دنیس ریچی

دانشمند علوم کامپیوتر آمریکایی

دنیس مک‌آلیستر ریچی (به انگلیسی: Dennis MacAlistair Ritchie) (زاده ۹ سپتامبر ۱۹۴۱ - درگذشته ۱۲ اکتبر ۲۰۱۱) دانشمند علوم رایانه آمریکایی بود که بیشتر به عنوان خالق زبان برنامه‌نویسی سی و مشارکت‌هایش در توسعهٔ سیستم‌عامل یونیکس، به همراه کن تامسون، شناخته می‌شود. ریچی و تامپسون جایزه تورینگ را در سال ۱۹۸۳ از انجمن ماشین‌های حسابگر دریافت کردند. آن‌ها همچنین در سال ۱۹۹۰ مدال همینگ را از کانون مهندسین برق و الکترونیک و در سال ۱۹۹۹ مدال ملی فناوری را از رئیس‌جمهور وقت ایالات متحدهٔ آمریکا، کلینتون دریافت کردند. ریچی زمانی که در سال ۲۰۰۷ خود را بازنشسته کرد رئیس دپارتمان تحقیقات نرم‌افزار سیستم شرکت لوسنت بود. گفته شده که او در شکل‌گیری عصر دیجیتال نقش به سزایی داشته‌است.[۱] او در محفل هکرها بیشتر با نام کاربری خود، dmr شناخته می‌شود، و حرف R در K&R از نام خانوادگی او گرفته شده‌است که یکی از نویسندگان این کتاب است.

دنیس ریچی
ریچی در ژاپن سال ۲۰۱۱
زادهٔ۹ سپتامبر ۱۹۴۱
برانکسویل، نیویورک، ایالات متحدهٔ آمریکا
درگذشت۱۲ اکتبر ۲۰۱۱ (۷۰ سال)
ملیتایالات متحده آمریکا ایالات متحده آمریکا
محل تحصیلدانشگاه هاروارد در رشته فیزیک، ریاضیات کاربردی
شناخته‌شده
برای
زبان برنامه‌نویسی سی، سیستم عامل یونیکس، بی‌سی‌پی‌ال، آلترن، مولتیکس، زبان برنامه‌نویسی بی
جوایزجایزه تورینگ (۱۹۸۳)
مدال ملی فناوری
پیشینه علمی
شاخه(ها)علوم رایانه
محل کارLucent Technologies
آزمایشگاه‌های بل (۱۹۶۷–۲۰۰۷)
یادداشت‌ها

زندگی شخصی

ویرایش

وی در محله برونزویل شهر نیویورک به دنیا آمد. پدرش، آلستیر ای. ریچی دانشمند کهنه کار آزمایشگاه بل و یکی از نویسندگان تئوری طراحی مدارهای سوئیچینگ بود. وی در دوران کودکی به همراه خانواده به شهر سامیت در ایالت نیوجرسی نقل مکان کرد. در همان شهر بود که از دبیرستان سامیت فارغ‌التحصیل شد.[۲] وی از دانشگاه هاروارد در رشتهٔ فیزیک و ریاضیات کاربردی فارغ‌التحصیل شد.

زندگی شغلی

ویرایش
 
دنیس مک‌آلیستر ریچی

ریچی در سال ۱۹۶۷ شروع به کار در آزمایشگاه‌های بل، مرکز تحقیقاتی علوم رایانه کرد و در سال ۱۹۶۸ دکترای خود را از دانشگاه هاروارد تحت نظارت پاتریک سی. فیشر دریافت کرد. پایان‌نامهٔ وی «پیچیدگی محاسباتی و ساختار برنامه» بود.[۳]

ریچی عمده شهرت خود را مدیون ابداع زبان برنامه‌نویسی سی است. همچنین حرف R در کتاب K&R (یک کتاب مرجع مشهور که نویسندگان آن ریچی و کرینگهان بودند) اشاره به نام ریچی دارد. ریچی همکار کن تامپسون بود و این دو، دانشمندانی بودند که برای نوشتن نسخهٔ اصلی یونیکس مشهور شدند. یکی از مهم‌ترین همکاری‌های ریچی با تامپسون در پروژهٔ یونیکس، انتقال آن برنامه به ماشین‌ها و پلتفرم‌های مختلف بود.[۴]

زبان برنامه‌نویسی سی امروزه به‌طور گسترده در نرم‌افزارها، سیستم عامل‌ها و توسعهٔ سیستم‌های تعبیه شده‌ استفاده می‌شود و تأثیر آن بر اکثر زبان‌های برنامه‌نویسی امروزی مشهود است.

