سندرم شوک سمی
سندرم شوک سمی (TSS) یا شوک توکسیک (به انگلیسی: Toxic shock syndrome)یک بیماری ناشی از سموم باکتریایی است. علائم آن ممکن است شامل تب، بثورات پوستی، پوست پوستی‌شدن و فشار خون پایین باشد. همچنین ممکن است نشانه‌های مربوط به عفونت خاص زمینه‌ای مانند ورم پستان، عفونت استخوان، التهاب غلاف نکروزان یا سینه‌پهلو نیز بروز کند.
| سندرم شوک سمی (Toxic shock syndrome) | |
|---|---|
 | |
| Toxic shock syndrome toxin-1 protein from staphylococcus | |
| تخصص | بیماری عفونی (تخصص پزشکی)  |
| نشانه‌ها | تب، راش (ضایعه پوستی), پوست پوستی‌شدن، فشار خون پایین[۱] |
| دورهٔ معمول آغاز | سریع[۱] |
| گونه‌ها | استافیلوکوکی (قاعدگی و غیرقاعدگی), استرپتوکوکی[۱] |
| علت | استرپتوکوکوس پئوژنز or استافیلوکوکوس اورئوس[۱] |
| عوامل خطر | تامپونهای با خاصیت جذب بالا، ضایعات پوستی در کودکان |
| روش تشخیص | بر اساس علائم[۱] |
| تشخیص افتراقی | Septic shock, Kawasaki's disease, Stevens-Johnson syndrome, scarlet fever[۲] |
| درمان | آنتی‌بیوتیک، incision and drainage of any abscesses, ایمونوگلوبین داخل وریدی[۱] |
| پیش‌آگهی | ریسک مرگ: ~۵۰٪ (استرپتوکوکی), ~۵٪ (استافیلوکوکی)[۱] |
| فراوانی | هر ۱۰۰٬۰۰۰ در سال (در کشورهای توسعه‌یافته)[۱] |
| طبقه‌بندی و منابع بیرونی | |
| پیشنت پلاس | سندرم شوک سمی (Toxic shock syndrome) |
TSS به‌وسیله باکتریهای نوع استرپتوکوک پیوژنز یا استافیلوکوکوس اورئوس ایجاد می‌شود. سندرم شوک سمی استرپتوکوکی، گاهی با عنوان سندرم سمی شوک‌مانند (TSLS) شناخته می‌شود. مکانیزم عمومی این بیماری شامل تولید سوپرآنتی‌ژن‌ها است که در طی یک عفونت استرپتوکوکی مهاجم یا عفونت استافیلوکوکی موضعی اتفاق می‌افتد. استفاده از تامپون‌ها یکی از علل رایج عفونت استافیلوکوکی است که باعث ضایعات پوستی در کودکان می‌شود. تشخیص این بیماری معمولاً بر اساس علائم انجام می‌شود.
علائم و نشانه‌ها
ویرایشعلائم سندرم شوک سمی (TSS) به علت اصلی آن بستگی دارد. TSS ناشی از عفونت باکتری استافیلوکوکوس اورئوس معمولاً با علائم و نشانه‌هایی از قبیل تب بالا، فشار خون پایین، اختلال خواب و سردرگمی همراه است که می‌تواند به سرعت به گیجی، کما و نارسایی‌های متعدد منتهی شود. بثورات مشخصه که اغلب در اوایل بیماری مشاهده می‌شود، شبیه آفتاب سوختگی است و می‌تواند هر منطقه‌ای از بدن شامل لب‌ها، دهان، چشم‌ها، کف دست‌ها و پاها را شامل شود. در بیمارانی که در مرحله اولیه عفونت قرار میگیرند، بثورات پس از ۱۰ تا ۲۱ روز خیس (آبدار) میشوند.
در مقابل، STSS ناشی از باکتری استرپتوکوک پیوژنز، یا TSLS، به‌طور معمول در افراد مبتلا به عفونت‌های پوستی باکتریایی پدیدار می‌شود. این افراد اغلب درد شدید در محل عفونت پوستی را تجربه می‌کنند و پس از آن، پیشرفت سریع علائم همان‌طور که در بالا برای TSS شرح داده شده رخ می‌دهد. در مقایسه با TSS ناشی از استافیلوکوک، TSS استرپتوکوکی اغلب شامل یک آفتاب سوختگی است.
تشخیص
ویرایشبرای سندرم شوک استافیلوکوکی، تشخیص بر اساس معیارهای CDC تعریف شده‌است که به شرح زیر است:[۳]
- دمای بدن> ۳۸٫۹ درجه سلسیوس (۱۰۲٫۲ درجه فارنهایت)
- فشار خون کمتر از ۹۰ میلی‌متر جیوه
- علائم پوستی پراکنده
- پوست پوستی‌شدن (به خصوص در کف دست و پا) ۱ تا ۲ هفته پس از شروع
- درگیرشدن سه ارگان یا بیشتر:
- دستگاه گوارش (استفراغ، اسهال)
- عضلات: درد ماهیچه شدید یا سطح کراتین فسفوکیناز حداقل دو برابر میزان معمول.
- کم خونی غشای مخاط (واژینال، دهان و مفاصل)
- نارسایی کلیه (کراتینین> ۲ برابر حد طبیعی)
- التهاب کبدی (بیلی روبین، AST یا ALT ۲ برابر حد طبیعی)
- تعداد پلاکتهای پائین (شمارش پلاکتی <۱۰۰٬۰۰۰ / میلی‌متر)
- درگیری سیستم عصبی مرکزی (سردرگمی بدون یافته‌های عصبی مرکزی)
- نتایج منفی:
- کشت خون، گلو و CSF برای باکتریهای دیگر (علاوه بر S. aureus)
- سرولوژی منفی عفونت ریکتیسا، لپتوسپیروز و سرخک
موارد مختلف به شرح زیر طبقه‌بندی میشوند:
- تاییدشده: تمام شش علامت فوق را دارد (مگر اینکه بیمار می‌میرد قبل از اینکه خشکی پوست بگیرد)
پوستری دربارهٔ بیماری شوک سمی در سال ۱۹۸۵ - احتمال: پنج مورد از شش علامت فوق را نشان می‌دهد.
.jpg)
درمان
ویرایشاین بیماری اغلب با بستری در بیمارستان قابل درمان است. اغلب بیماران در بخش مراقبت‌های ویژه به منظور مراقبت‌های حمایتی (برای مدیریت مایع تهاجمی، تهویه، درمان جایگزینی کلیه و حمایت درونی) به ویژه در موارد نارسایی چندگانه اندام‌ها ضروری است.[۴] درمان شامل حذف یا تخلیه منبع عفونت است که اغلب تامپون و تخلیه آبسه است.[۴]
درمان آنتی‌بیوتیکی باید هر دو عامل استرپتوکوک و استافیلوکوک را پوشش دهد. ترکیبی از سفالوسپورین‌ها، پنی‌سیلین‌ها یا وانکومایسین ممکن است برای درمان استفاده شود. همچنین اضافه کردن کلیندامایسین[۵] یا جنتامایسین[۶] باعث کاهش تولید سم و مرگ و میر می‌شود.
پیش‌بینی
ویرایشاگر بیمار در روند درمانی مناسب قرار گیرد، معمولاً در دو تا سه هفته بهبود می‌یابد.[۷] اگرچه که این وضعیت می‌تواند در عرض چند ساعت به مرگ منجر شود.
پانویس
ویرایش- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ ۱٫۶ ۱٫۷ Low, DE (July 2013). "Toxic shock syndrome: major advances in pathogenesis, but not treatment". Critical Care Clinics. 29 (3): 651–75. doi:10.1016/j.ccc.2013.03.012. PMID 23830657.
- ↑ Ferri, Fred F. (2010). Ferri's differential diagnosis: a practical guide to the differential diagnosis of symptoms, signs, and clinical disorders (2nd ed.). Philadelphia: Elsevier/Mosby. p. Chapter T. ISBN 0-323-07699-8.
- ↑ "Toxic shock syndrome (other than Streptococcal) (TSS): 2011 Case Definition". Centers for Disease Control and Prevention. 8 May 2014. Archived from the original on 19 August 2014. Retrieved 17 August 2014.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ Zimbelman J, Palmer A, Todd J (1999). "Improved outcome of clindamycin compared with beta-lactam antibiotic treatment for invasive Streptococcus pyogenes infection". The Pediatric Infectious Disease Journal. 18 (12): 1096–1100. doi:10.1097/00006454-199912000-00014.
- ↑ Schlievert PM, Kelly JA (1984). "Clindamycin-induced suppression of toxic-shock syndrome-associated exotoxin production". The Journal of Infectious Diseases. 149 (3): 471. doi:10.1093/infdis/149.3.471. PMID 6715902.
- ↑ van Langevelde P, van Dissel JT, Meurs CJ, Renz J, Groeneveld PH (1 August 1997). "Combination of flucloxacillin and gentamicin inhibits toxic shock syndrome toxin 1 production by Staphylococcus aureus in both logarithmic and stationary phases of growth". Antimicrobial Agents and Chemotherapy. 41 (8): 1682–5. PMC 163985. PMID 9257741.
- ↑ Vitale, Sidra (1997). "Toxic Shock Syndrome". Web by Women, for Women. Archived from the original on 16 March 2006. Retrieved 20 March 2006.