فتح‌الله بی‌نیاز

نویسنده ایرانی

فتح‌الله بی‌نیاز (زاده ۱۳۲۷ مسجدسلیمان- درگذشته ۱۲ مهر ۱۳۹۴ تهران) نویسنده و منتقد ادبی ایرانی بود. از بی‌نیاز ۱۵ رمان و ۷ مجموعه داستان کوتاه و ۸ کتاب در حوزه نقد و نظریه ادبی منتشر شده‌است. وی احاطه کاملی بر ادبیات داستانی معاصر ایران داشت و نقدهای ادبیش بر جامعه ادبی ایران تأثیرگذار بود.[۲] داستانهای بی‌نیاز عرصه نمود شیوه زندگی و نحوه نگرش طبقه متوسط شهرنشین ایرانی پس از انقلاب بود.[۳]

فتح‌الله بی‌نیاز
زادهٔ۱۳۲۷
مسجد سلیمان
درگذشت۱۲ مهر ۱۳۹۴[۱]
تهران
ملیتایرانی
تحصیلاتمهندسی برق
محل تحصیلدانشگاه صنعتی شریف
پیشه(ها)نویسنده و منتقد ادبی

زندگی

ویرایش

بی‌نیاز در تیرماه ۱۳۲۷ در مسجدسلیمان به دنیا آمد. در سال ۱۳۵۱ در رشته مهندسی برق از دانشگاه صنعتی شریف (آریامهرِ وقت) فارغ‌التحصیل شد.[۴] ا و فعالیت ادبی خود را از سال ۱۳۴۷ تا ۱۳۸۰ با نام‌های مستعار نشریات مختلف آغاز کرد و چندین داستان کوتاه، مقاله، نقد ادبی، سینمایی و نمایشنامه از وی به چاپ رسید. از شهریور ۱۳۸۰ تا شهریور ۱۳۹۰ با نام اصلی‌اش بیش از ۴۱۱ نقد، مقاله، مرور کتاب و ۶۹ داستان کوتاه و ۴۶ مصاحبه جامع از وی در نشریات گوناگون به چاپ رسید و ۴۷۷ مقاله، نقد، مرور کتاب و داستان کوتاه در فضای مجازی چاپ شده‌است.

او هم چنین تا خردادماه ۱۳۸۸ در مجموع ۱۵۱ جلسه نقد و سخنرانی داشته‌است. او ۱۲ سال عضو هیئت داوران جایزه مهرگان ادب (رمان و داستان کوتاه) بود.[۵] هم‌چنین داوری نهایی شماری از جشنواره‌های ادبی منطقه‌ای و استانی کشور را نیز به عهده داشت. تعداد زیادی از آثار بی‌نیاز پشت سد سانسور و ممیزی ماند و اجازه چاپ نیافت.[۶] او در فروردین ۹۴ طی مصاحبه‌ای گفت که ۱۵ کتاب از تألیفات او از وزارت ارشاد اسلامی مجوز دریافت نکرده و او «از خیر انتشار» این کتاب‌ها گذشته‌است.[۷]
بی‌نیاز عضو شورای سردبیری کتاب نقد نگره، دبیر بخش داستان و نقد ادبی مجله نافه بود.
فتح‌الله بی‌نیاز در ۱۲ مهرماه ۱۳۹۴ به علت ایست قلبی در تهران درگذشت.[۸]

مهندسی

ویرایش

بی‌نیاز در عرصه مهندسی نیز چهره شناخته شده‌ای در زمینه برق و حفاظت کاتودیک بود. او طی بیش از سی و پنج سال مهندسی، بیش از صد و بیست مهندس، تکنسین، طراح و مترور جوان تر را حین کار در عرصه‌های برق، مکانیک، حفاظت کاتودیک، کنترل و اتوماسیون آموزش داده‌است. بی‌نیاز همچنین شش کتاب برای طراحی برق و کنترل و حفاظت کاتودیک نوشته‌است که آن‌ها را رسماً چاپ نکرده‌است، اما به صورت مرجع در اختیار مهندسین جوان و میانه سال قرار داده‌است. [نیازمند منبع]

