین. تاریخ علمی و اجتماعی اصفهان در دو قرن اخیر. ج. ۱. ص. ۴۳.
- ↑ طهرانی, آقا بزرگ. طبقات اعلام الشیعه. Vol. ۶. p. ۱۷۶.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ ۵٫۴ ۵٫۵ "محمّد ابراهیم کرباسی، حوزه". Retrieved 21 July 2021.
- ↑ "علامه کلباسی که بود؟ - خبرگزاری حوزه". Retrieved 21 July 2021.
- ↑ "حضرت آیت الله شیخ محمد ابراهیم کلباسی - وارثون". Retrieved 21 July 2021.
- ↑ حرزالدین, محمد. معارف الرجال فی تراجم العلماء و الادباء. Vol. ۲. p. ۱۷۶.
- ↑ طهرانی, آقا بزرگ. طبقات اعلام الشیعه: الکرام البرره فی القرن الثالث بعد العشره. Vol. ۱. p. ۱۵.
- ↑ "آیت الله محمد ابراهیم کلباسی (رض) - تبیان". Retrieved 21 July 2021.
- ↑ "میرزامحمدعلی میرزامظفر". Archived from the original on 13 June 2021. Retrieved 21 July 2021.
- ↑ "میر محمدحسین خاتون‌آبادی - ویکی شیعه". Retrieved 21 July 2021.
- ↑ "مدرس اصفهانی، میر سید حسن". Retrieved 21 July 2021.
- ↑ طهرانی, آقا بزرگ. الذریعة الی تصانیف الشیعة. Vol. ۱۵. pp. ۸۱–۸۲.
- ↑ حبیب‌آبادی, محمدعلی. مکارم الآثار. Vol. ۷. p. ۲۴۰۶.
- ↑ "آقا میر سید محمد شهشهانی فرهیختگان تمدن شیعه". Retrieved 21 July 2021.
- ↑ "حمزه قائنی". Retrieved 21 July 2021.
- ↑ "سیدمحمدحسن مجتهدموسوی اصفهانی". Archived from the original on 18 September 2021. Retrieved 21 July 2021.
- ↑ حبیب‌آبادی, محمدعلی. مکارم الآثار. Vol. ۲. p. ۵۰۷.
- ↑ زرکلی, خیرالدین. الأعلام. Vol. ۶. p. ۱۹۵.
- ↑ مدرس خیابانی, محمدعلی. ریحانة الادب. Vol. ۵. p. ۴۳.
- ↑ گَزی, ملا عبدالکریم. تذکرة القبور. pp. ۴۷–۴۸.
- ↑ المغربی, الحسین بن محمد. البدر التمام شرح بلوغ المرام. p. ۱۶.
- ↑ حبیب‌آبادی, محمدعلی. مکارم الآثار. Vol. ۵. p. ۱۶۴۴.
- ↑ اشارات (کنگره بزرگداشت علامه کلباسی)، نشر دانش حوزه ۱۳۹۱، ص ۱۶–۱۱
- ↑ "علامه محمدابراهیم کلباسی". Archived from the original on 22 July 2021. Retrieved 21 July 2021.