ویکی‌پدیا

رمزارز

گونه‌ای ارز الکترونیک رمزنگاری شده
با ارز مجازی یا ارز دیجیتال اشتباه نشود.

رمزارز (محاوره ایران ارز دیجیتال، رمزارز) (به انگلیسی: Cryptocurrency) یکی از گونه‌های ارز دیجیتال است که از فناوری رمزنگاری در طراحی آن استفاده شده و معمولاً به صورت غیرمتمرکز اداره می‌شود. (مثال: بیت کوین غیر متمرکز و ریپل متمرکز)[۱] و از این رو در بسیاری موارد مقابل نظام‌های بانکداری سنتی یا متمرکز قرار می‌گیرند.[۲] نامتمرکز سازی در رمزارزها از طریق فناوری زنجیره بلوکی امکان‌پذیر شده است که خود گونه‌ای دفتر کل توزیع‌شده است.[۳] تاریخچهٔ شکل‌گیری بیت کوین به دههٔ ۱۹۸۰ میلادی می‌رسد. نخستین رمزارز نامتمرکز بیت‌کوین است که در سال ۲۰۰۹ توسط شخص یا اشخاصی به نام مستعار یا حقیقی ساتوشی ناکاموتو ایجاد و عرضه شد. از آن زمان تاکنون رمزارزهای متعددی ایجاد شده‌اند[۴] که به آن‌ها آلت‌کوین (به انگلیسی: Altcoin) مخفف عبارت (به انگلیسی: alternative coin) (به معنی کوین‌های جایگزین) می‌گویند.[۵][۶][۷][۸]

خودپرداز بیت کوین در شهر بوستون سال ۲۰۱۴

تعریف

ویرایش

رمزارز (یا ارز رمز پایه) گونه‌ای پول دیجیتال است که در آن تولید واحد پول و تأیید اصالت تراکنش پول با استفاده از الگوریتم‌های رمزگذاری کنترل می‌شود و معمولاً به صورت نا متمرکز (بدون وابستگی به یک مرجعیت مرکزی) کار می‌کند.[۹][۱۰] با توجه به تعدد تعاریف و تغییرات در مصادیق رایج رمزارز این عبارت از نظر حقوقی دقت کافی ندارد.

در واژه‌نامه مریم-وبستر رمز ارز به صورت «هرگونه ارزی که تنها به صورت دیجیتالی وجود دارد، معمولاً صادرکننده یا تنظیم کننده مرکزی ندارد، اما از سامانه توزیع شده برای ذخیره تراکنش‌ها و مدیریت انتشار واحدهای جدید استفاده می‌کند و برای ممانعت از جعل و تراکنش‌های متقلبانه بر رمزنگاری تکیه دارد» تعریف شده است.[۱۱] در واژه‌نامه آکسفورد ابتدا در سال ۲۰۱۴ رمزارز همان ارز دیجیتالی تعریف شده بود که در آن از فنون رمزنگاری برای قانونگذاری تولید واحدهای جدید ارز و تأیید انتقال وجوه استفاده می‌کند و مستقل از یک بانک مرکزی وجود دارد[۱۲] اما امروزه هر گونه سامانه پول الکترونیکی که برای خرید و فروش آنلاین استفاده می‌شود و نیازی به بانک مرکزی نداشته باشد را رمزارز تعریف می‌کند.[۱۳]

معماری

ویرایش
اطلاعات بیشتر: تابع هش رمزی
 
کیف پول قابل چاپ کردن روی برگه کاغذ: یک آدرس بیت کوین برای دریافت و یک کلید رمز خصوصی متناظر برای خرج کردن آن‌ها (آدرس‌ها به شکل کد کیو آر QR قابل خواندن با دوربین موبایل)

