مطالعات علم و فناوری

در مطالعات علم، سیاست‌گذاری علم و فناوری یا مطالعات علم و فناوری (به انگلیسی: Science and technology studies) (اختصاری STS) به مطالعه نحوه تأثیر ارزش‌های فرهنگیِ، سیاسی و اجتماعی بر پژوهش‌های علمی و نوآوری فناورانه می‌پردازد و اینکه در مقابل پژوهش‌های علمی و نوآوری‌های فناورانه چگونه بر بر جامعه، سیاست و فرهنگ اثر گذارند.

تاریخچه

ویرایش

مانند بسیاری از برنامه‌های تحقیقاتی میان رشته‌ای، سیاست‌گذاری علم و فناوری نیز از تلاقی انواع رشته و گرایش‌هایی پدید آمد که مایل بودند (به‌طور معمول در طول دهه ۱۹۶۰ یا ۱۹۷۰) علم و فناوری را به مثابه عناصری تعبیه شده در بافت اجتماعی درک کنند.[۱] اجزای اصلی رشته سیاستگذاری علم و فناوری طور مستقل در آغاز دهه ۱۹۶۰ توسعه یافته و در انزوا از یکدیگر رشد کردند و در دهه ۱۹۸۰ به همگرایی و رشد دست یافتند. گرچه رساله لودویگ فلک (Ludwik Fleck) در سال ۱۹۳۵ با عنوان پیدایش و توسعه یک واقعیت علمی بسیاری از موضوعات کلیدی سیاست گذاری علم و فناوری را پیش‌بینی کرده‌است. در دهه ۱۹۷۰ التینگ ماریسون (Elting E. Morison) یک برنامه سیاست گذاری علم و فناوری در موسسه تکنولوژی ماساچوست (MIT) پایه‌گذاری کرد که به عنوان یک مدل در خدمت دیگران قرار گرفت. در سال ۲۰۱۱ ۱۱۱برنامه STS شمارش شدند.[۲]

تاریخچه رشته در ایران

ویرایش

در سال ۱۳۸۷ اولین دوره این رشته در دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد.[۳]

منابع

ویرایش
  1. Bijker, W. E. , Hughes, T. P. , Pinch, T. and Douglas, D. G. , The Social Construction of Technological Systems: New Directions in the Sociology and History of Technology, MIT Press, Cambridge, 2012.
  2. The STS Wiki.
  3. «سیاستگذاری علم و تکنولوژی: رشته‌ای نوپا با نیازهایی خاص».