سید حسن صدر
سید حسن صدر،(۱۲۷۲–۱۳۵۴ ق) فقیه، اصولی، مفسر، محدث[۱] از مراجع تقلید شیعی و مشهور به محدث کاظمینی است.[۲]
سید حسن صدر سید حسن صدر | |
|---|---|
 | |
| اطلاعات شخصی | |
| زاده | سید حسن صدر ۲۹ رمضان ۱۲۷۲ |
| درگذشته | ۱۱ ربیع‌الاول ۱۳۵۴ |
| محل دفن | حرم موسی بن جعفر |
| محل اقامت | کاظمین |
| آثار معروف | الدرر الموسویة فی شرح العقاید الجعفریة سبیل الصالحین احیاء النفوس بآداب ابن طاووس سبیل الرشاد فی شرح نجاة العباد تحصیل الفروع الدینیه فی فقه الامامیة المسائل المهمهة المسائل النفیسة و … |
| تحصیلات | کاظمین، نجف، کربلا |
| استادان | باقر بن محمد حسن آل یاسین سید باقر بن الحیدر محمد بن الحاج کاظم میرزا باقر سلماسی محمدباقر شکی محمدتقی بایکانی و … |
شاگردان | |
تولد و تبار
ویرایشسید حسن صدر که از خاندان بزرگ صدر و شرف الدین است در روز ۲۹ رمضان ۱۲۷۲ در کاظمین به دنیا آمد. پدر وی سید هادی صدر کاظمینی از دانشمندان بزرگ عهد خود بود.
تحصیل
ویرایشدر پانزده سالگی تحصیل علوم دینی را در زادگاهش آغاز کرد. سپس به نجف مهاجرت نمود. هفده سال حکمت، کلام، فقه، اصول فقه و سایر علوم اسلامی را فرا گرفت و در فقه و اصول مجتهد شد. در سال ۱۲۹۱ (قمری) به سامرا هجرت کرد و هفده سال در آن‌جا اقامت گزید. وی ضمن استفاده از درس میرزای شیرازی، خود نیز به تدریس پرداخت و در سال ۱۳۱۴ (قمری) به زادگاهش کاظمین بازگشت.[۳]
استادان
ویرایش- میرزای شیرازی
- حبیب‌الله رشتی
- فاضل ایروانی
- علی بن خلیل رازی
- سید متبحر مهدی شهیر قزوینی
- محمد اللاهیجی
- أحمد التبریزی
- باقر بن محمد حسن آل یاسین
- سید باقر بن الحیدر
- محمد بن الحاج کاظم
- میرزا باقر سلماسی
- محمدباقر شکی
- محمدتقی بایکانی
- عبدالنبی نوری طبرسی
- محمدتقی گلپایگانی
- عبدالحسین بن نعمة الطریحی
- ملا حسینقلی همدانی
- عبدالحسین هندی[۴]
شاگردان
ویرایشمرجعیت
ویرایشپس از فوت میرزای شیرازی در سال ۱۳۱۲ (قمری)، مرجعیت شیعیان را با انتشار رساله علمیه خود به نام «رؤوس المسائل المهمة» بر عهده گرفت.[۶]
درگذشت
ویرایشصدر در ۱۱ ربیع‌الاول ۱۳۵۴ در کاظمین درگذشت.