جوایز

ویرایش

در سال ۱۹۸۳، ریچی و تامپسون جایزهٔ تورینگ را برای تئوری تعمیم و توسعهٔ سیستم عامل‌ها و به خصوص تکمیل سیستم عامل یونیکس دریافت کردند. عنوان سخنرانی وی در مراسم اهدای جایزهٔ تورینگ، «تاملاتی در مورد تحقیقات نرم‌افزاری» بود.[۵] در سال ۱۹۹۰، ریچی و تامپسون مدال «آی ای ای ای ریچارد دبلیو. همینگ» را از کانون مهندسین برق و الکترونیک برای ابداع سیستم عامل یونیکس و زبان برنامه‌نویسی C دریافت کردند.

در سال ۱۹۹۷ ریچی و تامپسون موزهٔ تاریخ کامپیوتر را برای خلق سیستم عامل یونیکس و همچنین توسعهٔ زبان برنامه‌نویسی C ساختند.

در ۲۱ آوریل ۱۹۹۹، ریچی و تامپسون به‌طور مشترک مدال ملی فناوری سال ۱۹۹۸ را از بیل کلینتون، رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده آمریکا، برای ساخت سیستم عامل یونیکس و زبان برنامه‌نویسی "C" دریافت کردند.[۶][۷]

در سال ۲۰۰۵، کانون تحقیقاتی صنعتی، جایزهٔ دستاورد خود را به ریچی، به پاس زحمات وی در علم و فناوری و همچنین توسعهٔ سیستم عامل یونیکس اهدا کرد.[۸]

در سال ۲۰۱۱، ریچی به همراه تامپسون، جایزهٔ ژاپن را برای علم ارتباطات و اطلاعات، به پاس زحماتشان در توسعهٔ سیستم عامل یونیکس دریافت کردند.[۹]

مرگ و میراث

ویرایش

جسد ریچی در ۱۲ اکتبر ۲۰۱۱ در سن هفتاد سالگی در شهرک برکلی هایتس در نیوجرسی، در خانه‌اش در حالی که تنها زندگی می‌کرد، پیدا شد.[۱] اولین خبر از مرگ ریچی توسط همکار سابقش راب پایک به خبرگزاری‌ها اعلام شد.[۱۰][۱۱] زمان دقیق و علت مرگ وی تا کنون اعلام نشده‌است.[۱۲] وی در پی سال‌ها تحت مداوای سرطان پروستات خود قرار داشت. وی همچنین دچار بیماری قلبی بود.[۱][۱۳][۱۴] مرگ ریچی تنها یک هفته بعد از مرگ استیو جابز رخ داد، اما پوشش رسانه‌ای قابل توجهی در مقایسه با مرگ جابز ایجاد نشد.[۱۵][۱۶][۱۷] مورخ کامپیوتر، پاول ای. سروزی بعد از مرگ ریچی گفت: «ریچی زیر رادار بود. نامش اصلاً یک نام خانوادگی صرف نبود، اما … اگر میکروسکوپ می‌داشتید و می‌توانستید درون یک کامپیوتر را نگاه کنید، می‌توانستید کارش را در همه جای داخل آن ببینید.»[۱۸]

در یک مصاحبه که در مدت کوتاهی بعد از مرگ ریچی انجام شد، همکار قدیمی او، برایان کرنیگان گفت ریچی هیچگاه انتظار نداشت زبان برنامه‌نویسی C، دستاوردی بزرگ باشد.[۱۹]

کرنیگان همچنین به خوانندگان مصاحبه، نقش مهم زبان برنامه‌نویسی C و سیستم‌عامل یونیکس را در توسعهٔ پروژه‌های بعدی، همچون آیفون یادآوری می‌کند.[۲۰][۲۱]

فدورا ۱۶، نسخه‌ای از توزیع فدورا که حدود یک ماه بعد از مرگ ریچی منتشر شد، به یاد و پاس زحمات او، به وی تقدیم شد.[۲۲]

سیستم‌عامل فری‌بی‌اس‌دی۹ (FreeBSD 9.0) که در ۱۲ ژانویه ۲۰۱۲ منتشر شد نیز به او تقدیم شد.[۲۳]

