علی‌اکبر صالحی
علی‌اکبر صالحی (زادهٔ ۴ فروردین ۱۳۲۸)[۷] سیاستمدار، دیپلمات، فیزیکدان هسته‌ای و مدرس دانشگاه ایرانی است که از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۸۹ در دولت دهم و از سال ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰ در دولت‌های یازدهم و دوازدهم به‌عنوان معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران فعّالیت می‌کرد. همچنین از سال ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۲ وزیر امور خارجه ایران بود.
وی دانش‌آموختهٔ دانشگاه آمریکایی بیروت و مؤسسه فناوری ماساچوست (ام‌آی‌تی)[۸]در رشته‌های فیزیک هسته‌ای و مهندسی هسته‌ای است. او مدرس مهندسی انرژی در دانشگاه صنعتی شریف است و به مدّت دو دورهٔ رئیس دانشگاه صنعتی شریف بود. صالحی همچنین ریاست دانشگاه بین‌المللی امام خمینی را در قزوین برعهده داشته‌است.
علی‌اکبر صالحی در دولت دهم از سال ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۲ به مدّت ۳ سال، سمت وزیر امور خارجه را برعهده داشت.[۹] وی از شهریور سال ۱۴۰۰ به‌عنوان معاون پژوهشی و قائم مقام رئیس فرهنگستان علوم ایران مشغول به کار است.
زندگینامه
ویرایشعلیاکبر صالحی در فروردین سال ۱۳۲۸ در شهر کربلا واقع در کشور عراق زاده شد و در سن ۹ سالگی از کربلا به تهران آمد. او از نوادگان محمدصالح برغانی قزوینی است و همچنین پدر وی، احمد صالحی خواهرزاده عمادالکتاب است.[۱۰] برادر او جواد صالحی نیز عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی شریف می‌باشد.
صالحی پس از دریافت دیپلم دوره متوسطه دوم در سال ۱۳۴۷، برای تحصیل به دانشگاه آمریکایی بیروت رفت و در سال ۱۳۵۰ مدرک کارشناسی فیزیک را دریافت کرد. وی ۱ سال بعد کارشناسی ارشد فیزیک خود را در سال ۱۳۵۱ از همان دانشگاه دریافت نمود. او در سال ۱۳۵۶ از مؤسسه فناوری ماساچوست در ایالات متحده آمریکا تحصیلات خود را تا مقطع دکترای مهندسی هسته‌ای ادامه داد و دکترای خود را اخذ کرد.[۱۱] گرایش‌های تحقیقاتی وی محاسبات توزیع نوترون در سلول‌های سوخت راکتور، دینامیک رآکتور، مدیریت سوخت رآکتور، پردازش رایانه‌ای داده‌ها و انرژی هستند.
مسئولیت‌های علمی
ویرایشریاست دانشگاه‌های شریف و امام خمینی قزوین
ویرایشپس از پیروزی انقلاب سال ۱۳۵۷، در سال ۱۳۵۸، صالحی قائم‌مقام معاون آموزشی دانشگاه صنعتی شریف شد. در اواسط دهه شصت همراه هیأتی به ایالات متحده آمریکا رفت تا از میان ایرانی‌های مقیم ایالات متحده برای دانشگاه‌های کشور، هیئت علمی جذب کند. او مدتی معاون آموزشی وزیر وقت فرهنگ و آموزش عالی، ایرج فاضل بود امّا پس از مدتی از این سمت استعفاء داد و به بخش مهندسی هسته‌ای دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی شریف بازگشت.
صالحی در سال ۱۳۶۷ به‌عنوان اولین رئیس دانشگاه بین‌المللی امام خمینی قزوین انتخاب شد امّا به دلیل بیماری، رئیس وقت دانشگاه صنعتی شریف نتوانست در این سمت باقی بماند و مجدداً صالحی به ریاست دانشگاه صنعتی شریف منصوب شد. وی از سال ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۴ و از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۲ به‌عنوان رئیس دانشگاه صنعتی شریف مشغول به فعّالیت بود.[۱۲][۱۳][۱۴] هم‌اکنون، وی با مرتبهٔ علمی استاد، عضو هیئت علمی هسته دانشکده انرژی دانشگاه صنعتی شریف می‌باشد.[۱۵]
تأسیس دانشگاه غیردولتی غیرانتفاعی خاتم
ویرایشوی به اتّفاق دیگر همکاران خود در دانشگاه، در سال ۱۳۶۷ با اخذ مجوز از شورای عالی انقلاب فرهنگی، دانشگاه غیردولتی غیرانتفاعی خاتم را در تهران تأسیس کرد و از آن زمان، تاکنون در هیئت مؤسس آن عضویت دارد.