آثار
ویرایش- الدرر الموسویة فی شرح العقاید الجعفریة[۷]
- سبیل الصالحین[۸]
- احیاء النفوس بآداب ابن طاووس[۹]
- سبیل الرشاد فی شرح نجاة العباد
- تبیین مدارک السداد للمتن و الحواشی من نجاة العباد
- تحصیل الفروع الدینیه فی فقه الامامیة
- المسائل المهمهة
- المسائل النفیسة
- حاشیه بر عروة الوثقی
- حاشیه بر غایة القصوی
- حاشیه بر نجاة العباد
- حاشیه بر تبصره
- حاشیه بر فصول فارسی
- الغالیه لاهل الانظار العالیة[۱۰]
- تبیین الرشاد فی لبس السواد علی الائمة الامجاد[۱۱]
- نهج السداد فی حکم اراضی السواد
- الدر النظیم فی مسألة التتمیم[۱۲]
- لزوم قضاء مافات ـ من الصوم ـ فی سنة الفوات
- تبیین الاباحة[۱۳]
- ابانة الصدور[۱۴]
- کشف الالتباس عن قاعدة الناس[۱۵]
- الغرر فی نفی الضرار و الضرر[۱۶]
- احکام الشکوک الغیر منصوصة[۱۷]
- رسالة فی حکم الظن بالافعال و الشک فیها
- الرسائل فی اجوبة المسائل[۱۸]
- سبیل النجاة فی المعاملات
- تعلیقة علی رسالة التقیة لشیخنا الانصاری
- تعلیقة علی مباحث المیاه من کتاب الطهارة للشیخ الانصاری
- الرسالة فی حکم ماء الغسالة
- رسالة فی تطهیر المیاة
- رسالة فی مسألة تقوی العالی بالمسافل
- تعلیقة مسبوطة علی ماکتبه الشیخ الانصاری فی صلاة الجماعة
- رسالة فی شروط الشهادة علی الرضاع
- رسالة فی بعض مسائل الوقف
- رسالة فی حکم ماء الاستنجاء
- رسالة فی الماء المضاف
- رسالة وجیزة فی روایة الاخفات فی التسبیحات فی الرکعتین الاخیرتین
- منی الناسک فی المناسک
- شرح وسائل الشیعة الی احکام الشریعة[۱۹]
- تحیة اهل القبور بالمأثور
- مجالس المؤمنین فی وفیات الائمة المعصومین
- مفتاح السعادة و ملاذ العبادة[۲۰]
- تعریف الجنان فی حقوق الاخوان
- رسالة فی المناقب[۲۱]
- النصوص المأثورة[۲۲]
- صحیح الخبر فی الجمع بین الصلاتین فی الحضر
- الحقائق فی فضائل اهل البیت من طریق الجمهور
- احادیث الرجعة
- هدایة النجدین و تفصیل الجندین[۲۳]
- نهایة الدرایة[۲۴]
- بغیة الوعاة فی طرق طبقات مشایخ الاجازات
- مختلف الرجال
- عیون الرجال
- نکت الرجال
- انتخاب القریب من التقریب[۲۵][۲۶]
- ذکری المحسنین[۲۷] و در تهران توسط نشر حروفیه چاپ شده است.
- بهجة النادی فی احوال ابی الحسن الهادی[۲۸]
- تکملة امل الآمل. این کتاب تکمیل کتاب امل الآمل (نوشته حر عاملی) و دربارهٔ دانشمندان و شخصیت‌های بزرگ در ۶ جلداست.[۲۹]
- البیان البدیع[۳۰]
- التعلیقة علی منتهی المقال
- تأسیس الشیعة الکرام لعلوم الاسلام که در لبنن و ایران چاپ شده است و بیانگر تقدم و پیشتازی شیعه در علوم و فنون تمدن اسلامی است. این اثر را شاهزاده قاجاری خسروی ترجمه نموده است و محدث کرمانشاهی مستدرکی مفصل بر آن نوشته است.
- الشیعة و فنون الاسلام؛ که خلاصه تأسیس الشیعه است.
- فصل القضا فی کتاب مشهور بفقه الرضا[۳۱]
- رسالة فی أن مؤلف مصباح الشریعة انما هو سلیمان الصهرشتی
- الابانة عن کتب الخزانة[۳۲]
- رسالة وجیزة فی المراقبة
- رسالة آخری فی السلوک
- قاطعة اللجاج فی تزییف اهل الاعوجاج[۳۳]
- براهین الجلیة فی ضلال ابن تیمیة
- الفرقة الناجیة[۳۴]
- عمر و قوله هجر
- رسالة شریفه فی الرد علی فتاوی الوهابین
- اللواع[۳۵]
- تعلیقه علی رسائل الشیخ مرتضی انصاری
- الباب فی شرح رسالة الاستصحاب
- رسالة فی تعارض الاستصحابین
- حدائق الاصول[۳۶]
- التعادل و التعارض و التراجیح
- خلاصة النحو
- نزهة اهل الحرمین فی عمارة المشهدین: مشهد امیرالمؤمنین و مشهد ابی عبدالله الحسین (ع)[۳۷]
- وفیات الاعلام من الشیعة الکرام
- محاربوا الله و رسوله یوم الطفوف
- المطاعن
- النسیء
- کشف الظنون عن خیانة المأمون
- محاسن الرسائل فی معرفة الاوائل[۳۸]
پانویس
ویرایش- ↑ شیعه و پایه‌گذاری علوم اسلامی، ص ۸.