کیف پول رمزارز

ویرایش
 
یک کیف پول تون کیپر شبکه TON

کیف پول رمزارز برخلاف کیف پول الکترونیک آدرس‌ها یا کلید خصوصی و کلید عمومی (یا کلید سید seed به معنای دانه زنجیر سیستم زنجیره بلوکی- بلاک چین) را نگهداری می‌کند. که با آن می‌توان رمز ارز را خرج یا منتقل کرد. خرج کردن با کلید خصوصی، و دریافت با کلید عمومی امکان‌پذیر است. راه‌های نگه داشتن کیف پول روی نرم‌افزار کامپیوتر یا برنامه موبایل به شکل دیجیتال، روی کیف پول به شکل سخت‌افزار، نگهداری آنلاین داخل صرافی اینترنتی رمز ارز است.[۱۴]

شبکه‌های انتقال

ویرایش

هر رمزارز در بستر بلاکچین مشخصی قرار گرفته است و تبادل و نقل و انتقال آن داخل آن بلاکچین انجام می‌پذیرد. رمزارزهایی که بلاکچین اختصاصی دارند را کوین و رمزارزهایی که در بستر سایر بلاکچین‌ها قرارگرفته اند را توکن می‌نامند. بلاکچین‌ها اصطلاحاً شبکه‌های انتقال رمز ارز نیز نامیده می‌شوند. به عنوان مثال شبکه ERC20 برای رمزارز آتریوم تعریف شده است و این رمز ارز در این شبکه و بلاکچین تبادل می‌شود.

ناشناس بودن

ویرایش

در شبکه بسیاری از رمز ارزها مانند بیت کوین در حقیقت کاربران نه با نام واقعی خود بلکه با آدرس عمومی کیف پول خود شناخته می‌شوند. تراکنش‌ها، شفاف است و هر کسی می‌تواند بررسی کند یک کیف پول مشخص چه تراکنشهایی در چه تاریخ‌هایی داشته اما به راحتی نمی‌توان این آدرس‌ها را به افراد منتسب کرد. ایده‌های پولشویی راحت و رعایت کامل حریم خصوصی در رمز ارزها تقریباً ناممکن هستند.[۱۵][۱۶][۱۷]البته برخی رمز ارزها مانند مونرو و زی کش به نوعی کاملاً ناشناس اند اما اخباری در زمینه رهگیری تراکنشات همین ارزها نیز وجود دارد و نهادهایی نظیر IRS علناً برای تحقق این امر تلاش می‌کنند.[۱۸][۱۹]

تاریخچه

ویرایش

در سال ۱۹۸۳، دیوید شام یک گونه پول دیجیتال مبتنی‌بر رمزنگاری اختراع کرد که ای‌کش[الف] نام داشت.[۲۰][۲۱] او در سال ۱۹۹۵ یک پول دیجیتال دیگر به نام دیجی‌کش[ب] ابداع کرد که روش رمزنگاری آن به گونه‌ای بود که نه بانکی که پول در آن حفظ می‌شد، نه دولت و نه هیچ شخص ثالثی قادر به ردگیری تراکنش‌های مالی نبودند.[۲۲]

در سال ۱۹۹۶ در فهرست پست‌سپاری دانشگاه ام‌آی‌تی مطالبی منتشر شد که در آن یک نظام رمزپول به تفصیل شرح داده شده بود. این سلسله مطالب در همان سال توسط آژانس امنیت ملی آمریکا در قالب یک گزارش با عنوان «چگونه یک ضرابخانه بسازیم: رمزنگاری پول‌های الکترونیکی گمنام» منتشر شد.[۲۳]

نخستین رمزارزی که به صورت نامتمرکز شروع به کار کرد بیت‌کوین است که در سال ۲۰۰۹ توسط شخصی با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو ایجاد شد. این رمزارز از الگوریتم اس‌اچ‌ای-۲ برای اثبات کار خود استفاده می‌کند.[۲۴][۲۵]