تولید صفحات سوخت هسته‌ای
ویرایشپروژه غنی‌سازی ۲۰ درصدی سوخت هسته‌ای و تبدیل آن به صفحات سوخت برای بکارگیری در رآکتور تحقیقاتی تهران که از افتخار آمیزترین پروژه‌های علمی و تحقیقاتی مهندسان و فیزیک‌دانان هسته‌ای ایران پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران شمرده می‌شود و همچین غنی سازی تا ۶۰ درصد بمنظور استفاده در پیشران هسته‌ای با پیشنهاد علی اکبر صالحی آغاز و تحت راهنمایی‌های وی با موفقیت به نتیجه رسید.
عضویت در سازمان‌های فرهنگی
ویرایشاو عضو فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران و مرکز بین‌المللی فیزیک نظری عبدالسلام (ICTP) در تریسته ایتالیا است.
نمایندگی ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
ویرایشاو پس از دو دورهٔ فعالیت به‌عنوان رئیس دانشگاه صنعتی شریف، در دولت سید محمد خاتمی به‌عنوان نمایندهٔ ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انتخاب شد که تا سال ۱۳۸۲ در این جایگاه فعالیت کرد.[۱۲]
مشاور وزیر امور خارجه در مسائل بین‌الملل
ویرایشصالحی در سال ۱۳۸۳ و هم‌زمان با آغاز مذاکرات ایران به رهبری حسن روحانی و سه کشور اروپایی در رابطه با برنامه هسته‌ای ایران، از سوی کمال خرازی، وزیر امور خارجه دولت هشتم جمهوری اسلامی ایران به عنوان مشاور وزیر در مسائل بین‌الملل منصوب شده و در برخی جلسات مذاکرات هسته‌ای حضور داشت.
معاونت دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی، جده عربستان
ویرایشصالحی در دوره ریاست اکمل‌الدین احسان‌اوغلو از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹، معاونت دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی را بر عهده داشت.[۱۴] با انتصاب صالحی به ریاست سازمان انرژی اتمی ایران، وی از این سمت استعفاء کرد.
معاون پژوهشی و قائم‌مقام رئیس فرهنگستان علوم
ویرایشدر شهریور سال ۱۴۰۰، طی حکمی از سوی رضا داوری اردکانی رئیس فرهنگستان علوم، صالحی به سمت معاون پژوهشی و قائم مقام رئیس فرهنگستان علوم منصوب شد. علی اکبر صالحی از سال ۱۳۹۲ عضو وابسته گروه علوم مهندسی فرهنگستان علوم است.
سازمان انرژی اتمی
ویرایشدولت دهم
ویرایش
پس از اعلام استعفای غلامرضا آقازاده از ریاست سازمان انرژی اتمی ایران در تیر سال ۱۳۸۸، محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور وقت ایران که به شدّت از امضای پروتکل الحاقی به معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای انتقاد کرده بود، علی‌اکبر صالحی را که شخص امضاءکننده این پروتکل بود به‌عنوان معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران منصوب کرد.[۱۶] پس از آنکه صالحی خبر از جایگزینی رضا نجفی با علی‌اصغر سلطانیه به عنوان نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی داد، منوچهر متکی وزیر امور خارجه وقت، دورهٔ کاری علی‌اصغر سلطانیه را تمدید کرد.[۱۷][۱۸]
در پی ایراد اتهام جاسوسی به حسین موسویان، عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران، صالحی این اتهام را رد کرد.[۱۹] امّا وزارت اطلاعات ۳ روز پس از سخنان صالحی دربارهٔ حسین موسویان، تأکید کرد اقدام موسویان مصداق جاسوسی است.[۲۰] در سال ۱۳۸۹، صالحی به‌عنوان وزیر امور خارجه انتخاب شد و فریدون عباسی دوانی جایگزین وی در سازمان انرژی اتمی گردید.
