فرهنگستان[۱] یا آکادِمی (به فرانسوی: Académie) مؤسسه‌ای پژوهشی یا آموزشی برای آموزش عالی، پژوهش، یا عضویت افتخاری است.

اکنون در ایران چهار فرهنگستانِ فعال وجود دارد: فرهنگستان زبان و ادب فارسی، فرهنگستان علوم، فرهنگستان علوم پزشکی، و فرهنگستان هنر.

ریشه‌شناسی

ویرایش

فرهنگستان را در یونان باستان، «آکادِمیا» (به یونانی: Ἀκαδημία) می‌گفتند. کاربرد این واژه به شکل یونانیِ آن به سال ۳۸۵ پیش از میلاد برمی‌گردد؛ زمانی‌که افلاطون در دبیرستانی در شمال آتن در یونان، مدرسه‌ای برای خردورزی و فلسفه و آموزش بنیاد نهاد.

واژهٔ «فرهنگستان» از زبان فارسی میانه به فارسی نو رسیده است.

در لغت‌نامهٔ دهخدا نیز دربارهٔ آن نوشته شده: «مشتق از نام یلی اساطیری از مردم یونان موسوم به آکادِمُس که اراضی منسوب بدو را آکادمی می‌نامیدند، در شمال غربی اَطینه «آتن»، و مَدْرَسِ افلاطون بدانجا بود.»

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. «فرهنگستان» [عمومی] هم‌ارزِ «academy, académie (fr.)»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر اول. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۳۱-۱ (ذیل سرواژهٔ فرهنگستان)