شهرستان دشتستان
شهرستان دشتستان یکی از شهرستانهای بزرگ استان بوشهر است که مرکز آن شهر برازجان است.
شهرستان دشتستان | |
---|---|
اطلاعات کلی | |
کشور | ایران |
استان | بوشهر |
مرکز شهرستان | برازجان |
سایر شهرها | آبپخش، وحدتیه، سعدآباد، شبانکاره، دالکی، تنگ ارم، کلمه، بوشکان |
بخشها | مرکزی، سعدآباد، آبپخش، شبانکاره، ارم، بوشکان |
سال تأسیس | ۱۳۳۳ خورشیدی |
اداره | |
فرماندار | احمد بنافی |
مردم | |
جمعیت | ۲۵۲٬۰۴۷ نفر (۱۳۹۵)[۱] |
جغرافیای طبیعی | |
مساحت | ۶٬۳۲۷ کیلومتر مربع کیلومتر مربع |
دادههای دیگر | |
پیششمارهٔ تلفن | ۰۷۷ |
وبگاه | www.dashtestan.com |
جمعیت و وسعت
ویرایشطبق آخرین سرشماری در سال ۱۳۹۵ جمعیت شهرستان دشتستان ۲۵۲٬۰۴۷ نفر میباشد.
مساحت این شهرستان ۶٬۳۲۷ کیلومتر مربع است.
مردم
ویرایشقومیت و زبان
ویرایشاکثر مردم دشتستان از نژاد پارس هستند و زبانشان گویشی از زبان فارسی است؛ با اقلیت هایی از لر های جنوبی و ترکهای قشقایی است و برخی به نادرست مردم دشتستان را لر و بختیاری میدانند. علت این اشتباه وجود شباهت های زبانی میان لر ها و دشتستانی ها است.[۲][۳][۴][۵][۶][۷][۸][۹][۱۰]
مذهب
ویرایشبیشتر جمعیت شیعه دوازدهامامی هستند با تعداد کمی سنی، و در زمان قاجار تا پهلوی تعدادی خانواده های یهودی در شهر برازجان اطراف بازار روز ساکن بودند و در سال ۱۳۵۷ خورشیدی یا ۱۹۷۹ میلادی بعد از انقلاب به اسرائیل و شیراز مهاجرت کردند.
لباس محلی
ویرایشدر زمان قاجار زنان در دشتستان دامنی پرچین به نام «شلوار باز» می پوشند و پیراهن بلندی که دو طرف آن چاک بلند دارد روی آن می پوشند اما نو عروسان شلواری به نام چامچور بر تن می کنند.
ارخلق: نوعی جلیقه رنگی زنانه است از جنس مخمل و یا پارچه ای که کریپ ساتن نام دارد روی آن می پوشند.
کلخچه: کلاهی پارچه ای و کوچک که دارای آستر بوده و لایه روی آن زری دوزی است روی سر می گذارند و دو رشته نخ آن را زیر گلو گره می زنند جوانان بنارسی می پوشند و مقنعه سبز رنگی روی آن می پوشند.
گرد: زنان عشایر روی کلخچه پارچه توری نازکی با رنگهای شاد است روی پیشانی می بندند.
کوش یا کرکاو: پاپوش زنان دشتستانی است که در جوانان رنگ سبز بیشتر رواج دارد ضمن اینکه افراد سالخورده چوخه ای از پشم شتر به رنگ سفید – خردلی – قهوه ای یا مشکی روی لباس می پوشند و قسمت آویزان آن را روی کمر گره می زنند.
پوشاک مردان
جومه: بدون یقه بوده روی شانه دگمه نداشته از کتان سفید رنگ
قبا: لباس آستین گشادی که سر آستین تا آرنج چاک داشته و زیر بغل آن همچنین و دو طرف آن جیب بلندی دارد
شال:
رعایا: شال سفید
ثروتمند: قهوه ای
سادات: مشکی
جوانان: قهوه ای
کلاه نمدی: سفید، کم، قهوه ای، سیاه
اعیان: بلندتر
عوام: کوتاهتر
شلوار موسوم: دبیت حاج علی اکبری
پاپوش: گیوه یا ملکی
موقعیت
ویرایششهرستان دشتستان در شرق استان بوشهر از جنوب به شهرستان دشتی، از مغرب به شهرستان بوشهر و تنگستان از شمال غرب به شهرستان گناوه و از مشرق و شمال شرق به استان فارس منتهی میشود.