دولت‌های یازدهم و دوازدهم
ویرایش
حسن روحانی هفتمین رئیس‌جمهور ایران، در روز جمعه، ۲۵ مرداد ۱۳۹۲ صالحی را به‌عنوان معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران انتخاب کرد و وی برای دومین بار به این سمت در دولت ایران منصوب شد.[۲۱] پس از تعیین محمد جواد ظریف، به‌عنوان وزیر امور خارجه و رئیس تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران با گروه ۱+۵، صالحی نیز به عنوان کارشناس فنی تیم مذاکره‌کننده، در جریان مذاکراتی که به تفاهم هسته‌ای لوزان و برنامه جامع اقدام مشترک منجر شد، حضور داشت.
صالحی در شهریور ۱۳۹۶ که رئیس سازمان انرژی اتمی و معاون رئیس جمهور بود و درحالی که دولت جدید آمریکا تهدید به خروج از برجام کرده بود در مصاحبه‌ای می‌گوید در صورتی که تنها آمریکا از توافق هسته ای با شش قدرت جهانی، برجام، خارج شود و پنج کشور دیگر به آن متعهد باشند، تهران نیز احتمالا به این توافق پایبند خواهند ماند.[۲۲] بعد‌ها این سخنان صالحی و برخی دیگر از مسئولان جمهوری اسلامی در رسانه‌ها تعبیر به سیگنال دادن به دولت آمریکا برای خروج بی هزینه از برجام شد.
تهدید به مرگ و اعدام
ویرایشدر ۱۹ مهر سال ۱۳۹۴، صالحی که برای توضیح به سوالات تعدادی از نمایندگان در مجلس شورای اسلامی حضور پیدا کرده بود، در مجلس مدعی شد که وی را به اعدام تهدید کرده‌اند.[۲۳][۲۴] از جمله کسانی که وی را به اعدام تهدید کردند روح‌الله حسینیان است. در پی این جنجال، فایلی صوتی از علی اکبر صالحی انتشار یافت که در این فایل، صالحی اذعان به سیاسی بودن رفتارش در مجلس شورای اسلامی داشت.[۲۵] روح الله حسینیان خطاب به علی اکبر صالحی گفته بود که قسم جلاله یاد کرده‌اند که وی را در تأسیسات آب سنگین اراک اعدام کنند و داخل بتن قرار دهند.
در سال ۱۳۹۶، پس از پیروزی مجدد حسن روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری، علی‌اکبر صالحی به‌عنوان معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران انتخاب شد و تا سال ۱۴۰۰ در این سمت فعالیت می‌کرد. وی به مدّت ۸ سال در دولت‌های یازدهم و دوازدهم و مدت ۱ سال در دولت دهم این سمت را برعهده داشت‌است.
وزارت امور خارجه
ویرایشدولت دهم
ویرایشپس از برکناری منوچهر متکی، وزیر امور خارجه وقت ایران که در سفر دیپلماتیک در آذر سال ۱۳۸۹ به سر می‌برد، علی‌اکبر صالحی با حفظ سمت ریاست سازمان انرژی اتمی به‌عنوان سرپرست وزارت امور خارجه ایران از سوی محمود احمدی‌نژاد منصوب شد. او در تاریخ ۳ بهمن ۱۳۸۹، به‌عنوان وزیر پیشنهادی وزارت امور خارجه برای کسب رأی اعتماد از سوی نمایندگان به مجلس شورای اسلامی معرفی شد و در ۱۰ بهمن از مجلس شورای اسلامی رأی اعتماد گرفت و رسماً به‌عنوان وزیر امور خارجه ایران در دولت دهم انتخاب شد.[۲۶]
صالحی در خرداد سال ۱۳۹۰ به دلیل انتخاب محمدشریف ملک‌زاده به سمت معاونت اداری و مالی، تا آستانه استیضاح پیش رفت. ملک‌زاده در روز ۲ تیر سال ۱۳۹۰ بازداشت شد.[۲۷] وی در مصاحبه‌ای که بعد از اتمام دوره مسئولیتش انجام داد، عنوان کرد که شخصاً تمایل زیادی برای برقراری رابطه با کشورهای عربی و ایالات متحده آمریکا داشته‌است که به دلیل عدم موافقت رهبر جمهوری اسلامی ایران این کار عملی نشده‌است.[۲۸] در سال ۱۳۹۴، موزه آثار و اشیاء اهدایی به صالحی در زمان تصدی او بر وزارت امور خارجه در عمارت سردار مفخم قزوین افتتاح شد.[۲۹]
