زیرکن
زیرکُن (به انگلیسی: Zircon) یا بَنَفش[۶] که از واژهٔ فارسی زرگون گرفته شده است،[۷] با فرمول شیمیایی Zr[SiO4] از مجموعه کانی هاست و لومینسانس سبز جواهری - نارنجی و قرمز تیره تا قرمز جواهری دارد -رادیواکتیویته کامل آن به دلیل وجود ادخال هاست- و به سختی در هیدروفلوئوریک اسید، سولفوریک اسید و هیدروکلریک اسید حل می‌شود.
| زیرکن | |
|---|---|
 | |
| اطلاعات کلی | |
| رده‌بندی | کانی‌های سیلیکات |
| فرمول شیمیایی (بخش تکراری) | zirconium silicate (ZrSiO4) |
| دسته‌بندی شرونتس-نیکل | 9.AD.30 |
| دستگاه بلوری | چهار ضلعی |
| رده بلوری | Ditetragonal dipyramidal (4/mmm) H-M symbol : (4/m 2/m 2/m) |
| گروه فضایی | I41/amd |
| ساختار بلوری | a = 6.607(1), c = ۵٫۹۸2(1) [Å]; Z = 4 |
| ویژگی‌ها | |
| رنگ | قهوه ای متمایل به قرمز، زرد، آبی، خاکستری، بی‌رنگ، |
| رفتار بلوری | tabular to prismatic crystals, irregular grains, massive |
| دوقلویی | On {101}. Crystals shocked by meteorite impact show polysynthetic twins on {112} |
| رَخ | {110} and {111} |
| شکستگی | Conchoidal to uneven |
| Tenacity | ترد |
| سختی موس | 7.5 |
| جلا | Vitreous to adamantine; greasy when metamict. |
| رنگ خاکه | سفید |
| شفافیت | از شفاف تا کدر |
| وزن مخصوص | 4.6–4.7 |
| ویژگی‌های ظاهری | تک محوری (+) |
| ضریب شکست | nω = 1.925–1.961 nε = 1.980–2.015, 1.75 when metamict |
| دوشکستی | δ = 0.047–0.055 |
| چندرنگ‌نمایی | ضعیف |
| Fusibility | نزدیک به ۲۵۵۰ درجه سلسیوس |
| انحلال‌پذیری | غیرقابل انحلال |
| دیگر ویژگی‌ها | فلئورسانت و رادیواکتیو |
| منابع | [۱][۲][۳][۴][۵] |
H2O (مالاکون - سیرتولیت) Y-Nv (نائژیت) HF (آلویت) و عناصر ردیاب (اویمالیت) برای اولین بار در آمریکا کشف شد و از نظر شکل بلور: منشوری - بی پیرامیدال -، رنگ: بی‌رنگ - سبز - تیره تا نارنجی، شفافیت: شفاف -نیمه شفاف - کدر (اپاک)، شکستگی: صدفی، جلا: شیشه‌ای - الماسی - چرب، رخ: ناقص - مطابق با سطح، سیستم تبلور: کوادراتیک و در رده‌بندی سیلیکات است؛ همچنین خاصیت مغناطیسی ندارد و منشأ تشکیل آن ماگمایی - دگرگونی - پگماتیتی - رسوبی - آبرفتی - است.
همایند کانی‌شناسی (پارانژ) آن سختی - چگالی - واکنش هایشیمیایی - اشعه Xگزنوتیم - توریت - گارنت- بیوتیت- آمفیبول- کوارتز- گارنتمتامیکتایتیایزومتریک است ، از نظر ژیزمان بلوری - آگرگات دانه‌ای - دندریتی - شعاعی - دانه‌ای - آبرفتی فراوان است و بیشتر در آلمان غربی، نروژ، روسیه، فرانسه، آمریکا، کانادا، بیرمانی ماداگاسکار، سری لانکا، استرالیا و برزیل یافت می‌شود.
نگارخانه
ویرایش
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایش- ↑ Anthony, John W.; Bideaux, Richard A.; Bladh, Kenneth W.; Nichols, Monte C., eds. (1995). "Zircon" (PDF). Handbook of Mineralogy. Vol. II (Silica, Silicates). Chantilly, VA, US: Mineralogical Society of America. ISBN 978-0-9622097-1-0.
- ↑ Zircon. Mindat
- ↑ Zircon. Webmineral
- ↑ Hurlbut, Cornelius S. ; Klein, Cornelis, 1985, Manual of Mineralogy, 20th ed. , شابک ۰−۴۷۱−۸۰۵۸۰−۷
- ↑ http://www.minsocam.org/MSA/AmMin/TOC/Abstracts/2013_Abstracts/Jan13_Abstracts/Erickson_p53_13.pdf
- ↑ نادری، دانشنامهٔ جهان اسلام.
- ↑ Stwertka, Albert (1996). A Guide to the Elements. Oxford University Press. pp. 117–119. ISBN 978-0-19-508083-4.
- پردیس کشاورزی ایران
- نادری، نگار (۱۳۹۳). «بنفش». دانشنامهٔ جهان اسلام. ج. ۴. بنیاد دائرةالمعارف اسلامی. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ ژوئن ۲۰۲۴.
 | این یک مقالهٔ خرد کانی‌شناسی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |