عیسی قلی پور (زادهٔ ۱۱ آبان ۱۳۲۱ – درگذشتهٔ ١۴ اردیبهشت ١۴٠٣) مشهور به عیسی بخشی، خواننده و نوازنده‌ی دوتار ایرانی و یکی از پیشکسوتان و بزرگان موسیقی مقامی خراسان شمالی و از آخرین بازماندگان بخشی‌های کرمانج خراسان بود.[۱][۲][۳][۴][۵]

عیسی قلی پور
زاده۱۱ آبان ۱۳۲۱
بجنورد، استان خراسان شمالی
درگذشته۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۳ (۸۱ سال)
ژانر
موسیقی نواحی خراسان
پیشهخواننده
نوازنده
ساز(ها)دوتار
همکاری‌های مرتبطعلی آبچوری
سهراب محمدی

زندگی‌نامه

ویرایش

قلی‌پور فرزند سلیمان، در سال ۱۳۲۱ در روستای سلاخی بجنورد چشم به جهان گشود. او در کنار پدرش که یکی از بخشی‌های قدیمی و دوتارنواز بوده است، بزرگ شد. سپس نزد حسن یزدانی مشهور به حسن بخشی، یادگیری‌های خود را در زمینه موسیقی نواحی خراسان کامل کرد. قلی پور خواننده گویش‌های ترکی، بجنوردی، کرمانجی، فارسی و ترکمنی، بیش از شصت سال خنیاگر نغمه‌های مختلف خراسانی و آیین‌های مذهبی منطقه شمال خراسان بود.[۶][۷][۸]

قلی‌پور ضمن انجام کار هنری به فعالیت‌هایی همچون باغداری و کشاورزی و فروش محصولات نیز مشغول بود.[۹] او در سال ۱۳۹۴ در مصاحبه‌ای ضمن گلایه از مسئولین، مقرری ۱۲۰ هزار تومانی خود را شرم آور و خنده دار دانست و بیان کرد که نمی‌داند اگر زراعت و کشاورزی نبود چه بلایی بر سرش می‌آمد.[۹] وی در تاریخ ۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۳ به دلیل کهولت سن و بیماری سرطان درگذشت.[۱۰] وزیر ارشاد وقت در پیامی درگذشت او را تسلیت گفت.[۶]

افتخارات

ویرایش

قلی‌پور نشان درجه یک هنری را در تاریخ ۱۳۹۵ از اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامیِ خراسان شمالی دریافت کرد.[۱۱] همچنین در سال ۱۳۹۸ سازمان میراث‌ فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان شمالی نخستین کاشی ماندگار در بجنورد را بر سردر منزل عیسی قلی پور به جهت حفظ میراث فرهنگی ناملموس و معنوی، نصب کرد.[۱۲][۱۳] کسب مدال و دیپلم افتخار در چهارمین جشنواره موسیقی فجر با گویش کرمانجی از دیگر افتخارات این هنرمند است.[۶]

حضور در جشنواره ها

ویرایش

او در جشنواره موسیقی فجر(سال‌های ۱۳۷۶ و ۱۳۷۰)، در جشنواره پیران چنگی (۱۳۷۹) و چند جشنواره منطقه‌ای و استانی دیگر حضور داشته است.[۱۴][۱۵][۱۶]

منابع

ویرایش
  1. «آیین افتتاحیه سومین جشنواره استانی موسیقی مقامی تارآوا در شیروان برگزار شد». PANA.IR. ۲۰۲۳-۰۳-۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۰.
  2. ایرانیان، موسیقی (۲۰۱۵-۰۷-۱۱). «عیسی قلی‌پور: با زراعت زندگی می‌کنم». موسیقی ایرانیان. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۰.
  3. «دوتارنوازان خراسان شمالی در اندیشه می‌نوازند». خبرگزاری برنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۰.
  4. «ماجرای مقرری ۱۲۰ هزار تومانی برای هنرمندان/ با زراعت زندگی می‌کنم». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۱۵-۰۷-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۰.
  5. «عیسی قلی‌پور درگذشت». روزنامه دنیای اقتصاد. ۲۰۲۴-۰۵-۰۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۰۳.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ «وزیر ارشاد درگذشت قلی پور را تسلیت گفت». ایسنا. دریافت‌شده در ۱۴۰۳-۰۳-۳۰.
  7. «Magiran | روزنامه اعتماد (1392/03/11): در حاشیه اجرای موسیقی مقامی عیسی قلی پور با لباس محلی». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۰.
  8. «تصاویر/کنسرت‌موسیقی‌نواحی‌دوتاردستان». پایگاه خبری تحلیلی فردا | Farda News. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۰.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ ایرانیان، موسیقی (۲۰۱۵-۰۷-۱۱). «عیسی قلی‌پور: با زراعت زندگی می‌کنم». موسیقی ایرانیان. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۰.
  10. «عیسی قلی‌پور درگذشت». اقتصادنیوز. ۲۰۲۴-۰۵-۰۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۰۳.
  11. ها، اخبار استان (۲۰۱۷-۰۲-۱۲). ««عیسی قلی پور» گواهینامه درجه یک هنری گرفت». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۰.
  12. «نصب کاشی ماندگار بر سر در منزل «عیسی قلی‌پور»». Musicema.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۰.
  13. «کاشی ماندگار به خانه دوتارنواز کرمانجی رسید». اعتمادآنلاین. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۰.
  14. «دوتارنوازان خراسان شمالی در فرهنگسرای اندیشه می‌نوازند». خبرگزاری هنر ایران. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۰.
  15. ایران، عصر (۲۰۱۴-۰۹-۱۴). «اجرای زنده دوتارنوازان خراسان شمالی در فرهنگسرای اندیشه». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۰.
  16. «دوتارنوازان خراسان شمالی در فرهنگسرای اندیشه». خبرگزاری ایلنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۰.

پیوند به بیرون

ویرایش

مجموعه گفت‌وگوهای تصویری آینه‌دار/قسمت ۲ (مصاحبه با عیسی بخشی) در یوتیوب

اجرای نوروزیِ خنیاگر عیسی قلی پور | دوتار شمال خراسان (بجنورد) در یوتیوب

مجموعه موسیقی‌های قلی پور در سایت ایران صدا