ژان دو لا فونتن

ژان دو لافونتِن (به فرانسوی: Jean de La Fontaine) (زادهٔ ۸ ژوئیه ۱۶۲۱ در شاتو-تیری، درگذشت ۱۳ آوریل ۱۶۹۵ در پاریس)، مشهورترین حکایت‌نویس فرانسه‌است که شعرهای بسیاری نیز سُروده‌است. شهرت او بیشتر به دلیل نوشتن کتابی به نام حکایات است که گونهٔ ویژه‌ای از حکایت‌نویسی را در کل اروپا ارائه کرد و سرمشقی برای دیگر نویسندگان فرانسه یا فرانسوی‌زبان بود. گوستاو فلوبر دربارهٔ لا فونتِن گفته‌است که او تنها شاعر فرانسوی پیش از ویکتور هوگو است که ساختار زبان فرانسه را به خوبی درک کرده‌است.

ژان دو لا فونتِن
پرتره لافونتن در ۱۶۹۰ میلادی
زادهٔ	۸ ژوئیه ۱۶۲۱ شاتو-تیری
درگذشت	۱۳ آوریل ۱۶۹۵ پاریس
آرامگاه	دز گورستان پر لاشز، پاریس
ملیت	فرانسوی

تندیس ژان دو لا فونتن در موزهٔ لوور، پاریس.

زندگی

ژان دو لا فونتِن در ۸ ژوئیه ۱۶۲۱ در شاتو-تیری به دنیا آمد. وی در ۱۳ آوریل ۱۶۹۵ درگذشت و در گورستان پر لاشز، پاریس به خاک سپرده شد. در سال ۱۹۹۵ کشور فرانسه، تمبرهایی را برای بزرگداشت لا فونتِن و حکایت‌های او چاپ کرد. در آوریل ۲۰۰۷ نیز فیلمی با نام ژان دو لا فونتن - چالش (به فرانسوی: Jean de La Fontaine - le défi) دربارهٔ زندگی وی ساخته شد که لوران دوش (به فرانسوی: Lorànt Deutsch) ستارهٔ فرانسوی در آن هنرنمایی می‌کرد.

آثار

• حکایات
• اروس و پسوخه
• جام جم
• حکایت‌های لا لافونتن
• در رثای پریان قصر وو
• رؤیای وو، فلورانسی
• عشق‌های پسیشه
• کوپیدون
• افسانه‌های لافونتن
• روستاییان دوناب

ترجمه به فارسی

«افسانه‌های لافونتن» در ایران نیز با سه ترجمه متفاوت عرضه شده‌است. «عبدالله توکل»، «احمد نفیسی» و «نیره سعیدی» (میرفخرایی) از مترجمانی هستند که در ایران به آثار نثر و منظوم این نویسنده فرانسوی پرداخته‌اند.

حکایت «روباه و زاغ» در کتاب درسی فارسی به نام سراینده‌اش حبیب یغمایی معرفی شده‌است، اما این شعر در واقع ترجمه منظوم حبیب یغمایی است از شعر شاعر فرانسوی قرن هفدهم یعنی ژان دو لافونتن، که البته در کتاب درسی به نام شاعر اصلی آن اشاره‌ای نشده‌است. ایرج میرزا و رشید یاسمی و امیری از اولین کسانی بودند که برخی از حکایت‌ها یا فابل‌های لافونتن را به نظم فارسی ترجمه کردند. نمونه‌هایی از این ترجمه‌ها در کتاب تاریخ ترجمهٔ ادبی از فرانسه به فارسی ارائه شده‌است.

طرلان رفیعی، نویسنده و هنرگردان ایرانی، در مقاله‌ای به بررسی این حکایت و ترجمه‌های متعدد آن به فارسی، بخصوص ترجمه منظوم خلیل ثقفی (اعلم‌الدوله) پرداخته است.

منابع

• زندگینامه ژان دو لا فونتن
• ویکی‌پدیای انگلیسی و فرانسه

پیوند به بیرون

• The museum is the native house of the poet in Château-Thierry, France
• (فرانسوی) Extensive information and works online بایگانی‌شده در ۱۲ ژوئیه ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine
• (فرانسوی) Biography, Analysis
• (فرانسوی) Chocolat Menier - Les Fables de La Fontaine pictures and French language text
• (فرانسوی) Biography and Fables in French language
• English translations of the complete fables
• Eric Ormsby on La Fontaine's fables