در دنیای سرگرمی و تلویزیون

ویرایش

سلبریتی‌های هندی از دنیای بالیوود و ورزش کریکت به‌طور فزاینده ای یادگاری‌های دیجیتال خود را از طریق توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) راه اندازی می‌کنند و امید دارند که با جلب نقدینگی از طریق افزایش علاقه به چنین دارایی‌ها، هزاران دلار به دست آورند، NFTها نوعی دارایی دیجیتال هستند که از بلاک‌چین برای ثبت مالکیت اقلامی مانند تصاویر، فیلم‌ها و سایر مجموعه‌ها استفاده می‌کنند. اکنون رشد انفجاری این دارایی‌های هیچ نشانه ای از کاهش نشان نمی‌دهد.[۲۶]

انتقادات

ویرایش

از آنجا که رمزارزها به صورت نامتمرکز اداره می‌شوند، قدرت کشورها برای کنترل اقتصاد (که معمولاً از طریق بانک مرکزی اعمال می‌شود) را تضعیف می‌کنند. این امر توسط برخی از دوست‌داران رمزارزها یک ویژگی مثبت تلقی می‌شود، اما توسط برخی از دولت‌ها یک ویژگی منفی محسوب می‌گردد.[نیازمند منبع] همچنین ماهیت رمزنگاری‌شدهٔ تراکنش‌های مبتنی بر رمزارز باعث می‌شود که ردگیری این تراکنش‌ها دشوار یا غیرممکن باشد که این امر به عقیدهٔ برخی منتقدین زمینه‌ای مناسب برای استفاده از رمزارزها جهت پولشویی فراهم می‌کند.[۲۷]

بسیاری از رمزارزها از الگوریتم‌هایی برای استخراج[پ] پول جدید یا ثبت اثبات کار یا کسر هزینهٔ تراکنش استفاده می‌کنند که مبتنی بر روش‌های رمزنگاری پیچیده هستند. معمولاً این الگوریتم‌ها، هر چه تعداد کاربرانی که در تلاش برای استخراج رمزارز یا کسب حق تراکنش هستند بیشتر بشود سخت‌گیر می‌شوند و حل آن‌ها نیازمند محاسبات پیچیده‌تر و وقت‌گیرتری توسط رایانه خواهد بود. این امر منجر به مصرف مقدار فراوانی از انرژی برق می‌شود که این نیز مورد نقد منتقدین مانند حکومت چین و ایلان ماسک بوده است.[۲۸] در مقابل، مدافعان رمزارزها ذکر می‌کنند که بانک‌داری رایج نیز با مصرف مقدار بسیاری منابع و انرژی همراه است و محاسباتی را ارائه می‌کنند که نشان می‌دهد که رمزارزها از این جهت کم‌هزینه‌تر از بانک‌داری رایج و همین‌طور صنعت طلا هستند.[۲۹][۳۰]

به دلیل فراگیر شدن رمز ارزها و درآمد مالی بسیار زیاد آن، اکثر افراد فکر می‌کنند که با خرید ارمز ارزها به راحتی ثروت زیادی در مدت کوتاهی کسب می‌کنند، وقتی وارد دنیای رمز ارزها می‌شوند تمام دارایی خود را از دست می‌دهند. بنابریان افرادی که قصد ورود به این بازار را دارد باید با دانش و اطلاع قبلی درمورد ارز دیجیتال وارد شود تا ریسک این کار کمتر شود.

در میان مالباختگان افرادی هستند که با تحلیل‌های دیگران اقدام به خرید و فروش و نگهداری رمزارزها می‌کنند. این افراد بیشترین زیان را در این بازار متحمل می‌شوند. برخی با فروش سیگنال ارز دیجیتال و کانال‌های سیگنال، این افراد را فریب می‌دهند. پیشنهاد می‌شود هر فرد با یادگیری تحلیل رمزارزها و افزایش دانش خود وارد این بازار پر ریسک شود. یکی از این مهارت‌ها، مهارت ریسک پذیری و داشتن استراتژی مدیریت ریسک است.

