شهرستان بوئین‌زهرا
شهرستان بوئین‌زهرا یکی از شهرستان‌های استان قزوین ایران است که بخش عمده دشت قزوین در این شهرستان واقع شده‌است. مرکز این شهرستان، شهر بوئین‌زهرا است و دارای چهار بخش به نام‌های مرکزی، دشتابی، رامند و شال و نیز ۹ دهستان و۱۳۰ آبادی دارای سکنه است. جمعیت این شهرستان بر طبق سرشماری سال ۱۴۰۲، برابر با ۱۲۲،۹۹۴ نفر در ۳۶،۸۱۴ خانوار بوده‌است.[۳] شهرستان بوئین زهرا از نواحی زلزله خیز ایران است. در سال ۱۳۴۱، زلزله‌ای در آن رخ داد و ۲۰٬۰۰۰ نفر جان باختند.[۴].
| شهرستان بوئین‌زهرا | |
|---|---|
 موقعیت در استان | |
| اطلاعات کلی | |
| کشور |  ایران |
| استان | قزوین |
| مرکز شهرستان | بوئین‌زهرا |
| سایر شهرها | سگزآباد، دانسفهان، شال، ارداق، عصمت‌آباد[۱] |
| بخش‌ها | مرکزی، رامند، دشتابی، شال |
| نام‌های پیشین | بوئین |
| اداره | |
| فرماندار | محمد ادیب رامندی |
| مردم | |
| جمعیت | ۱۲۲،۹۹۴ نفر (۱۳۹۵) |
| تراکم جمعیت | ۲۷۵۰ نفر بر کیلومتر مربع |
| مذهب | شیعه دوازده امامی |
| جغرافیای طبیعی | |
| مساحت | ۵،۵۲۶[۲] کیلومتر مربع |
| ارتفاع از سطح دریا | ۱۲۱۰ |
| داده‌های دیگر | |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۰۲۸ |
| وبگاه | http://buinzahra.ostan-qz.ir |
این شهرستان با وسعتی حدود ۵،۵۲۶ کیلومتر مربع از شمال با شهرستان‌های قزوین و البرز، از شمال غرب و غرب با شهرستان تاکستان، از شمال شرق با شهرستان آبیک، از جنوب غرب با شهرستان آوج، از جنوب با استان مرکزی و از شرق با استان البرز هم‌مرز است. شهرستان بوئین زهرا در درجه اول از نظر پسته و سپس گردو و انگور کشت خوبی دارد. در این شهرستان پیاز، پنبه و انواع صیفی جات نیز کشت می‌شود. البته با توجه به آب و هوای بسیار مساعد بوئین زهرا برای کشت پسته ظرف چند سال گذشته سرمایه‌گذاری‌های بسیار عمده‌ای توسط بخش خصوصی برای توسعه اراضی زیر کشت پسته در این شهرستان صورت گرفته‌است. شهر بوئین زهرا در محل تلاقی راه‌های قزوین به ساوه و کرج به همدان قرار دارد.
