شیره‌ی تریاک (Opium sap) یا پالوده‌ی تریاک (Refined opium) از فرآورده‌های تریاک بوده و از آنجا که غلظت مورفین آن دوبرابر تریاک خام است[۱]، یک ماده مخدر بسیار قوی محسوب می‌شود.

ساختار

ویرایش

شیرهٔ تریاک را هم از تریاک خام (Raw opium) و هم از سوختهٔ تریاک (Opium dross) می‌توان به دست آورد، اما نوع مرغوب آن از ترکیب ۳ نسبت سوختهٔ تریاک وافوری و ۱ نسبت تریاک خام به دست می‌آید.

تفاوت ظاهری شیره و سوخته در سطح متخلخل سوخته و سطح براق شیره‌ است. هردو رنگ قهوه‌ای سوخته مایل به سیاه دارند.

فرآوری و تبدیل

ویرایش

مخلوط سوختهٔ تریاک و تریاک را ابتدا در آب داغ کاملاً حل می‌کنند و سپس حرارت می‌دهند. پس از چندین نوبت گذراندن این ترکیب از صافی و گرفتن مواد نامحلول (تفاله) آن، ترکیب باقی مانده را مجدداً تا نقطهٔ جوش حرارت می‌دهند تا قوام بیاید و سفت شود.[۲]

در ایران، گاهی تفاله را مجدداً به تریاک می‌افزایند و این تریاک تقلبی را به فروش می‌رسانند.[۳][۴]

تاثیر

ویرایش

با توجه به‌ روش فرآوری، شیره فقط از ترکیبات محلول در آب تریاک تشکیل می‌شود. با توجه به اینکه مرفین و کدئین آلکالوئیدهای مؤثر اصلیِ تریاک حلّالیت بالایی در آب دارند، غلظت آن‌ها در شیره بسیار بیشتر از تریاک عادی است به طوری که تریاک خام (Pure opium) حاوی ۱۰٪ مورفین بوده ولی شيره تریاک حاوی حدود ۲۰٪ مورفین است.[۱]

ترکیبات نامحلول در آبِ موجود در تریاک، مثل پاپاورین و نوسکاپین، در شیرهٔ تریاک وجود ندارند.

قدرت تخدیر شیره چندین برابر تریاک بوده و به معتادانی که دارای سطح مصرف زیاد هستند شیره‌ای گفته می‌شود. به دلیل قدرت تخدیر زیاد شیره، در هنگام مصرف، فرد شیره‌ای به حالت درازکشیده در می‌آید تا از افتادن بر زمین خودداری کند.[۴]

روش مصرف

ویرایش

شیره تریاک را به کمک ساقی تدخین می‌کنند. ابزار شیره‌کشی نگاری است، ولی شیره را با روش‌های دیگری مانند تدخین با سیخ و سنگ، بلعیدن و حل کردن در مایعات و نوشیدن نیز مورد استعمال قرار می‌دهند.[۴]

عوارض

ویرایش

مصرف تریاک به هر شکل (خوراکی یا استنشاقی) طول عمر را کاهش می‌دهد. این اثر غالبا به دلیل ایجاد بیماری‌های قلبی عروقی و افزایش خطر ابتلا به سرطان است.[۲]

در روش استنشاقی شخص بیشتر در معرض هیدروکربن‌های آروماتیک و آمین‌های آروماتیک قرار می‌گیرد. از سوی دیگر در روش استنشاقی ۱۰ برابر مورفین کمتر به بدن شخص می‌رسد چون تقریبا نیمی از تریاک دود شده در هوای محیط پخش می‌شود یا به ابزار مصرف می‌چسبد؛ لذا شخص باید حجم بیشتری تریاک دود کند تا مورفین مورد نیازش را تامین نماید.[۲]

منابع

ویرایش
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ Sohrevardi, Seyed Mojtaba; Pournamdari, Mostafa; Salimi, Razieh; Sarrafzadeh, Farhad; Ahmadinejad, Mehdi (2020-04). "Comparing the Efficacy of Methadone and Tincture of Opium in Controlling Agitation Caused by Withdrawal Syndrome in Opium-Addicted Patients in the Intensive Care Unit: A Randomized Trial Study". Addiction & Health. 12 (2): 69–76. doi:10.22122/ahj.v12i2.259. ISSN 2008-4633. PMC 7395929. PMID 32782729. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help)
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ Khademi, H.; Malekzadeh, R.; Pourshams, A.; Jafari, E.; Salahi, R.; Semnani, S.; Abaie, B.; Islami, F.; Nasseri-Moghaddam, S. (2012-04-17). "Opium use and mortality in Golestan Cohort Study: prospective cohort study of 50 000 adults in Iran". BMJ. 344 (apr17 2): e2502–e2502. doi:10.1136/bmj.e2502. ISSN 1756-1833.
  3. دهخدا. «نگاری». لغتنامهٔ دهخدا. دریافت‌شده در ۱۳ آبان ۱۳۸۸.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ «تأثیر «تریاک» بر روی کرتکس مغز بیشتر و ترک آن سخت‌تر است». ستاد مبارزه با مواد مخدر. بایگانی‌شده از اصلی در 31 اكتبر 2012. دریافت‌شده در ۱۳ آبان ۱۳۸۸. تاریخ وارد شده در |archive-date= را بررسی کنید (کمک)