عبدالله بیگ
عبدالله بیگ ملقب به مصباح الدیوان (۱۲۳۸ خورشیدی در ارمنی بلاغی بوکان –۱۲۹۱ خورشیدی تبریز) شاعر، خطاط و نقاش کرد دوره قاجار، منشی کونسولگری فرانسه در تبریز بود. عبدالله بیگ از جانب محمدعلی شاه قاجار لقب مصباح الدیوان به او داده شدهاست.[۱]
زندگی
ویرایشعبدالله بیگ ملقب به مصباح الدیوان متخلص به ادب فرزند احمد بیگ در سال ۱۲۳۸ در روستای به نام ارمنی بلاغی از توابع شهرستان بوکان متولد شد.[۲]
احمد بیگ برای عبدالله و علی بیگ شخصی را استخدام میکند که به آنها در منزل درس بیاموزد. معلم آن بهار شیروانی از شاعران مشهور قرن ۱۳ هجری بودهاست. سالها بعد مصباح الدیون به تهران رفته و چندی بعد به خراسان سفره کرده و با صبوری ملک الشعرا پدر استاد محمدتقی بهار ملاقات نمودهاست. بعدها در تبریز به عنوان منشی کونسولگری فرانسه استخدام میشود. مصباح الدیوان متخلص به ادب در سال ۱۲۹۱ خ در سن ۵۳ سالگی در روستای باغچه بوکان درگذشت.
دیوان اشعار ادب در اثنای جنگ جهانی اول بین سالهای ۱۹۱۴ و ۱۹۱۸ میلادی هنگام ورود قشون روسها به مهاباد و بوکان از بین رفتهاست. سالها بعد از گوشه و کنار قسمتی از آثار او جمعآوری و یافته میشود که شخصی بهنام مشیر بشیر در سال ۱۹۳۸ میلادی آنها را در بغداد به چاپ رساندهاست.[۳]