قمرود
رودخانهٔ اناربار و یا قمرود که از کوهستان‌های بختیاری در جنوب الیگودرز و در ادامه فریدن و خمین، گلپایگان و خوانسار سرچشمه می‌گیرد، از جنوب شرقی استان مرکزی و بخشی از استان قم می‌گذرد. این رود در حوضه آبریز دریاچه نمک قرار دارد و به رود قره‌چای منتهی و در نهایت با نام مسیله‌رود وارد دشت مسیله می‌شود. طول رودخانه اناربار حدود ۲۹۰ کیلومتر است.
مسیر
ویرایشسرشاخههای اصلی رودخانهٔ اناربار از کوههای بختیاری تغذیه می شود. سرچشمه اولیه این رود از دامنه های کوه تمندر در جنوب شرقی الیگودرز و همچنین سراب آغچه در دامنه شمالی کوه هشتاد در فریدونشهر به سوی شمال جریان می‌یابد. پس از آن، چند شاخه از جمله دربند و خوانسار به آن می‌پیوندد و پس از طی مسافتی در مسیر کوهستانی در دره‌های شهرستان گلپایگان واقع در استان اصفهان در نهایت، در شهرستان‌های محلات و دلیجان (در استان مرکزی) وارد دشت می‌شود. سپس از شهر قم می‌گذرد و در شمال شرقی آن با قره‌چای تلاقی می‌کند.[۱]
زیرشاخه‌ها
ویرایشرودخانهٔ لعل بار یا اناربار از به هم پیوستن چند زیرشاخه تشکیل می‌شود:
دربند
ویرایششاخه اصلی به نام دربند در گلپایگان، از کوههای بختیاری در زاگرس مرکزی (الیگودز و بویین و میاندشت) سرچشمه گرفته که شاخه اصلی و پرآب رودخانه لعل بار یا اناربار می‌باشد و در جهت جنوب غربی به شمال شرقی جریان دارد.
رودخانه خوانسار
ویرایشرودخانه خوانسار از کوههای این شهرستان سرچشمه گرفته، پس از ورود به دشت گلپایگان در منطقه غرغاب به آن می‌پیوندد؛ که در پائین گلپایگان، خرقاب نامیده می‌شود.
خرقاب
ویرایشاز ترکیب دو رودخانه خوانسار و دربند، رودخانه‌ای به نام خرقاب به وجود می‌آید که در ۲۳ کیلومتری شرق خمین در نزدیکی گلهاگرد با رودخانه خمین یکی می‌شوند.
رودخانه خمین
ویرایشرودخانه خمین از کوههای آشناخور و رضاآباد (کوه ویلو)، سرچشمه گرفته و جهت آن، جنوب غربی به شمال شرقی است. شاخه‌های کوچکتری در خمین از کوههای نشهر، پشت کوه، دالائی، بیشه علی و حمزه لو سرچشمه گرفته که در ۲کیلومتری غرب خمین نزدیک روستاهای ریحان و ارّه به رود خمین می‌پیوندند.
رودخانه انار بار
ویرایشرودخانه اناربار یا لعل‌بار در شمال نیم‌ور به سمت غرب و به طرف شهرهای دلیجان و قم می‌رود و در ناحیه پل دلاک در ۲۰ کیلومتری شمال شرقی قم به قره چای پیوسته و به کویر نمک می‌ریزد.
سد پانزده خرداد به فاصله ۱۵ کیلومتری از شهر دلیجان به سمت قم بر روی این رودخانه ساخته شده‌است.
یادکرد
ویرایش- ↑ افشین، یدالله (۱۳۷۳). رودخانه‌های ایران، جلد اول. ص. ۴۷۴.
جستارهای وابسته
ویرایشانتقال آب الیگودرز به قم که در رسانه‌ها و خبرگزاری‌ها از آن با عنوان‌هایی مثل «پروژه قمرود» و «طرح انتقال آب از سرشاخه‌های دز به قمرود» یاد می‌شود
منابع
ویرایش- جاذبه‌های طبیعی استان مرکزی بایگانی‌شده در ۲۲ ژوئیه ۲۰۱۲ توسط Archive.today
- پاگاه پژوهشی آریابوم - استان مرکزی