سندروم بیحساسیتی آندروژن
سندروم بیحساسیتی آندروژن (به انگلیسی: Androgen insensitivity syndrome)، تفاوتی در رشد جنسی است که شامل مقاومت هورمونی به دلیل اختلال در گیرندهٔ آندروژن میشود.[۱]
سندروم بیحساسیتی آندروژن | |
---|---|
سندروم بیحساسیتی آندروژن زمانی رخ میدهد که گیرندهٔ آندروژن دچار اختلال باشد. پروتئین گیرندهٔ آندروژن (در تصویر) مسئول اثرگذاری آندروژن در بدن انسان است. | |
تخصص | غدد درونریز و متابولیسم |
طبقهبندی و منابع بیرونی |
از هر ۲۰٫۰۰۰ تا ۶۴٫۰۰۰ نوزاد با کروموزوم XY (به لحاظ کاریوتایپی مذکر) ۱ نفر تحت تأثیر این سندروم قرار دارد. این سندروم سبب ناتوانی جزئی یا کامل سلولها برای پاسخگویی به آندروژنها میشود.[۲] نبود پاسخگویی از گیرندهٔ آندروژن میتواند سبب اختلال یا توقف رشد دستگاه تناسلی مردانه و همچنین اختلال یا توقف رشد صفات ثانویهٔ جنسی در دوران بلوغ شود. این سندروم تأثیر مهمی در رشد جنسی یا دستگاه جنسی زنانه ندارد.[۳][۴] بنابراین بیحساسیتی آندروژن تنها در افرادی با ژنتیک مردانه (یا افرادی با کروموزوم ایگرگ) اهمیت کلینیکال دارد.[۵] رخنمود (ویژگیهای ظاهری) بالینی در این افراد گوناگون است و از ظاهر نوعی مردانه با اختلال ملایم اسپرماتوژنز و کاهش رشد داخلی موها تا ظاهر کاملاً زنانه با وجود کروموزوم Y را شامل میشود.[۶]
سندروم بیحساسیتی آندروژن به سه دسته تقسیم میشود که بر اساس میزان رشد دستگاه جنسی مردانه از یکدیگر متمایز شدهاند: سندروم بیحساسیتی کامل آندروژن با دستگاه تناسلی خارجی نوعاً زنانه شناخته میشود؛ سندروم عدم حساسیت ملایم به آندروژن مربوط به زمانی است که دستگاه تناسلی خارجی مشخصات نوعاً مردانه را دارد و سندروم عدم حساسیت جزئی به آندروژن که در آن دستگاه تناسلی خارجی تا حدی، اما نه به کلی مردانه شدهاست.[۷][۸]
در حال حاضر مدیریت سندروم بیحساسیتی آندروژن به درمان حمایتی محدود است. تا به امروز هیچ روشی برای اصلاح اختلال در گیرندهٔ آندروژن به وجود نیامده است. شیوههای مدیریت شامل تعیین جنسیت، جراحی پلاستیک (Genitoplasty)، جراحی اندام جنسی (Gonadectomy) برای کاهش ریسک تومور، درمان جایگزینی هورمون، مشاورهٔ ژنتیک و رواندرمانی میشوند.
منابع
ویرایش- ↑ Legato, Marianne J. (2017-05-15). Principles of Gender-Specific Medicine: Gender in the Genomic Era. Academic Press. p. 34. ISBN 978-0-12-803542-9.
- ↑ Hughes IA, Deeb A (December 2006). "Androgen resistance". Best Pract. Res. Clin. Endocrinol. Metab. 20 (4): 577–98. doi:10.1016/j.beem.2006.11.003. PMID 17161333. Galani A, Kitsiou-Tzeli S, Sofokleous C, Kanavakis E, Kalpini-Mavrou A (2008). "Androgen insensitivity syndrome: clinical features and molecular defects". Hormones (Athens). 7 (3): 217–29. doi:10.14310/horm.2002.1201. PMID 18694860 Quigley CA, De Bellis A, Marschke KB, el-Awady MK, Wilson EM, French FS (June 1995). "Androgen receptor defects: historical, clinical, and molecular perspectives". Endocr. Rev. 16 (3): 271–321. doi:10.1210/edrv-16-3-271. PMID 7671849.
- ↑ Quigley CA, De Bellis A, Marschke KB, el-Awady MK, Wilson EM, French FS (June 1995). "Androgen receptor defects: historical, clinical, and molecular perspectives". Endocr. Rev. 16 (3): 271–321. doi:10.1210/edrv-16-3-271. PMID 7671849.
- ↑ Giwercman YL, Nordenskjöld A, Ritzén EM, Nilsson KO, Ivarsson SA, Grandell U, Wedell A (June 2002). "An androgen receptor gene mutation (E653K) in a family with congenital adrenal hyperplasia due to steroid 21-hydroxylase deficiency as well as in partial androgen insensitivity". J. Clin. Endocrinol. Metab. 87 (6): 2623–8. doi:10.1210/jcem.87.6.8518. PMID 12050225.
- ↑ Hughes IA, Deeb A (December 2006). "Androgen resistance". Best Pract. Res. Clin. Endocrinol. Metab. 20 (4): 577–98. doi:10.1016/j.beem.2006.11.003. PMID 17161333.