با فراگیر شدن کاربرد رمزارزها، میزان مصرف برق برای استخراج آن‌ها نیز به طرز چشمگیری افزایش یافته است، چنان‌که در سال ۲۰۱۸ پیش‌بینی شد که مقدار برقی که کشور ایسلند در این سال مصرف رمزارزها می‌کند بیشتر از مقدار برقی باشد که برای مصارف خانگی به کار می‌گیرد.[۳۱] در برخی کشورها نیز دولت‌ها اقدام به تعیین تعرفه‌های مالیاتی کرده‌اند که ویژه مصرف برق برای رمزارزها است؛ دولت ایران قیمت برق مصرفی برای استخراج رمزارزها را متفاوت از برق مصرفی خانگی و حتی صنعتی در نظر گرفته و تعرفه صادراتی برای آن تعیین کرده است.[۳۲][۳۳]

جرایم حوزه رمز ارز

ویرایش

کلاهبرداری ارز دیجیتال انواع مختلفی دارد ازجمله:

  • کلاهبرداری با هک کیف پول
  • طرح هرمی و پانزی
  • بدافزارها و فیشینگ
  • صرافی ارز دیجیتال تقلبی
  • انتشار پست‌های تقلبی در شبکه‌های پرمخاطب اجتماعی
  • توکن‌های فاقد ارزش
  • استخراج ابری
  • پامپ و دامپ