منابع

ویرایش
  1. پرش به بالا به: ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ استیو لر (۱۲ اکتبر ۲۰۱۱). «دنیس ریچی، پیشگام برنامه‌نویسی در سن ۷۰ سالگی درگذشت». نیویورک تایمز. دریافت‌شده در ۱۳ اکتبر ۲۰۱۱.
  2. لیز کیل (یکم فبریه ۲۰۱۱). «مردی از شهرستان برکلی هایتز جایزهٔ ژاپن را برای اختراع سیستم عامل یونیکس برنده شد». خبرگزاری مستقل. دریافت‌شده در ۱۷ اکتبر ۲۰۱۱. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  3. «دنیس ریچی در پروژهٔ سایت Mathematics Genealogy Project».
  4. «پیشگام علم برنامه‌نویسی، فرضیه سیر تکامل کامپیوترها را شکل داد». وال استریت ژورنال. ۱۴ اکتبر ۲۰۱۱. پارامتر |پیوند= ناموجود یا خالی (کمک)
  5. «سخنرانی مراسم جوایز تورینگ در سال ۱۹۸۳: تاملاتی در تحقیقات نرم‌افزاری» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۴ مه ۲۰۱۲.
  6. «ریچی و تامپسون مدال ملی تکنولوژی را دریافت کردند». اعلانیه خبری آزمایشگاه‌های بل. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ مارس ۲۰۰۶.
  7. «ریچی و تامپسون مدال ملی فناوری را از پرزدینت کلینتون دریافت کردند». خبرگزاری آزمایش گاه‌های بل. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ اکتبر ۲۰۰۳.
  8. «دنیس ریچی، محقق آزمایشگاه بل و مخترع یونیکس، جایزهٔ دستاورد کانون تحقیقات صنعتی سال ۲۰۰۵ را دریافت کردند». نشست خبری آلکاتل-لوسنت. ۱۵ نوامبر ۲۰۰۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ اکتبر ۲۰۰۳. دریافت‌شده در ۸ فبریه ۲۰۱۲. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازبینی= را بررسی کنید (کمک)
  9. بنی اوانجلیستا (۲۵ ژانویه ۲۰۱۱). «کن تامپسون و دنیس ریچی جایزهٔ ژاپن را بردند». سان فرانسیسکو کرانیکال.
  10. «خالق یونیکس، دنیس ریچی در سن هفتاد سالگی درگذشت». خبرگزاری بی‌بی‌سی. ۱۳ اکتبر ۲۰۱۱.
  11. راب پایک (۱۲ اکتبر ۲۰۱۱). «پستی بی‌نام از راب پایک در گوگل پلاس».
  12. «دنیس ریچی، پیشگام برنامه‌نویسی کامپیوتر در آزمایشگاه بل در سن هفتاد سالگی درگذشت». اسوشییتد پرس به تقل از واشینگتن پست. ۱۴ اکتبر ۲۰۱۱.[پیوند مرده]
  13. شاون گلگر (۳ اکتبر ۲۰۱۱). «دنیس ریچی، پدر زبان برنامه‌نویسی "C" و توسعه دهندهٔ یونیکس فوت کرد». Wired magazine. دریافت‌شده در ۱۳ اکتبر ۲۰۱۱ - لینک کمکی. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازبینی= را بررسی کنید (کمک)
  14. اندرو بین استاک. «به یاد دنیس ریچی». ژورنال دکتر باب. بایگانی‌شده از اصلی در ۲ اکتبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۴ اکتبر ۲۰۱۱.
  15. میشل همفری. «بحث تقابل اجتناب ناپذیر استیو جایز و دنیس ریچی». فوربس. دریافت‌شده در ۱۴ اکتبر ۲۰۱۱.
  16. لوکاس میریان (۱۳ اکتبر ۲۰۱۱). «دنیس ریچی و استیو جابز، کاملاً در مجاورت هم». دنیای کامپیوتر. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ مه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۴ اکتبر ۲۰۱۱.
  17. رابرت ژوانسولین (۲۱ اکتبر ۲۰۱۱). «Héritiers des sixties, deux innovateurs de l'informatique disparaissent. Deux modèles fort différents». Bulletins Electroniques. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ اکتبر ۲۰۱۳.
  18. امیلی لینجر (۱۴ اکتبر ۲۰۱۱). «دنیس ریچی، مؤسس یونیکس و سی در سن هفتاد سالگی در گذشت». واشینگتن پست. دریافت‌شده در ۳ نوامبر ۲۰۱۱.
  19. شیشیر پراساد. «برایان کرینگهان می‌گوید: هیچ‌کس فکر نمی‌کرد زبان برنامه‌نویسی C اینقدر بزرگ شود». فوربس هند. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ اكتبر ۲۰۱۲. تاریخ وارد شده در |archive-date= را بررسی کنید (کمک)
  20. هرالد دکان. «افسانه‌های استیو جابز».
  21. داتا سوبهایجیت. «داستان سه فناوری عمیقاً متفاوت». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۲.
  22. «Red Hat Releases Fedora 16 "Verne"». وبسایت phoronix.
  23. «FreeBSD-9.0 Announcement"». سایت freebsd. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ نوامبر ۲۰۲۰.