مردم
ویرایشزبان ساکنین مرکز شهرستان و شهرها و روستاهای این شهرستان ترکی آذربایجانی است.[۵][۶][۷][۸][۹]
اهالی سه شهر دانسفهان و شال و سگزآباد و سه روستا به نام خیارج و خوزنین و ابراهیم آباد به زبان تاتی از زبان‌های ایرانی شاخه شمال‌غربی سخن می‌گویند.[۱۰][۱۱]
تقسیمات کشوری
ویرایش- شهرها:بوئین زهرا، دانسفهان، شال، سگزآباد، ارداق و عصمت‌آباد
- شهرک‌ها: شهرک آراسنج، شهرک مدرس
- بخش مرکزی شهرستان بوئین‌زهرا
- دهستان زهرای بالا
- دهستان زهرای پائین
- دهستان سگزآباد
شهرها: بوئین‌زهرا، سگزآباد و عصمت‌آباد
- بخش رامند
- دهستان ابراهیم‌آباد
- دهستان رامند جنوبی
شهرها: دانسفهان
- بخش شال
- دهستان زین‌آباد
- دهستان قلعه هاشم
شهرها: شال
- بخش دشتابی
- دهستان دشتابی شرقی
- دهستان دشتابی غربی
شهرها: ارداق
مرکز دهستان‌ها
ویرایش- زهرای پایین: رحیم‌آباد
- زهرای بالا: شهرک عصمتیه
- سگز آباد: شهر سگز آباد
- رامند جنوبی: خوزنین
- ابراهیم‌آباد: ابراهیم‌آباد
- قلعه هاشم خان: شهرک مدرس
- زین‌آباد: زین‌آباد
- دشتابی شرقی: شهرستانک
- دشتابی غربی: شاهین تپه
شهرک‌های صنعتی
ویرایش- بخش دشتابی: شهر صنعتی لیا
- بخش شال: شهرک صنعتی شال
- بخش رامند: شهرک صنعتی دانسفهان
- بخش مرکزی: شهرک صنعتی آراسنج، شهرک صنعتی حکیمیه (سگزآباد)
مراکز دیدنی
ویرایش- تبه هزار ساله شهرک عصمتیه (عصمت آباد سابق)
- کاروانسرای محمدآباد
- کاروانسرای هجیب
- منطقه تاریخی سگزآباد
- تپه زاغه
- روستای قورقورک
- پل شاه عباسی محمدآباد خرّه
راه‌های شهرستان
ویرایش- جاده ۳۸ (تهران - تاکستان)
- بزگرراه قزوین- بوئین زهرا
- جاده آسفالته بوئین زهرا-زرندیه
- جاده آسفالته سه‌راه برزلجین-کلنجین-جاده ساوه
بوئین‌زهرا منطقه‌ای زلزله‌خیز است و بر روی گسل قرار دارد و تاکنون زمین‌لرزه‌های شدیدی را به خود دیده‌است که تلفات بسیاری را بر جای گذاشته‌است. شدیدترین آن مربوط به زمین‌لرزه ۱۰ شهریور ۱۳۴۱ می‌باشد. این زمین‌لرزه‌ها عبارتند از:
- زمین‌لرزه سال ۵۵۶ (۲۳۲نفر) البته باتوجه به جمعیت آن دوره تعداد زیادی بوده
- زمین‌لرزه ۱۶ فروردین ۱۲۹۲ (به روایتی ۱۲۰۰ کشته)
- زمین‌لرزه ۱۰ شهریور ۱۳۴۱ (حدود ۱۲ هزار کشته و ۲۷۰۰ زخمی)
- زمین‌لرزه ۱ تیر ۱۳۸۱ (حدود ۲۹۱ کشته و ۱۵۰۰ زخمی)
منابع
ویرایشپانویس
ویرایش- ↑ شعار سال: عصمت‌آباد شهر شد
- ↑ «شهرداری بوئین زهرا». شهرداری بوئین زهرا.
- ↑ «سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۰». مرکز آمار ایران. ۱۳۹۳. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئیه ۲۰۱۴.
- ↑ «همایش تهدیدها و پیشگیری از پیامدهای زلزله تهران». وبگاه پایگاه ملی داده‌های علوم زمین کشور. ۱۸ شهریور ۱۳۸۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ اوت ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۷ شهریور ۱۳۸۷.
- ↑ دانشنامه فرهنگ مردم ایران
- ↑ تبیان
- ↑ «جغرافیای سیاسی استان قزوین». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ اکتبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۸ ژوئن ۲۰۲۰.
- ↑ بولتن‌نیوز
- ↑ «رزم آرا، فرهنگ جغرافیایی ایران، استان مرکزی،جلد ١، ص ١١٤». بایگانی‌شده از اصلی در ۹ اوت ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۴ آوریل ۲۰۱۹.
- ↑ مقدمه کتاب «دستور زبان گویش‌های تاتی جنوبی»، پروفسور احسان یارشاطر، لاهه - پاریس ١٩٦٩
- ↑ گونه‌های زبان تاتی، دونالد استیلو، ۱۹۸۱
پیوند به بیرون
ویرایش
سایت خبری-تحلیلی شهرستان بوئین زهرا: سایت خبری بوئین نیوز پایگاه خبری تحلیلی بوئین زهرا: سایت خبری پایگاه خبری تحلیلی بوئین زهرا