شاپور (پسر بابک)

شاپور (پارسی میانه: 𐭱𐭧𐭯𐭥𐭧𐭥𐭩) پسر بزرگ بابک و برادر بزرگ بنیان‌گذار شاهنشاهی ساسانی، اردشیر بابکان بود.[۱]

شاپور
𐭱𐭧𐭯𐭥𐭧𐭥𐭩
نقش کنده‌کاری شده شاپور در کاخ تچر، تخت جمشید.
شاه پارس
سلطنت۲۰۷/۱۰ – ۲۱۱/۲
پیشینبابک
جانشیناردشیر بابکان (دودمان جدید)
درگذشته۲۱۱/۲
دارابگرد
فرزند(ان)نرسه؟
خاندانخاندان ساسان
پدربابک

زندگی

ویرایش

شاپور بزرگ‌ترین پسر بابک و و برادر بزرگ اردشیر بابکان بود.[۲] او احتمالاً پدر نرسه است که نام او در سنگ‌نوشته شاپور یکم بر کعبه زرتشت آمده‌است.[۳]

بابک در زمان حکومت بلاش چهارم اشکانی از او خواست تا شاهی شاپور را بر استخر به رسمیت شناسد اما شاهنشاه این درخواست را رد کرد. بابک در نتیجه این کار دست به شورش زد. تاریخ این شورش نامشخص است، اما با قضاوت بر اساس اطلاعات به دست آمده از یکی از نقش‌برجسته‌های بیشاپور، می‌توان گفت آن در حدود ۲۰۵–۲۰۶ رخ داده‌است. این شورش موفقیت‌آمیز بود و شاپور در استخر به شاهی رسید، اما بعداً او و پدرش درگذشتند و اردشیر مقام برادرش را به دست گرفت.[۴]

سکه‌ها

ویرایش
 
سکه شاپور

بابک پس از به چنگ آوردن حکومت پارس قاعدتاً می‌بایست سکه‌ای به نام خود و پدرش ساسان ضرب کرده باشد؛ اما تاکنون سکه‌ای از بابک پدر اردشیر بابکان بدین شکل به دست نیامده‌است و تنها پنج‌درهم نقره به نام شاپور یافت شده‌است. بر روی این سکه تصویر شاپور بر تخت شاهی پارس و بر پشت سکه تصویر بابک با کلاه مرواریددوزی شده که بر آن شکل ویژهٔ پنج گوشه‌ای درشت نصب گردیده، ضرب شده‌است. این سکه‌ها مطابق با نوع سکه‌های معمولی پارس است. تصویر شاپور و بابک در نگاره‌های تخت جمشید نیز دیده می‌شود.[۵]

پانویس

ویرایش

منابع

ویرایش
  • لوکونین، ولادمیر گریگورویچ (۱۳۵۰). تمدن ایران ساسانی. ترجمهٔ عنایت‌الله رضا. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
  • Frye, Richard Nelson (1984). The History of Ancient Iran. Munich.
  • Lukonin, V. G. (1983). The Cambridge History of Iran 3 (2) - The Seleucid, Parthian and Sasanian Periods. Cambridge.
  • Wiesehöfer, Joseph (1986). ARDAŠĪR I i. History.