تقسیمات کشوری
ویرایششهرستان دشتستان دارای ۶ بخش ،۱۲ دهستان و ۹ شهر به شرح زیر است:
شهرستان دشتستان
ویرایشنام بخش | مرکز بخش | جمعیت بخش ۱۳۹۵ | نام دهستان | مرکز دهستان | جمعیت دهستان ۱۳۹۵ | شهر | جمعیت شهر ۱۳۹۵ |
---|---|---|---|---|---|---|---|
مرکزی | برازجان | ۱۴۵٬۴۶۰ نفر | دالکی | دالکی | ۱۲٬۲۰۸ نفر | برازجان | ۱۱۰٬۵۶۷ نفر
۶٬۴۳۶ نفر |
حومه | سرکره | ۹٬۶۰۳ نفر | |||||
زیارت | زیارت | ۶٬۶۴۶ نفر | |||||
سعدآباد | سعدآباد | ۳۳٬۵۱۳ نفر | زیرراه | نظرآقا | ۱۲٬۳۱۹ نفر | وحدتیه | ۱۱٬۲۲۲ نفر
۸٬۲۴۸ نفر |
وحدتیه | وحدتیه | ۱٬۷۲۴ نفر | |||||
آبپخش | آبپخش | ۲۳٬۱۳۲ نفر | درواهی | آبپخش | ۳٬۲۱۱ نفر | آبپخش | ۱۸٬۹۱۳ نفر |
دشتی اسماعیلخانی | دشتیاسماعیلخانی | ۱٬۰۰۸ نفر | |||||
شبانکاره | شبانکاره | ۲۲٬۳۴۸ نفر | شبانکاره | شبانکاره | ۱۴٬۴۴۸ نفر | شبانکاره | ۷٬۹۰۰ نفر |
ارم | تنگ ارم | ۱۳٬۶۶۰ نفر | دهرود | دهرود سفلی | ۵٬۳۷۲ نفر | تنگ ارم | ۳٬۲۴۲ نفر |
ارم | تنگ ارم | ۵٬۰۴۶ نفر | |||||
بوشکان | کلمه | ۱۲٬۹۴۳ نفر | پشتکوه | کلمه | ۵٬۹۱۱ نفر | کلمه | ۲٬۴۶۳ نفر
۲٬۱۳۵ نفر |
بوشکان | بوشکان | ۲٬۴۳۴ نفر |
تغییرات تقسیمات کشوری
ویرایشبر اساس مصوبه دولت (۱۸ مرداد ماه ۱۳۸۸)، دهستان دشتی اسماعیلخانی به مرکزیت روستای دشتی اسماعیل خانی از توابع استان بوشهر از ترکیب روستاها، مزارع و مکانهای بصری، چم تنگ، تأسیسات گاز، بنارسلیمانی، بنار آزادگان، بند محمدعبداله خمیسی، پمپاژ چم تنگ ـ مکابری ـ قلعه سوخته ـ کره بند ـ زردکی سفلی ـ احشام شمالی احشام شیخی ـ هفت جوش ـ سه کنار ـ دره دون در تابعیت بخش آبپخش شهرستان دشتستان ایجاد و تشکیل میشود. بر این اساس، بخش آبپخش به مرکزیت شهر آبپخش مشتمل بر دهستانهای درواهی و دشتی اسماعیلخانی در تابعیت شهرستان دشتستان ایجاد و تشکیل میشود.[۱۱]
منابع
ویرایش- ↑ «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۹۵». درگاه ملی آمار. بایگانیشده از اصلی (اکسل) در ۲۰ شهریور ۱۴۰۲.
- ↑ «گردشی در استان بوشهر». web.archive.org. ۲۰۲۱-۰۶-۰۳. دریافتشده در ۲۰۲۴-۱۱-۰۷.
- ↑ «شناخت زبان لری». www.tabiat.ir. ۲۰۱۳. دریافتشده در ۲۰۲۴-۱۱-۰۹.
- ↑ «گویش مردم استان بوشهر». web.archive.org. ۲۰۱۹-۱۰-۰۱. دریافتشده در ۲۰۲۴-۱۱-۰۹.
- ↑ «شناخت لرهای استان بوشهر | بهمئی دات کام». web.archive.org. ۲۰۲۴-۰۱-۲۹. دریافتشده در ۲۰۲۴-۱۱-۰۹.
- ↑ «شهرستان دشتستان». farsname.ir. دریافتشده در ۲۰۲۴-۱۱-۰۹.
- ↑ «نگاهی به گویش های مردم استان بوشهر - ایرنا». web.archive.org. ۲۰۲۲-۰۳-۱۷. دریافتشده در ۲۰۲۴-۱۱-۰۷.
- ↑ «معرفی "فرهنگ واژگان محلی بوشهر" در طرح جمعه با کتاب دشتی». روابط عمومی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر.
- ↑ "پارس". ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد. 2024-12-07.
- ↑ "فارسیزبانان". ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد. 2024-09-13.
- ↑ دو شهرستان جدید در نقشه تقسیمات کشوری «و تغییرات در شهرستان دشتستان» بایگانیشده در ۳۱ مه ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine پورتال وزارت کشور، 21 مرداد 1388.