لیمونن
لیمونن (به انگلیسی: Limonene) با فرمول شیمیایی C10H16 یک ترکیب شیمیایی با شناسه پابکم ۲۲۳۱۱ است؛ که جرم مولی آن 136.24 g/mol میباشد. لیمونن یک مایع بیرنگ هیدروکربنی از کلاس سیکلوترپن است. معمولاً ایزومر D آن بوی قوی ای مانند پرتقال دارد. در سنتزهای شیمیایی به عنوان پیش مادهای برای Carvone و نیز به عنوان یک حلال تجدیدپذیر در شویندهها بکار میروند.[۱] لیمونن از نام لیمو (Lemon) برگرفته شدهاست. پوست لیمو بمانند دیگر مرکبات؛ حاوی مقادیر قابل توجهی از این ترکیب است که منجر به بوی آن میگردد. لیمونن یک مولکول کایرال است و منبع بیولوزیکی تولید یک انانتیومر است در واقع منبع صنعتی اصلی حاوی (D-limonene ((+)-limonene که R)-enantiomer)است. همچنین لیمونن راسمیک را به عنوان دیپنتن (dipentene) میشناسیم.[۲] D-Limonene به صورت تجاری از طریق دو روش اولیهٔ تقطیر بخار یا جداسازی گریز از مرکز از مرکبات بدست میآید.
لیمونن | |||
---|---|---|---|
| |||
1-methyl-4-(1-methylethenyl)-cyclohexene | |||
دیگر نامها 4-isopropenyl-1-methylcyclohexene | |||
شناساگرها | |||
شماره ثبت سیایاس | ۵۹۸۹-۲۷-۵ | ||
پابکم | ۲۲۳۱۱, ۴۳۹۲۵۰ (S-isomer) | ||
کماسپایدر | ۲۰۹۳۹ (Racemic) , ۳۸۸۳۸۶ (S-isomer), ۳۸۹۷۴۷ (R-isomer) | ||
UNII | GFD7C86Q1W | ||
KEGG | D00194 | ||
ChEBI | CHEBI:15384 | ||
ChEMBL | CHEMBL۴۴۹۰۶۲ | ||
جیمول-تصاویر سه بعدی | Image 1 | ||
| |||
| |||
خصوصیات | |||
فرمول مولکولی | C10H16 | ||
جرم مولی | 136.24 g/mol | ||
چگالی | 0.8411 g/cm³ | ||
دمای ذوب | −۷۴٫۳۵ درجه سلسیوس (−۱۰۱٫۸۳ درجه فارنهایت؛ ۱۹۸٫۸۰ کلوین) | ||
دمای جوش | ۱۷۶ درجه سلسیوس (۳۴۹ درجه فارنهایت؛ ۴۴۹ کلوین) | ||
خطرات | |||
کدهای ایمنی | R۱۰ R۳۸ R۴۳ R50/53 | ||
شمارههای نگهداری | S۲ S۲۴ S۳۷ S60 S61 | ||
لوزی آتش | |||
نقطه اشتعال | |||
به استثنای جایی که اشاره شدهاست در غیر این صورت، دادهها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شدهاند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa) | |||
(بررسی) (چیست: / ؟) | |||
Infobox references | |||
|
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایش- ↑ Fahlbusch, Karl-Georg; Hammerschmidt, Franz-Josef; Panten, Johannes; Pickenhagen, Wilhelm; Schatkowski, Dietmar; Bauer, Kurt; Garbe, Dorothea; Surburg, Horst (2003). "Flavors and Fragrances". Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. doi:10.1002/14356007.a11_141. شابک ۹۷۸−۳−۵۲۷−۳۰۶۷۳−۲
- ↑ J. L. Simonsen (1947). The Terpenes 1 (2nd ed.). Cambridge University Press. OCLC 477048261
- «IUPAC GOLD BOOK». دریافتشده در ۱۸ مارس ۲۰۱۲.