فلز سنگین سمی
یک فلز سنگین سمی یک اصطلاح رایج اما گمراهکننده برای یک عنصر فلزی است که به دلیل سمیت بالقوه آن مورد توجه قرار میگیرد. [۵] همه فلزهای سنگین سمی نیستند و برخی از فلزهای سمی سنگین نیستند. [۶] عناصری که اغلب به عنوان سمی مورد بحث قرار میگیرند، عبارتند از کادمیم، جیوه و سرب، [۷] که همگی در فهرست ۱۰ ماده شیمیایی مورد نگرانی عمومی سازمان جهانی بهداشت دیده میشوند. [۸] نمونههای دیگر عبارتند از کروم و نیکل، [۹] تالیوم، بیسموت، آرسنیک، آنتیموان و قلع. [۵]
اثرات زیانبار
ویرایشفلزهای سمی "میتوانند به اجزای حیاتی سلولی مانند پروتئینهای ساختاری، آنزیمها و اسیدهای نوکلئیک متصل شوند و در عملکرد آنها اختلال ایجاد کنند." [۱۰] علائم و اثرات ممکن است بستگی به ترکیب فلز یا فلز و دوز درگیر متفاوت باشد. بهطور کلی، قرار گرفتن درازمدت در مواجهه با فلزهای سنگین سمی میتواند اثرات سرطانزا، سیستم عصبی مرکزی و محیطی و گردش خون داشته باشد. برای انسان، تظاهرات معمولی مرتبط با قرار گرفتن در معرض هر یک از فلزهای سنگین سمی "کلاسیک" [۱۱]، یا کروم (یک فلز سنگین سمی دیگر) یا آرسنیک (یک متالوئید)، در جدول نشان داده شده است. [۱۲]
عنصر | مواجهه حاد معمولاً یک روز یا کمتر |
قرار گرفتن در معرض مزمن اغلب ماهها یا سالها |
کادمیوم | پنومونیت (التهاب ریه) | سرطان ریه استئومالاسی (نرم شدن استخوانها) پروتئینوری (پروتئین اضافی در ادرار، آسیب احتمالی کلیه) |
عطارد | اسهال تب استفراغ کردن |
استوماتیت (التهاب لثه و دهان) حالت تهوع سندرم نفروتیک (اختلال غیر اختصاصی کلیه) نوراستنی (اختلال عصبی) پاراژئوزیا (طعم فلزی) بیماری صورتی (درد و تغییر رنگ صورتی دست و پا) لرزش |
سرب | انسفالوپاتی (اختلال عملکرد مغز) حالت تهوع استفراغ کردن |
کم خونی آنسفالوپاتی افتادگی پا / افتادگی مچ (فلج) نفروپاتی (بیماری کلیه) |
کروم | خونریزی دستگاه گوارش (خونریزی) همولیز (تخریب گلبولهای قرمز) نارسایی حاد کلیه |
فیبروز ریوی (اسکار ریه) سرطان ریه |
آرسنیک | حالت تهوع استفراغ کردن اسهال آنسفالوپاتی اثرات چند اندامی آریتمی نوروپاتی دردناک |
دیابت هیپوپیگمانتاسیون / هیپرکراتوزیس سرطان |
منابع
ویرایش- ↑ Dewan 2008.
- ↑ Dewan 2009.
- ↑ Poovey 2001.
- ↑ Csuros 1997.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ Baldwin & Marshall 1999.
- ↑ Pourret, Bollinger & Hursthouse 2021.
- ↑ Brathwaite & Rabone 1985, p. 363.
- ↑ World Health Organization 2020.
- ↑ Srivastava & Goyal 2010, p. 2.
- ↑ Landis, Sofield & Yu 2000, p. 269.
- ↑ Nielen & Marvin 2008, p. 10.
- ↑ Adal & Wiener 2023.