جوایز و نشان‌ها
ویرایش- استاد نمونه سال ۱۳۷۳، دانشگاه صنعتی شریف
- نشان خدمت دولت جمهوری اسلامی ایران، ۱۳۹۲
- قهرمان قهرمانان صنعت ایران در بخش دولتی در دهمین جشنواره ملی قهرمانان صنعت ایران[۳۰]
- نشان شجاعت دولت جمهوری اسلامی ایران، بهمن ۱۳۹۴
- به خاطر نقش او در مذاکرات هسته‌ای ایران و ۱+۵، مجله نیچر او را در فهرست ۱۰ فرد برتر سال ۲۰۱۵ قرار داد[۳۱]
- نشان وطن دولت قزاقستان، ۲۱ مرداد ۱۳۹۶
عضویت‌ها
ویرایش.jpg)
- عضویت در فرهنگستان علوم ایران
- عضویت در مرکز بین‌المللی فیزیک نظری عبدالسلام (آی‌سی‌تی‌پی)
- عضو مرکزی کمیسیون وزارت فرهنگ و آموزش عالی
- عضویت در کمیسیون انتخاب استادان برجسته دانشگاه
- عضویت در انجمن دکترای افتخاری
- عضویت در کمیسیون بازبینی نشریات علمی
- عضویت در کمیته منتخب برای ارتقای آموزش عالی
- مشاور شورای برنامه‌ریزی صنایع سنگین
- عضویت در گروه فنی و مهندسی شورای عالی انقلاب فرهنگی
- عضویت در کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی
- عضویت در انجمن عالی همکاری‌های علمی و بین‌المللی
- عضویت در کمیته آموزش و پرورش کمیسیون ملی یونسکو ایران
- عضویت در کمیته پژوهشی علوم پایه
- عضویت در کمیته آزمون اپراتورهای رآکتور تحقیقاتی تهران
- عضویت در هیئت امنای دانشگاه‌های کشور
منابع
ویرایش- ↑ «خرازی: تهدیدات القاعده علیه ایران، ارتباطی با دستگیری صدام ندارد». ایرنا. ۳ دی ۱۳۸۲.
- ↑ «دربارهٔ دکتر علی صالحی».
- ↑ «عکس:همسر علی‌اکبر صالحی». ایلنا.
- ↑ «همسر علی‌اکبر صالحی در اردن +عکس».
- ↑ «فیلم/ شغل فرزندان رئیس سازمان انرژی اتمی».
- ↑ «نشان افتخار از سوی رئیس‌جمهور قزاقستان به صالحی اهدا شد». ایلنا. ۲۱ مرداد ۱۳۹۶. ۵۲۲۵۵۷. دریافت‌شده در ۷ مرداد ۱۳۹۷.
- ↑ «جناب آقای صالحی سرپرست وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران». دریافت‌شده در ۲۳ دی ۱۳۸۹.[پیوند مرده]
- ↑ Salehi, Ali Akbar (1977). "Resonance region neutronics of unit cells in fast and thermal reactors".
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help) - ↑ Iranian parliament approves Salehi as new foreign minister - Monsters and Critics
- ↑ زندگینامه علی اکبر صالحی
- ↑ Resonance region neutronics of unit cells in fast and thermal reactors.
- ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ «دکتر علی‌اکبر صالحی». شبکه اطلاع‌رسانی استان قزوین. ۱۷ ژوئیه ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۲۰ تیر ۱۳۸۸.
- ↑ «علی‌اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران شد». وبگاه خبری ترند نیوز. ۱۷ ژوئیه ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۲۰ تیر ۱۳۸۸.[پیوند مرده]
- ↑ ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ «علی‌اکبر صالحی». وبگاه مدیریت روابط عمومی دانشگاه صنعتی شریف. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ سپتامبر ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۱ مرداد ۱۳۸۸.
- ↑ «هیات علمی گروه مهندسی هسته‌ای». دانشکده مهندسی انرژی دانشگاه صنعتی شریف.
