شترمرغ شاخدار[۴]، شترمرغ کلاه‌خودی[۵] یا کاسوآری (به انگلیسی: Cassowary) که به نام سنگ‌تاج و پرنده مهاجم نیز شناخته می‌شوند، پرندگانی بی‌تیغه و بی‌پرواز هستند.

شترمرغ شاخدار
محدودهٔ زمانی: پلیوسن تا امروز
رده‌بندی علمی
فرمانرو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پرندگان
راسته: شترمرغ‌سانان شاخدار
تیره: شترمرغان شاخدار[۱]
Kaup, 1847[۲]
سرده: شترمرغ‌های شاخدار[۳]
ماتورن ژاک بریسون، 1760[۲]
گونه‌ها

شترمرغ شاخدار جنوبی
شترمرغ شاخدار شمالی
شترمرغ شاخدار کوتوله
Casuarius lydekki[۲]

مترادف

Casoarius Bont.
Struthio کارل لینه
Cela Moehr, 1752
Rhea برنارد ژرمن دو لاسه‌پد ۱۸۰۰

کاسواری نام این پرندگان در زبان مالایی است.[۶]

خاستگاه

ویرایش

بومی جنگل‌های گرمسیری گینه نو و آبخوست‌های مجاور و شمال خاوری استرالیا هستند.[۵]

گونه‌ها

ویرایش
 
شترمرغ شاخدار

شترمرغ شاخدار مانند شترمرغ در راسته بی‌تیغه‌ها قرار می‌گیرد. اما نزدیکترین خویشاوند زندهٔ آن‌ها شترمرغ استرالیایی است که با ایشان در یک خانواده قرار می‌گیرد. کیوی نیوزیلندی که نیای مشترک آن‌ها است که ۴۰ میلیون سال پیش این گونه‌ها جدا شدند. آن‌ها در واقع یکی از آخرین بازماندگان دایناسورها هستند.

امروز سه گونه زنده از آن‌ها با نام‌های شترمرغ شاخدار جنوبی، شترمرغ شاخدار شمالی و شترمرغ شاخدار کوتوله باقی‌مانده است. رایج‌ترین گونه کاسوآری، شترمرغ شاخدار جنوبی است که سومین پرنده بلندقامت جهان و دومین پرنده سنگین زنده (پس از شترمرغ و شترمرغ استرالیایی) به‌شمار می‌آید.[۷]

خوراک

ویرایش

غذای اصلی شترمرغ‌های شاخدار میوه است اما به‌طور کلی همه‌چیزخوارند.

رفتار

ویرایش

شترمرغ‌های شاخدار بسیار مردم‌گریز هستند. اما اگر مزاحمتی حس کنند، می‌توانند سگ یا انسان را به‌طور خطرناک یا کشنده‌ای زخمی‌کنند.[۷] گاهی از آن‌ها با عنوان «مرگبارترین پرنده جهان» یاد می‌شود.[۶]آن‌ها پرندگان منفردی هستند مگر در زمان آشنایی برای جفت‌گیری، تخم‌گذاری، و گاهی در اطراف منابع فراوان غذایی.[۸] کاسوآری نر از قلمرویی به مساحت ۷ کیلومتر مربع (۱۷۰۰ هکتار) برای خود دفاع می‌کند و کاسوآری ماده قلمروهای بزرگ‌تری دارد که با قلمرو چندین نر تداخل پیدا می‌کند. به‌نظر می‌رسد آن‌ها در طول زندگی خود در همان‌جا می‌مانند.

هنگامی که جنس ماده کاسواری تخم‌گذاری می‌کند، جنس نر کاسواری وظیفه حفاظت از تخم‌ها را بر عهده دارد که این محافظت ۵۰ روز طول می‌کشد و پس از متولد شدن جوجه‌ها، همچنان جنس نر کاسواری وظیفه دارد که تا یک سالگی جوجه‌ها، مراقب آن‌ها باشد.[۹][۱۰]

شکارچیان

ویرایش

در خانه اصلی خود یعنی گینه نو، کاسواری‌ها بزرگ‌ترین و غالب‌ترین و مهیب‌ترین پرندهٔ جزیره هستند. به این ترتیب، کاسواری‌های بالغ هیچ دشمن طبیعی دیگری به جز انسان ندارند و حتی در چنین صورتی، پرندگان به دلیل شهرتشان به ندرت شکار می‌شوند؛ برای اهداف تشریفاتی، جوجه‌های آن‌ها نسبت به بزرگسالان ترجیح داده می‌شوند)، اما جوجه‌های آنها در برابر مارهای بزرگ پیتون آسیب‌پذیر هستند. سگ‌های آوازخوان گینه نو و عقاب‌های پاپوآ. نرهای بالغ به شدت از جوجه‌های خود دفاع می‌کنند.[۱۱][۱۲][۱۳]

پانویس

ویرایش
  1. Casuariidae
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ Brands, S. (2012)
  3. Casuarius
  4. «تک‌شاخ افسانه‌ای میان پرندگان». https://heywanat.com/. پیوند خارجی در |وبگاه= وجود دارد (کمک)
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ «شترمرغ کلاه‌خودی در خانه زوج استرالیایی». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۵ فرورردین ۱۳۹۵. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ Dominique Mosbergen (14 April 2019). "'World's Most Dangerous Bird' Kills 75-Year-Old Owner In Florida". Huffington Post (به انگلیسی).
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ «یک پرنده بی‌پرواز صاحب خود را در فلوریدا کشت». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۵ فروردین ۱۳۹۸.
  8. Davies (2003), pp.  75-7
  9. F.J.F. Van Hasselt (1947). Noemfoorsch Woordenboek (به هلندی). J.H. De Bussy. p. 146.
  10. Soeparno (1977). Kamus Bahasa Biak-Indonesia (به اندونزیایی). Departemen Kebudayaan dan Pendidikan. pp. 39, 71.
  11. Roots, Clive. Flightless birds. Greenwood Publishing Group, 2006.
  12. Boettcher, James (12 June 2018). "Species Feature: Southern Cassowary". Australian Wildlife Journeys.
  13. "What Do Cassowaries Eat?". AZ Animals. 2022.

منابع

ویرایش