کتاب‌شناسی

ویرایش

رمان و داستان

ویرایش
  • مکانی به وسعت هیچ (رمان)- ۱۳۶۹
  • حلقه نفوذناپذیر گرگ‌های خاکستری (رمان)- ۱۳۶۹
  • دردناک‌ترین داستان عالم (مجموعه داستان) - ۱۳۷۰
  • می‌روم که بمیرم (مجموعه داستان)- ۱۳۷۷
  • علیاحضرت فرنگیس (رمان)- ۱۳۷۸
  • عطش ماندگار (رمان)- ۱۳۸۱
  • شورشگران را به زانو درآوریم (مجموعه داستان)- ۱۳۸۲
  • افعی‌ها خودکشی نمی‌کنند (رمان) - ۱۳۸۳
  • ستیزه‌جوی دلتنگ (رمان)- ۱۳۸۲
  • دریاسالار بی‌دریا (رمان) - ۱۳۸۲
  • تشییع جنازه یک زنده به‌گور (مجموعه داستان)- ۱۳۸۲
  • ملاقات با مسیح (رمان) - ۱۳۸۲
  • گل‌سرخ، ای تناقض ناب (داستان بلند)- ۱۳۸۳
  • اندوه رهگذران مرده (رمان)- ۱۳۸۳
  • نوعی خصومت (مجموعه داستان) - ۱۳۸۴
  • التهاب سرد (مجموعه داستان)- ۱۳۸۴
  • کوارتت مرگ و دختر (مجموعه داستان) - ۱۳۸۶[۹]
  • ترجیع بندی برای شاعران جوان (رمان)- ۱۳۸۶
  • بعد از مرگ هنوز می‌میرم (رمان) -۱۳۸۶

نقد و تحلیل

ویرایش
  • جلد اول مقالات ادبی – ۱۳۸۳
  • درآمدی بر داستان‌نویسی و روایت‌شناسی – ۱۳۸۷ (چاپ ششم ۱۳۹۴)
  • در جهان رمان مدرنیستی – ۱۳۹۰
  • نقد، تحلیل و تفسیر چند داستان معتبر جهان – جلد اول تا پنجم (۱۳۹۱ تا ۱۳۹۳)

آثار آماده چاپ

ویرایش
  • هذیان یک مغروق (رمان)
  • خواهرم منیژه (مجموعه داستان)
  • خیبر غریب (رمان)
  • شب مغلوب‌ها (مجموعه داستان)
  • این رنگین کمان را به من بدهید (رمان)
  • آفتابگردان‌های پژمرده (رمان)
  • برق کمرنگ آفتاب (مجموعه داستان)
  • شبنم و شقایق (مجموعه داستان)
  • ما آلوده‌ها (رمان)
  • سمت چپ پرتگاه (رمان)
  • چهره ناتمام (رمان)
  • همه در تهران نمی‌میرند (رمان)
  • قلمرو پنهان ابلیس (رمان)
  • فانوس سنگی (رمان)
  • رانده شده گان شهر پوکربازان (مجموعه داستان)
  • همه چیزمان را جا گذاشتیم (رمان)
  • دره‌های بی‌نام و نشان (رمان)
  • عابرهایی در جاده کمربندی (رمان)
  • خاکسترم را در آسماری به طوفان بسپار (رمان)

پانویس

ویرایش
  1. «فتح‌الله بی‌نیاز، نویسنده و منتقد ادبی، درگذشت». رادیو فردا.
  2. «فتح‌الله بی‌نیاز منتقد ادبی و نویسنده ایرانی درگذشت». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۳ مهر ۱۳۹۴.
  3. «فتح‌الله بی‌نیاز نویسنده و منتقد ادبی درگذشت». صدای آمریکا. ۱۳ مهر ۱۳۹۴.
  4. «کتاب فتح‌الله بی‌نیاز در نقد داستان‌های مطرح جهان منتشر شد». ایسنا. ۱۱ تیر ۱۳۹۱.
  5. «آثار قابل توجه 93 به انتخاب فتح‌الله بی‌نیاز / انسان امروزی در جهانی مالامال از تنهایی». هنرآنلاین. ۱۷ اسفند ۱۳۹۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ سپتامبر ۲۰۱۵.
  6. «دلنگرانی‌های فتح‌الله بی‌نیاز چه بود؟». خبرآنلاین. ۱۳ مهر ۱۳۹۴.
  7. «فتح‌الله بی‌نیاز، نویسنده و منتقد ادبی درگذشت». رادیو زمانه.
  8. «فتح‌الله بی‌نیاز درگذشت». ایلنا. ۱۳ مهر ۱۳۹۴.
  9. «فتح اله بی‌نیاز «کوارتت مرگ» را نواخت». خبرگزاری مهر. ۱۱ آبان ۱۳۸۶.

منابع

ویرایش