شانلی‌اورفه
شانلی‌اورفه (به ترکی :Şanlıurfa) ، (به ارمنی: Ուռհա) ، (به عربی: الرُها)، (به سریانی: ܐܘܪܗ Urhoy) و (به کردی: Riha) که معمولاً اورفه یا الرُها نامیده می‌شود و همان رُها یا اِدِسای باستانی (به یونانی: Έδεσσα) است، شهری است با ۵۶۱٫۴۶۵ نفر جمعیت (آمار سال ۲۰۱۴)[۱] که در جنوب شرقی ترکیه قرار دارد و مرکز استان شانلی‌اورفه است. اورفا در دشتی در هشتاد کیلومتری شرق رودخانهٔ فرات و شصت کیلومتری مرز سوریه واقع شده‌است. آب و هوای اورفا بسیار گرم، با تابستان‌های خشک و زمستان‌های سرد و مرطوب است. امروزه اغلب جمعیت شهر را عرب‌ها، ترک‌ها و کردها تشکیل می‌دهند.[۲][۳][۴]
شانلی‌اورفه
| |
|---|---|
 | |
 | |
| کشور |  ترکیه |
| ناحیه | آناتولی جنوب شرق |
| استان | شانلی‌اورفه |
| حکومت | |
| • شهردار | اشرف احمد فقیه بابا (FP) |
| مساحت | |
| • خشکی | ۳۶۶۸٫۷۶ کیلومتر مربع (۱۴۱۶٫۵۲ مایل مربع) |
| ارتفاع | ۵۱۸ متر (۱۶۹۹ فوت) |
| جمعیت (۲۰۱۱) | |
| • شهر | ۵۲۶۲۴۷ |
| • کلان‌شهری | ۵۲۶۲۴۷ |
| منطقهٔ زمانی | یوتی‌سی +۳ (زمان در ترکیه) |
| کد منطقه | ۴۱۴ (۹۰)+ |
| وبگاه | www |
پیشینه
ویرایشجغرافینویسان مسلمان اهمیت زیادی به آن نداده‌اند زیرا اکثریت اهالی آنجا به دین نصرانیت باقی بودند و کلیساهای بسیار، که ابن‌حوقل شمارهٔ آن‌ها را سیصد کلیسا نوشته است، در آن شهر وجود داشت. مندیل عیسی نیز در آن شهر بود و مسلمانان در سال ۳۳۲ هجری برای اینکه شهر را (که در آن موقع اکثراً مسیحی‌نشین بود) از حمله و غارت رومیان در امان نگهدارند آن را به رومیان دادند. مقدسی در نیمهٔ دوم قرن چهارم به شرح کلیسای ادسا که گنبدی موزاییک داشته است پرداخته و آن را یکی از عجایب چهارگانهٔ دنیا به شمار آورده است و گویند مسجدالاقصی را در بیت‌المقدس به سبک این کلیسا ساخته‌اند و اضافه می‌کند که شهریست مستحکم، ولی با وجود این استحکام در سال ۴۹۲ زمان هجوم اول صلیبیون ساخلو این شهر پایداری نشان نداد و بالدوین آن‌را تسخیر کرد و مدت نیم قرن ولایتی صلیبی به شمار می‌آمد تا آنکه در سال ۵۴۰ هجری عمادالدین زنگی آن شهر را از تصرف جوسلین دوم بیرون آورد، از آن پس رُها یا اِدِسا، در دست مسلمانان باقی ماند. این نام تا قرن نهم هجری قمری (حدود ۸۵۰ هجری قمری برابر ۱۴۵۰ میلادی) روی این شهر باقی بود و از آن پس ترکان عثمانی آنجا را متصرف گردیدند و آن را اورفا نامیدند که تحریف نام عربی رها است و بالأخره پس از ۵۰۰ سال و در دوران جمهوریت ترکیه، لقب شانلی به آن افزوده شد که تاکنون همچنان به نام شانلی‌اورفه مشهور است.[۵]
منابع
ویرایش- ↑ ترکیه: استان‌ها و شهرهای بزرگ؛ بازدید در ۱۵ فوریهٔ ۲۰۱۷.
- ↑ Çınar (2019). The Decline of Democracy in Turkey: A Comparative Study of Hegemonic Party Rule. Routledge. p. 102. ISBN 9780367729233.
- ↑ Muslu, Olcay (2022). "UNESCO-Based and UNESCO-Free: Governmental and Non-Governmental Efforts for Safeguarding Intangible Cultural Heritage in Turkey". In Schippers, Huib; Seeger, Anthony (eds.). Music, Communities, Sustainability: Developing Policies and Practices. Oxford University Press. p. 124.
- ↑ Yavuz, M. Hakan (28 August 2003). Islamic Political Identity in Turkey (به انگلیسی). Oxford University Press. p. 157. ISBN 978-0-19-534770-8. Retrieved 28 October 2022.
- ↑ لسترینج، گای (۱۳۹۳). جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقی. تهران: علمی و فرهنگی. ص. ۱۱۲. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۴۴۵-۱۰۵-۸.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Şanlıurfa». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۵ مارس ۲۰۱۴.