دکان داوود (به کردی: که‌ل داو) مقبره‌ای سنگی مربوط به دوره مادها است و در شهرستان سرپل ذهاب، روستای کل داوود واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۱۵۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۱] سنگ‌نگاره دیگری که ظاهراً یک شخصیت دینی است، در نزدیکی آن وجود دارد که جداگانه و به شماره ۱۵۱ ثبت شده‌است.

دکان داوود
که‌ل داو
Map
نامدکان داوود
که‌ل داو
کشورایران
استاناستان کرمانشاه
شهرستانشهرستان سرپل ذهاب
اطلاعات اثر
نام محلیکه‌ل داو
کاربریآرامگاه
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت۱۵۲
تاریخ ثبت ملی۱۵ دی ۱۳۱۰
اهالی منطقه در حال انجام مراسم آئینی
سنگ‌نگاره‌ای نزدیک آرامگاه
گوردخمهٔ دکان داوود در نزدیکی قلعه‌شاهین

ویژگی‌های ساختمانی

ویرایش

دکان داوود گوردخمه‌ای تاریخی است که در سه کیلومتری جنوب شرقی سرپل ذهاب در ابتدای جاده انزل و در فاصله حدود ۱۰۰ متری از جاده اصلی کرمانشاه به سرپل ذهاب واقع شده و در میان اهالی محل به که‌ل داوود (که‌ل داو) یا دکان داوود شهرت یافته‌است و به دوران مادها تعلق دارد. دخمه در دل صخره ستبری کنده شده‌ و زیر ان تا سطح زمین با ادوات دست ساز صاف شده است و دسترسی به داخل آن به سختی امکان پذیر است. در زیر این صخره یک قبرستان مردم یارستان قرار دارد، یعنی از بیش از دو هزار سال پیش در این مکان اجساد مردگان با روش‌های مختلف دفن می‌شدند. درون مقبره پنج تاقچه جهت گذاشتن نذورات و یک گور بیضی شکل قراردارد. سقف دخمه تاق مانند است.

این مقبره همانند گوردخمه بزرگ دربند صحنه، دارای ایوانی در جلو است که طول آن در جلو ۹٫۶ متر و در قسمت عقب ۷٫۳۲ متر است. عرض آن ۱٫۹۵ متر و ارتفاع آن نیز ۲٫۶۰ متر است. اطراف ایوان به وسیله قاب‌هایی تزئین شده‌است. در دو طرف ورودی مقبره بقایای دو ستون دیده می‌شود که بدنه ستون‌ها به مرور زمان از بین رفته و تنها پایه‌ها و سرستون‌ها باقی‌مانده‌است. پایه ستون‌ها مربع شکل هستند. در دیوار عقبی این ایوان ورودی به عرض ۱ متر و ارتفاع ۱٫۵ متر وجود دارد که به اتاقی به طول ۲٫۸۳ متر، عرض ۲٫۳۱ متر و ارتفاع ۲٫۱۸ متر منتهی می‌شود. در بدنه دیوارهای این اتاق ۵ تاقچه جهت قرار دادن نذورات کنده شده‌است. همچنین در نیمه سمت چپ کف اتاق، قبری بیضی شکل به عمق ۷۰ سانتی‌متر کنده شده‌است. سقف این اتاق دارای تاقی هلالی است ولی سقف ایوان جلو اتاق، مسطح است.

در فاصله ۸ متری زیر این گوردخمه، قاب مستطیل شکلی بر روی یک قابی قدیمی‌تر تراشیده شده‌است. در داخل قاب جدید شخصیتی به حالت تمام قد با صورتی نیم‌رخ حجاری شده‌است. این شخص لباس بلندی برتن و کلاه لبه داری بر سر گذاشته که قسمت پشت گردن و گوش‌های او را پوشانده‌است. همچنین در یک دست او برسمی دیده می‌شود و دست دیگر را به حالت نیایش به طرف بالا نگه داشته‌است.

تصور می‌شود که این گوردخمه و نقش برجسته حجاری شده در زیر آن متعلق به دوره ماد باشد و دکان داوود مقبره آستیاگ باشد.

جایگاه دینی

ویرایش

این مکان نزد مردم یارسان متبرک بوده و به داوود که‌وسوار منسوب است. پیروان دین یاری در بعضی از اوقات سال برای انجام مراسم مذهبی در آنجا اجتماع کرده و نذورات خود را در بعضی مواقع در آن مکان در بین مردم توزیع می‌کنند.

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. «سازمان میراث فرهنگی و صنایع‌دستی و گردشگری». سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ ژوئن ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۵-۱۹.