- ↑ رئیس جدید سازمان انرژی اتمی: امیدوارم دوره خصومت تمام شده باشد
- ↑ دوره فعالیت سلطانیه در آژانس با حکم متکی تمدید شد[پیوند مرده]
- ↑ تمدید دوره فعالیت سلطانیه در آژانس با حکم متکی
- ↑ وزارت اطلاعات بر جاسوس بودن موسویان تأکید دارد
- ↑ وزارت اطلاعات: اقدام موسویان مصداق جاسوسی است
- ↑ http://news.yahoo.com/iran-appoints-pragmatist-salehi-head-nuclear-program-095016886.html
- ↑ رادیوفردا (۲۰۱۷-۰۹-۰۹). «صالحی: اگر تنها آمریکا از برجام خارج شود، ایران احتمالاً به آن پایبند می‌ماند». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۳۰.
- ↑ http://isna.ir/fa/news/94071912478/کمالوندی-انتظار-چنین-برخوردی-را-نداشتیم. پارامتر
|عنوان= یا |title=ناموجود یا خالی (کمک) - ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ اکتبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۲ ژوئیه ۲۰۱۷.
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ اکتبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۲ ژوئیه ۲۰۱۷.
- ↑ Fars News Agency: صالحی به عنوان وزیر امور خارجه انتخاب شد
- ↑ «خبرگزاری آریا - گزارش خبری آریا از بازداشت ملک‌زاده/از معاونت وزارت خارجه تا دستگیری توسط قوه قضاییه». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ ژانویه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۰ نوامبر ۲۰۱۱.
- ↑ همه گلایه‌های علی‌اکبر صالحی فرارو
- ↑ «موزه هدایای علی‌اکبر صالحی در قزوین افتتاح شد». ایسنا. ۲۰۱۵-۱۰-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۱۰-۱۱.
- ↑ «برندهای ارزشمند ایران معرفی شدند». خبرآنلاین. ۲۱ دی ۱۳۹۳. دریافت‌شده در ۷ مرداد ۱۳۹۴.
- ↑ "365 days: Nature's 10-Ten people who mattered this year". Nature (به انگلیسی). 17 December 2015.
پیوند به بیرون
ویرایش
- علی‌اکبر صالحی در سامانه علم‌سنجی دانشگاه صنعتی شریف
| سِمَت‌های علمی | ||
|---|---|---|
| پیشین: عباس انواری |
رئیس دانشگاه صنعتی شریف ۱۳۶۳–۱۳۶۱۱۳۷۲–۱۳۶۸ |
پسین: عباس انواری |
| پیشین: عباس انواری |
پسین: محمد اعتمادی | |
| پیشین: محمود بروجردی |
رئیس دانشگاه بین‌المللی اسلامی ایران ۱۳۷۰–۱۳۶۸ |
پسین: سید غلامرضا شیرازیان |
| پیشین: محمد شاهدی |
معاون پژوهشی فرهنگستان علوم اکنون–۱۴۰۰ |
در حال تصدی |
| عنوان جدید | قائم‌مقام رئیس فرهنگستان علوم اکنون–۱۴۰۰ | |
| مناصب سیاسی | ||
| پیشین: ؟ |
معاون آموزشی وزیر فرهنگ و آموزش عالی ۱۳۶۵–۱۳۶۳۱۳۷۶–۱۳۷۲ |
پسین: تیمور توکلی |
| پیشین: عبدالحمید ریاضی |
پسین: جعفر توفیقی | |
| پیشین: غلامرضا آقازاده |
معاون رئیس‌جمهور رئیس سازمان انرژی اتمی ایران ۱۳۸۹–۱۳۸۸۱۴۰۰–۱۳۹۲ |
پسین: فریدون عباسی دوانی |
| پیشین: فریدون عباسی دوانی |
پسین: محمد اسلامی | |
| عنوان جدید | مشاور علمی و بین‌المللی وزیر امور خارجه ۱۳۸۳–۱۳۸۲ |
بدون متصدی |
| پیشین: منوچهر متکی |
وزیر امور خارجه ۱۳۹۲–۱۳۸۹ |
پسین: محمدجواد ظریف |
| مناصب دیپلماتیک | ||
| پیشین: محمدصادق آیت‌اللهی |
نمایندهٔ دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ۱۳۸۲–۱۳۷۷ |
پسین: پیروز حسینی |
| پیشین: ؟ |
دستیار دبیرکل سازمان همکاری اسلامی در امور علم و فناوری ۱۳۸۸–۱۳۸۳ |
پسین: ؟ |