- ↑ Hughes IA, Deeb A (December 2006). "Androgen resistance". Best Pract. Res. Clin. Endocrinol. Metab. 20 (4): 577–98. doi:10.1016/j.beem.2006.11.003. PMID 17161333. Zuccarello D, Ferlin A, Vinanzi C, Prana E, Garolla A, Callewaert L, Claessens F, Brinkmann AO, Foresta C (April 2008). "Detailed functional studies on androgen receptor mild mutations demonstrate their association with male infertility". Clin. Endocrinol. 68 (4): 580–8. doi:10.1111/j.1365-2265.2007.03069.x. PMID 17970778. S2CID 2783902. Ferlin A, Vinanzi C, Garolla A, Selice R, Zuccarello D, Cazzadore C, Foresta C (November 2006). "Male infertility and androgen receptor gene mutations: clinical features and identification of seven novel mutations". Clin. Endocrinol. 65 (5): 606–10. doi:10.1111/j.1365-2265.2006.02635.x. PMID 17054461. S2CID 33713391. Stouffs K, Tournaye H, Liebaers I, Lissens W (2009). "Male infertility and the involvement of the X chromosome". Hum. Reprod. Update. 15 (6): 623–37. doi:10.1093/humupd/dmp023. PMID 19515807. Giwercman YL, Nikoshkov A, Byström B, Pousette A, Arver S, Wedell A (June 2001). "A novel mutation (N233K) in the transactivating domain and the N756S mutation in the ligand binding domain of the androgen receptor gene are associated with male infertility". Clin. Endocrinol. 54 (6): 827–34. doi:10.1046/j.1365-2265.2001.01308.x. PMID 11422119. S2CID 23554058. Lund A, Juvonen V, Lähdetie J, Aittomäki K, Tapanainen JS, Savontaus ML (June 2003). "A novel sequence variation in the transactivation regulating domain of the androgen receptor in two infertile Finnish men". Fertil. Steril. 79. Suppl 3: 1647–8. doi:10.1016/s0015-0282(03)00256-5. PMID 12801573.
- ↑ Hughes IA, Deeb A (December 2006). "Androgen resistance". Best Pract. Res. Clin. Endocrinol. Metab. 20 (4): 577–98. doi:10.1016/j.beem.2006.11.003. PMID 17161333. Galani A, Kitsiou-Tzeli S, Sofokleous C, Kanavakis E, Kalpini-Mavrou A (2008). "Androgen insensitivity syndrome: clinical features and molecular defects". Hormones (Athens). 7 (3): 217–29. doi:10.14310/horm.2002.1201. PMID 18694860. Zuccarello D, Ferlin A, Vinanzi C, Prana E, Garolla A, Callewaert L, Claessens F, Brinkmann AO, Foresta C (April 2008). "Detailed functional studies on androgen receptor mild mutations demonstrate their association with male infertility". Clin. Endocrinol. 68 (4): 580–8. doi:10.1111/j.1365-2265.2007.03069.x. PMID 17970778. S2CID 2783902. Ferlin A, Vinanzi C, Garolla A, Selice R, Zuccarello D, Cazzadore C, Foresta C (November 2006). "Male infertility and androgen receptor gene mutations: clinical features and identification of seven novel mutations". Clin. Endocrinol. 65 (5): 606–10. doi:10.1111/j.1365-2265.2006.02635.x. PMID 17054461. S2CID 33713391.
- ↑ Stouffs K, Tournaye H, Liebaers I, Lissens W (2009). "Male infertility and the involvement of the X chromosome". Hum. Reprod. Update. 15 (6): 623–37. doi:10.1093/humupd/dmp023. PMID 19515807. Ozülker T, Ozpaçaci T, Ozülker F, Ozekici U, Bilgiç R, Mert M (January 2010). "Incidental detection of Sertoli-Leydig cell tumor by FDG PET/CT imaging in a patient with androgen insensitivity syndrome". Ann Nucl Med. 24 (1): 35–9. doi:10.1007/s12149-009-0321-x. PMID 19957213. S2CID 10450803. Davis-Dao CA, Tuazon ED, Sokol RZ, Cortessis VK (November 2007). "Male infertility and variation in CAG repeat length in the androgen receptor gene: a meta-analysis". J. Clin. Endocrinol. Metab. 92 (11): 4319–26. doi:10.1210/jc.2007-1110. PMID 17684052. Kawate H, Wu Y, Ohnaka K, Tao RH, Nakamura K, Okabe T, Yanase T, Nawata H, Takayanagi R (November 2005). "Impaired nuclear translocation, nuclear matrix targeting, and intranuclear mobility of mutant androgen receptors carrying amino acid substitutions in the deoxyribonucleic acid-binding domain derived from androgen insensitivity syndrome patients". J. Clin. Endocrinol. Metab. 90 (11): 6162–9. doi:10.1210/jc.2005-0179. PMID 16118342. Gottlieb B, Lombroso R, Beitel LK, Trifiro MA (January 2005). "Molecular pathology of the androgen receptor in male (in)fertility". Reprod. Biomed. Online. 10 (1): 42–8. doi:10.1016/S1472-6483(10)60802-4. PMID 15705293.