- ↑ همان، ص ۵؛ ترجمه تأسیس الشیعة، سید حسن صدر، ص ۱؛ گنجینه دانشمندان، محمد شریف رازی، ج ۶، ص ۳۰۳.
- ↑ شیعه و پایه‌گذاری علوم اسلامی، ص ۱–۱۱؛ علمای معاصرین؛ ملا علی واعظ تبریزی، ص ۱۷۰ و ۱۷۱؛ صیام وقایع الایام، ملا علی تبریزی، ص ۶۶۵؛ معارف و معاریف، سید مصطفی خمینی، ج ۶، ص ۶۶۱؛ اعیان الشیعة، ج ۵، ص ۳۲۵؛ گنجینه دانشمندان، ج ۶، ص ۳۰۴.
- ↑ شیعه و پایه‌گذاری علوم اسلامی، ص ۵ و ۶؛ تأسیس الشیعة، ص ۱، ۲ و ۵.
- ↑ گلشن ابرار، ج ۲، ص ۵۴۳.
- ↑ شیعه و پایه‌گذاری علوم اسلامی، ص ۸–۱۵؛ اعیان الشیعة، ج ۵، ص ۳۲۵؛ صیام وقایع الایام، ص ۶۶۵.
- ↑ وی در این کتاب ضمن تبیین اصول دین، امامت را از منابع اهل سنت اثبات می‌کند.
- ↑ این کتاب هفت راه سیر و سلوک و عبادت خدا را بیان می‌کند.
- ↑ این کتاب دربارهٔ ارتباط بنده با خدا و بنده با اولیاءالله و بنده با ملائکه و مردم بحث می‌کند.
- ↑ این کتاب در تحریم ریش‌تراشی است و به عربی و فارسی چاپ شده‌است.
- ↑ این کتاب به زبان فارسی چاپ شده و در مورد پوشیدن لباس سیاه برای عزاداری اهل بیت است.
- ↑ در موضوع تکمیل آب کر با آب متجنس.
- ↑ در این که نماز خوانده با اجزاء حیوان مشکوک جائز است.
- ↑ در مورد ارث.
- ↑ دربارهٔ قاعده الناس مسلطون علی اموالهم.
- ↑ دربارهٔ بحث حکومت و ورود.
- ↑ روایاتی که در شک در رکعات نماز بناء را بر اکثر می‌گذارند.
- ↑ جواب به استفتائات.
- ↑ این کتاب شامل علم فقه، حدیث، اصول و علم رجال است که چند جلد آن منتشر شده‌است.
- ↑ شامل اعمال مهم شب و روز و …
- ↑ از جامع الصغیر سیوطی استخراج شده‌است.
- ↑ در مورد امام مهدی.
- ↑ در شرح حدیث جنون عقل و جهل.
- ↑ این کتاب، شرح کتاب وجیزه شیخ بهائی است. [طرق تحمل حدیث]
- ↑ دربارهٔ افرادی که ابن حجر عسقلانی در کتاب، تقریب، به شیعه بودنشان تصریح کرده‌است.
- ↑ چاپ ذوی‌القربی، قم، ۱۴۲۷ق.
- ↑ کتابی است که دربارهٔ محقق محسن الحسینی الاعرجی نویسنده کتاب المقصود نوشته‌است.
- ↑ دربارهٔ پدرش.
- ↑ http://shiabooks.net/library.php?id=2869
- ↑ دربارهٔ محمد بن اسماعیل (از راویان حدیث) است که سید حسن صدر می‌گوید وی همان (بزیع) است.
- ↑ وی در این کتاب اثبات می‌کند که مؤلف کتاب فقه الرضاء ابن ابی العزاقر شلمغانی است.
- ↑ فهرست کتابخانه شخصی وی است.
- ↑ در رد اخباریون.
- ↑ دربارهٔ بر حق بودن مذهب شیعه‌است.
- ↑ نتیجه افکار اصولی شیخ انصاری و شیرازی.
- ↑ مسائل مشکل اصول.
- ↑ دربارهٔ تاریخ بنا و تعمیر حرم این دو امام است.
- ↑ تأسیس الشیعة، ص ۱۴–۲۱؛ اعیان الشیعة، ج ۵، ص ۳۲۶؛ الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج ۱۹، ص ۳۷۰.
منابع
ویرایش- جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه قم. گلشن ابرار. ج ۳، چ ۱، نشر معروف، قم: ۱۳۸۲.