جستارهای وابسته

ویرایش

یادداشت

ویرایش
  1. ↑ ecash
  2. ↑ DigiCash
  3. ↑ mining

منابع

ویرایش
  1. ↑ McDonnell, Patrick "PK" (9 September 2015). "What Is The Difference Between Bitcoin, Forex, and Gold". NewsBTC. Retrieved 15 September 2015.
  2. ↑ Allison, Ian (8 September 2015). "If Banks Want Benefits Of Blockchains, They Must Go Permissionless". NewsBTC. Retrieved 15 September 2015.
  3. ↑ "All you need to know about Bitcoin". timesofindia-economictimes. Archived from the original on 26 October 2015. Retrieved 21 May 2016.
  4. ↑ Tasca, Paolo (7 September 2015). "Digital Currencies: Principles, Trends, Opportunities, and Risks". Social Science Research Network. Retrieved 21 January 2016. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
  5. ↑ «آلت‌کوین‌ها چه هستند و چرا به وجود آمده‌اند». عصرایران.
  6. ↑ «Buyers beware as "altcoin" frenzy bruises Bitcoin». economictimes. ۱۸ مه ۲۰۲۱.
  7. ↑ «What Are Altcoins — and Are the Potential Rewards Worth the Risks?». finance.yahoo. ۱۷ ژوئیه ۲۰۲۱.
  8. ↑ «Elon Musk continues to tweet about altcoins like baby dogecoin—but investors should tread very carefully». cnbc. ۱۴ ژوئیه ۲۰۲۱.
  9. ↑ Schueffel, Patrick (2017). "The Concise FINTECH Compendium" (PDF). Switzerland: Geneva School of Business. p. 8.
  10. ↑ "Cryptocurrencies: A Brief Thematic Review". Economics of Networks Journal. Social Science Research Network (SSRN). Archived from the original on 25 December 2017. Retrieved 28 August 2017.
  11. ↑ "Definition of CRYPTOCURRENCY". www.merriam-webster.com (به انگلیسی). Retrieved 2019-08-10.
  12. ↑ Rizzo, Pete (2014-05-20). "'Cryptocurrency' Officially Added to Oxford Dictionary Online". CoinDesk (به انگلیسی). Retrieved 2019-08-10.
  13. ↑ «cryptocurrency noun - Definition, pictures, pronunciation and usage notes | Oxford Advanced Learner's Dictionary at OxfordLearnersDictionaries.com». www.oxfordlearnersdictionaries.com. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۸-۱۱.
  14. ↑ Jokić, Stevo; Cvetković, Aleksandar Sandro; Adamović, Saša; Ristić, Nenad; Spalević, Petar (2019). "Comparative analysis of cryptocurrency wallets vs traditional wallets". Ekonomika. 65 (3): 65–75. doi:10.5937/ekonomika1903065J. ISSN 0350-137X.
  15. ↑ GmbH, finanzen net. "Bitcoin anonymity is just a big myth - and using it to launder dirty money is stupid, a crypto ATM chief says". markets.businessinsider.com (به انگلیسی). Retrieved 2021-08-16.
  16. ↑ Galston، Ezra (۲۰۲۱-۰۶-۱۶). «Opinion | Untraceable Bitcoin Is a Myth» (به انگلیسی). Wall Street Journal. شاپا 0099-9660. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۱۶.
  17. ↑ "Some things you need to know - Bitcoin". bitcoin.org (به انگلیسی). Retrieved 2021-08-16.
  18. ↑ Chandrasekera, Shehan. "IRS Is Trying To Deanonymize Privacy Coins Like Monero And Zcash". Forbes (به انگلیسی). Retrieved 2021-08-16.
  19. ↑ Sigalos, MacKenzie (2021-06-13). "Why some cyber criminals are ditching bitcoin for a cryptocurrency called monero". CNBC (به انگلیسی). Retrieved 2021-08-16.
  20. ↑ "Archived copy" (PDF). Archived from the original (PDF) on 18 December 2014. Retrieved 26 October 2014.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:عنوان آرشیو به جای عنوان (link)
  21. ↑ "Archived copy" (PDF). Archived from the original (PDF) on 3 September 2011. Retrieved 10 October 2012.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:عنوان آرشیو به جای عنوان (link)
  22. ↑ Pitta, Julie. "Requiem for a Bright Idea". Archived from the original on 30 August 2017. Retrieved 11 January 2018.
  23. ↑ "How To Make A Mint: The Cryptography of Anonymous Electronic Cash". groups.csail.mit.edu. Archived from the original on 26 October 2017. Retrieved 11 January 2018.
  24. ↑ Jerry Brito and Andrea Castillo (2013). "Bitcoin: A Primer for Policymakers" (PDF). Mercatus Center. George Mason University. Archived from the original (PDF) on 21 September 2013. Retrieved 22 October 2013.
  25. ↑ "Bitcoin developer chats about regulation, open source, and the elusive Satoshi Nakamoto". PCWorld. 26 May 2013. Archived from the original on 3 October 2014.
  26. ↑ همشهری آنلاین (۲ آبان ۱۴۰۰). «ورود آمیتاب باچان و سلمان خان به دنیای رمزارزها». همشهری آنلاین. دریافت‌شده در ۱۵ آبان ۱۴۰۰.
  27. ↑ «واکنش مثبت بازار رمزارزها به FATF». ایسنا. ۲۰۲۱-۱۰-۲۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۲-۲۱.
  28. ↑ Clifford, Catherine (2021-06-30). "China, Elon Musk raise alarm about bitcoin energy use: Here's how it could be made more 'green'". CNBC (به انگلیسی). Retrieved 2021-08-16.
  29. ↑ «Bitcoin's energy use is less than half of banking, gold sectors: report». ca.finance.yahoo.com (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۱۶.
  30. ↑ "Bitcoin mining actually uses less energy than traditional banking, new report claims". The Independent (به انگلیسی). 2021-05-18. Retrieved 2021-08-16.
  31. ↑ "Iceland Could Use More Energy Mining Bitcoin Than Powering Homes in 2018". Yale Environment 360. 12 Feb 2018.
  32. ↑ "Iran Finalizes Electricity Pricing Scheme for Cryptocurrency Miners". Bequant Pro. 21 Jul 2019.
  33. ↑ «دور زدن ماینرها برای مقابله با تعرفه برق صادراتی». روزنامه تعادل. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۱۶.
برگرفته از «https://fa.wiki.x.io/w/index.php?title=رمزارز&oldid=40724176»