شیمی بیواورتوگونال
شیمی بیواورتوگونال (به انگلیسی: Bioorthogonal chemistry) اصطلاحی است که به هر نوع واکنش شیمیایی اشاره دارد که می‌تواند در داخل سیستم‌های زنده بدون تداخل با فرآیندهای بیوشیمیایی متداول رخ دهد.[۱][۲][۳] این اصطلاح توسط کارولین برتوزی در سال ۲۰۰۳ ابداع شد.[۴][۵] از زمان معرفی، مفهوم شیمی بیواورتوگونال، مطالعه بیومولکول‌هایی مانند گلیکان‌ها، پروتئین‌ها[۶] و لیپیدها[۷] در سیستم‌های زنده، بدون بروز بدون سمیت سلولی امکان‌پذیر شده‌است.
در سال ۲۰۲۲، کارولین برتوزی به خاطر معرفی و توسعه این نوع واکنش‌ها موفق به دریافت جایزه نوبل شیمی شد.[۸]
منابع
ویرایش- ↑ Sletten, Ellen M.; Bertozzi, Carolyn R. (2009). "Bioorthogonal Chemistry: Fishing for Selectivity in a Sea of Functionality". Angewandte Chemie International Edition. 48 (38): 6974–98. doi:10.1002/anie.200900942. PMC 2864149. PMID 19714693.
- ↑ Prescher, Jennifer A.; Dube, Danielle H.; Bertozzi, Carolyn R. (2004). "Chemical remodelling of cell surfaces in living animals". Nature. 430 (7002): 873–7. Bibcode:2004Natur.430..873P. doi:10.1038/nature02791. PMID 15318217.
- ↑ Prescher, Jennifer A; Bertozzi, Carolyn R (2005). "Chemistry in living systems". Nature Chemical Biology. 1 (1): 13–21. doi:10.1038/nchembio0605-13. PMID 16407987.
- ↑ Hang, Howard C.; Yu, Chong; Kato, Darryl L.; Bertozzi, Carolyn R. (2003-12-09). "A metabolic labeling approach toward proteomic analysis of mucin-type O-linked glycosylation". Proceedings of the National Academy of Sciences (به انگلیسی). 100 (25): 14846–14851. Bibcode:2003PNAS..10014846H. doi:10.1073/pnas.2335201100. ISSN 0027-8424. PMC 299823. PMID 14657396.
- ↑ Sletten, Ellen M.; Bertozzi, Carolyn R. (2011). "From Mechanism to Mouse: A Tale of Two Bioorthogonal Reactions". Accounts of Chemical Research. 44 (9): 666–676. doi:10.1021/ar200148z. PMC 3184615. PMID 21838330.
- ↑ Plass, Tilman; Milles, Sigrid; Koehler, Christine; Schultz, Carsten; Lemke, Edward A. (2011). "Genetically Encoded Copper-Free Click Chemistry". Angewandte Chemie International Edition. 50 (17): 3878–3881. doi:10.1002/anie.201008178. PMC 3210829. PMID 21433234.
- ↑ Neef, Anne B.; Schultz, Carsten (2009). "Selective Fluorescence Labeling of Lipids in Living Cells". Angewandte Chemie International Edition. 48 (8): 1498–500. doi:10.1002/anie.200805507. PMID 19145623.
- ↑ "The Nobel Prize in Chemistry". The Nobel Prize. Retrieved 6 October 2022.
 | این یک مقالهٔ خرد شیمی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |