سروش حبیبی
سروش حبیبی مترجمِ ایرانی (زادۀ ۷ خرداد ۱۳۱۲) است که ده‌ها عنوان کتاب از زبان‌های فرانسه، روسی، آلمانی و انگلیسی به فارسی ترجمه کرده‌است.
سروش حبیبی | |
|---|---|
| زادهٔ | ۷ خرداد ۱۳۱۲ |
| ملیت | ایرانی  |
| پیشه | مترجم آثار ادبی |
زندگی
ویرایشسروش حبیبی در ۷ خرداد ۱۳۱۲ در تهران متولد شد. تحصیلات دبیرستانی را در تهران در دبیرستان فیروز بهرام به پایان رساند. از سال ۱۳۲۹ در مدرسه عالی پست و تلگراف ادامه تحصیل داد و سپس به خدمت وزارت پست و تلگراف و تلفن درآمد. در سال ۱۳۳۹ برای ادامه تحصیل به دانشکده فنی دارمشتات در آلمان رفت و به مدت سه سال به تحصیل در رشته الکترونیک و نیز یادگیری زبان آلمانی پرداخت. در وزارت پست و تلگراف رئیس دروس دانشکده مخابرات شد و در تغییر برنامه و تبدیل آن به دانشگاه مخابرات سهم عمده‌ای داشت، و از او به عنوان مجری طرح تشکیل مرکز تحقیقات مخابرات نیز یاد می‌شود. فعالیت او در زمینه ترجمه از همکاری منظم با مجله سخن آغاز شد. در سال ۱۳۵۱ پس از ۲۰ سال خدمت از وزارت پست و تلگراف و تلفن بازنشسته شد، و در انتشارات دانشگاه صنعتی شریف با سمت سرویراستار به کار مشغول شد و به ویراستاری چند کتاب دانشگاهی از جمله فیزیک دانشگاهی پرداخت. سروش حبیبی در سال ۱۳۵۶ به آمریکا رفت و از سال ۱۳۵۸ در فرانسه اقامت دارد.[۱]
اهمیت آثار ترجمه
ویرایشسروش حبیبی طی بیش از چهار دهه فعالیت خود در عرصهٔ ترجمهٔ آثار ادبی، دریچه تازه‌ای به روی خوانندگان ایرانی گشوده‌است، و آشنایی فارسی‌زبانان با نویسندگانی چون رومن گاری، آلخو کارپانتیه و الیاس کانتی از راه ترجمه‌های او بوده‌است. سروش حبیبی مترجمی چند زبانه است و از زبان‌های آلمانی، انگلیسی، روسی و فرانسوی به فارسی ترجمه می‌کند. اعتماد خوانندگان ایرانی به شیوهٔ ترجمهٔ او چنان است که هر یک از ترجمه‌های تازهٔ او از آثار نویسندگان مشهوری چون داستایوفسکی که سال‌ها پیش به فارسی ترجمه شده بوده‌اند با استقبال خوانندگان آثار ادبی روبرو می‌شود.[۲] اثر سترگ نویسندۀ معروف روس واسیلی گروسمان با عنوان پیکار با سرنوشت یکی از برجسته‌ترین ترجمه‌های سروش حبیبی است.
ترجمه
ویرایش- ب‍ی‍اب‍ان ت‍ات‍اره‍ا، دی‍ن‍و ب‍وت‍زات‍ی، تهران: نیل، ۱۳۴۹.
- ارب‍اب‌ها، م‍اری‍ان‍و آزوئ‍لا، تهران: امیرکبیر، مؤسسه انتشارات فرانکلین، ۱۳۵۰.
- زم‍ی‍ن ان‍س‍ان‌ها، آنتوان دو س‍ن‍ت‌اگ‍زوپ‍ری، تهران: امیرکبیر: مؤسسه انتشارات فرانکلین، ۱۳۵۰.
- داستان دوس‍ت م‍ن، هرمان هسه، تهران: رز، ۱۳۵۰.
- ن‍رگ‍س و زری‍ن‌ده‍ن (ن‍ارس‍ی‍س و گ‍ل‍دم‍ون‍د)، هرمان هسه، تهران: رز، ۱۳۵۰.
- خ‍داح‍اف‍ظ گاری ک‍وپ‍ر، رومن گاری، تهران: امیرکبیر، ۱۳۵۱.
- ه‍ائ‍ی‍ت‍ی و دی‍ک‍ت‍ات‍ور آن، ب‍رن‍ارد دی‍دری‍ش، ال ب‍رت، تهران: خوارزمی، ۱۳۵۲.
- ه‍ن‍ر و اج‍ت‍م‍اع، ه‍رب‍رت ری‍د، تهران: امیرکبیر، ۱۳۵۲.
- سگ س‍ف‍ی‍د، رومن گاری، تهران: امیرکبیر، ۱۳۵۲.
- انفجار در کلیسای جامع (قرن روشنفکری)، آلخو کارپانتیه، تهران: امیرکبیر، ۱۳۵۳.
- ه‍ن‍ر ام‍روز، ه‍رب‍رت ری‍د، تهران: امیرکبیر، ۱۳۵۳.
- ت‍اری‍خ اج‍ت‍م‍اع‍ی س‍ی‍اه‍ان ام‍ری‍ک‍ا، ب‍ن‍ج‍ام‍ی‍ن ب‍راول‍ی، تهران: خوارزمی، ۱۳۵۴.
- گزارش‌های باستان‌شناسی در ایران، ت‍أل‍ی‍ف و ت‍دوی‍ن ه‍ی‍ئ‍ت باستان‌شناسان آلمانی، تهران: ب‍ن‍گ‍اه ترجمه و ن‍ش‍ر کتاب، ۱۳۵۴.
- آب‍ل‍وم‍وف، ایوان گ‍ن‍چ‍اروف، تهران: امیرکبیر، ۱۳۵۵.
- سفر به ش‍رق، هرمان هسه، تهران: اندیشه، ۱۳۵۵؛ تجدید چاپ با عنوان سفر به‌سوی صبح همراه با داستان «خواب جزیره»، هرمان هسه، تهران: ماهی، ۱۳۹۰؛ تجدید چاپ با عنوان سلوک به سوی صبح همراه با داستان «خواب جزیره»، تهران: ماهی، ۱۳۹۲.
- ن‍ی‍روی پ‍ی‍ام، ژان‌ل‍وئ‍ی س‍روان ش‍رای‍ب‍ر، تهران: سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران، سروش، ۱۳۵۵.
- ژرم‍ی‍ن‍ال، ام‍ی‍ل زولا، تهران: امیرکبیر، ۱۳۵۶.
- پ‍رت‍غ‍ال و دی‍ک‍ت‍ات‍وری آن، آن‍ت‍ون‍ی‍و د ف‍ی‍گ‍ردو، تهران: خوارزمی، ۱۳۵۶.
- روزن‍امۀ م‍ق‍اوم‍ت ی‍ون‍ان، م‍ی‍ک‍ی‍س ت‍ئ‍ودوراک‍ی‍س، تهران: امیرکبیر، ۱۳۵۸.
- ژاپ‍ن، هرمان ک‍ان، تهران: خوارزمی، ۱۳۵۸.
- چ‍ش‍م‍ان ن‍خ‍ف‍ت‍ه در گ‍ور، م‍ی‍گ‍ل آن‍خ‍ل آت‍س‍وری‍اس، تهران: ن‍ش‍ر ن‍و، ۱۳۶۹؛ تجدید چاپ با عنوان «چ‍ش‍م‍ان ب‍ازم‍ان‍ده در گ‍ور»، تهران: ج‍ام‍ع‍ه ای‍ران‍ی‍ان، ۱۳۷۹؛ تجدید چاپ با عنوان چشم‌انتظار در خاک رفتگان، تهران: ماهی، ۱۳۹۸.
- ژان دوف‍ل‍ورت و دخ‍ت‍ر چشمه، م‍ارس‍ل پ‍ان‍ی‍ون، تهران: چشمه، ۱۳۷۱.
- ج‍ن‍گ و ص‍ل‍ح، ل‍ئ‍ون تالستوی، تهران: نیلوفر، ۱۳۷۷.
- زندگی و سرنوشت، واسیلی گروسمان، وی‍راس‍تۀ س‍رژ اس‍ت‍پ‍ان‍ی‍ان، تهران: سروش، ۱۳۷۷.
- آن‍ا ک‍ارن‍ی‍ن‍ا، ل‍ئ‍ون تالستوی، تهران: نیلوفر، ۱۳۷۸.
- م‍ا م‍ردم... (داستان آمریکا)، ل‍ئ‍و ه‍ی‍وب‍رم‍ن، تهران: چشمه، ۱۳۷۸.
- م‍ی‍دان ای‍ت‍ال‍ی‍ا، آن‍ت‍ون‍ی‍و ت‍اب‍وک‍ی، تهران: چشمه، ۱۳۸۰.
- طبل حلبی، گونتر گراس، تهران: نیلوفر، ۱۳۸۰.
- م‍ی‍لارپ‍ا (م‍ج‍م‍وع‍ه داستان)، اریک ام‍ان‍وئ‍ل شمیت، تهران: چشمه، ۱۳۸۲.
- شبهای ه‍ن‍د، آن‍ت‍ون‍ی‍و ت‍اب‍وک‍ی، تهران: چشمه، ۱۳۸۳.
- اب‍ل‍ه، فیودور داستایوسکی، تهران: چشمه، ۱۳۸۳.
- ک‍ی‍ف‍ر آت‍ش (ب‍رج ب‍اب‍ل)، الیاس کانتی، تهران: نیلوفر، ۱۳۸۴.
- گ‍ورزاد و دیگر ق‍ص‍ه‌ه‍ا، هرمان هسه، تهران: ققنوس، ۱۳۸۵.
- س‍ی‍دارت‌ه‍ا، هرمان هسه، تهران: ققنوس، ۱۳۸۵.
- شیاطین (جن‌زدگان)، فیودور داستایوسکی، تهران: نیلوفر، ۱۳۸۶.
- زنگبار، یا، دلیل آخر، آلفرد آندرش، تهران: ققنوس، ۱۳۸۷.
- موش‌ها و آدم‌ها، جان استاین‌بک، تهران: ماهی، ۱۳۸۸.
- سونات کرویتسر و چند داستان دیگر، لیو تالستوی، تهران: چشمه، ۱۳۸۸. (شامل رمان‌های کوتاه سعادت زناشویی، مرگ ایوان ایلیچ، سونات کرویتسر، ارباب و بنده، پدر سرگی، داستان یک کوپن جعلی که به‌صورت تک‌جلدی هم منتشر شده است).
- شبهای روشن، فیودور داستایفسکی، تهران: ماهی، ۱۳۸۹.
- مروارید، جان شتاین‌بک، تهران: فرهنگ معاصر، ۱۳۹۰.
- شیطان، لیو تالستوی، تهران: چشمه، ۱۳۹۰.
- همزاد، فیودور داستایوفسکی، تهران: ماهی، ۱۳۹۱.
- بانوی میزبان، فیودور داستایفسکی، تهران: ماهی، ۱۳۹۲.
- سه نفر در برف، اریش کاستنر، تهران: نیلوفر،۱۳۹۲.
- قمارباز، فیودور داستایفسکی، تهران: چشمه، ۱۳۹۳.
- خواب نی‌لبک، هرمان هسه، تهران: ماهی، ۱۳۹۳.
- لوته و لنگه‌اش، اریش کستنر، با تصویرسازی والتر تریر، تهران: ماهی، ۱۳۹۵.
- عشق اول و دو داستان دیگر، ایوان تورگنیف، تهران: فرهنگ معاصر، ۱۳۹۶.
- سگ، اریک امانویل شمیت، تهران: نیلوفر، ۱۳۹۷.
- ویولن دیوانه، سلما لاگرلوف، تهران: چشمه، ۱۳۹۷.
- رستاخیز، لی‌یو تالستوی، تهران: نیلوفر، ۱۳۹۸.
ترجمه از فارسی
ویرایش- دی‍ب‍اچ‍ه، اردش‍ی‍ر م‍ح‍ص‍ص، ب‍رگ‍ردان متن به انگلیسی و فرانسه، تهران: مروارید، ۱۳۵۴.
گفتگو
ویرایش- در همسایگی مترجم: گفت‌وگو با سروش حبیبی درباره‌ی زندگی و ترجمه‌هایش، به کوششِ نیلوفر دُهنی
منابع
ویرایش- ↑ «گفت‌وگو با سروش حبیبی، پیشکسوت 72 سالهٔ ترجمه ایران از بلای مهاجرت جوانان زبان‌دان به خارج از کشور نباید غافل بود موثرترین سانسور وجدان افراد است». ایسنا. ۱۲ مهر ۱۳۸۴. دریافت‌شده در ۳ خرداد ۱۳۹۷.
- ↑ «سروش حبیبی: شاهکارهای ادبی را باید هر ۱۰ سال دوباره ترجمه کرد». رادیو فردا. ۱۵ اسفند ۱۳۹۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ مارس ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۳ خرداد ۱۳۹۷.
- ↑ کتاب‌خانه ملی ایران[پیوند مرده]
- سایت زنده‌رود
- تمام نوشته های سروش حبیبی - سایت واضح
