حمد بن خلیفه آل ثانی
حمد بن خلیفه آل ثانی (به عربی: حمد بن خلیفة آل ثانی) (زاده ۱ ژانویه ۱۹۵۲ در دوحه) امیر کشور قطر از ۲۷ ژوئن ۱۹۹۵ تا سال ۲۰۱۳ بود. وی در ۲۵ ژوئن این سال قدرت را به‌طور داوطلبانه به پسرش تمیم بن حمد آل ثانی واگذار کرد. پس از کناره گیری از قدرت، به طور رسمی از شیخ حمد با عنوان «امیر پدر» یاد می‌شود.[۱]
| حمدبن خلیفه آل ثانی | |
|---|---|
| هشتمین امیر قطر | |
 | |
| سلطنت | از ۲۷ ژوئن ۱۹۹۵ تا ۲۵ ژوئن ۲۰۱۳ |
| پیشین | خلیفه بن حمد آل ثانی |
| جانشین | تمیم بن حمد آل ثانی |
| زاده | ۱ ژانویه ۱۹۵۲ (۷۲ سال) دوحه، قطر |
| همسران |
|
| فرزند(ان) | ۱۱ پسر و ۱۳ دختر |
| دودمان | آل ثانی |
| پدر | خلیفه بن حمد آل ثانی |
زندگی
ویرایشپدرش خلیفه بن حمد آل ثانی امیر پیشین کشور قطر است. وی تحصیلات مقدماتی را در قطر سپری کرد و بعد به انگلستان رفت و در آکادمی نظامی مشغول تحصیل شد. پس از آن به کشورش بازگشت و در سال ۱۹۷۱ با درجه سرهنگ دومی در نیروهای مسلح قطر به فعالیت پرداخت و فرماندهی گردان یک این کشور به وی واگذار شد.
در سال ۱۹۷۲ زمانی که پدرش، خلیفه بن حمد آل ثانی، قدرت را در قطر به دست گرفت، وی نیز ترفیع مقام یافت و به عنوان فرمانده کل نیروهای مسلح قطر برگزیده شد.
حمد بن خلیفه آل ثانی در سال ۱۹۹۵، زمانی که پدرش در سوئیس بسر می‌برد، با یک کودتای بدون خونریزی قدرت را از پدرش گرفت و امیر این کشور شد. پس از برکناری پدرش از قدرت، در یک نطق کوتاه تلویزیونی گفت: «از اتفاقی که افتاده خوشحال نیستم، اما کاری بود که باید انجام می‌شد و من آن را انجام دادم.»[۲]
نقش سیاسی
ویرایشدر طول ۱۸ سال زمامداری شیخ حمد، قطر علاوه بر صدور نفت خام، به بزرگ‌ترین صادرکننده گاز مایع در جهان تبدیل شده و هم‌اکنون نیز دارای سرمایه‌گذاری‌های کلان در سراسر جهان است.[۳] وی به‌خاطر فعال بودنش در عرصه دیپلماسی شهرت زیادی کسب کرده، و بسیاری از رسانه‌ها به او لقب «هنری کیسینجر عرب» داده‌اند.[۴]
در دوران حکومت او اتفاقات سیاسی و رخدادهای ورزشی بسیاری در قطر شکل گرفتند که از جمله آنها می‌توان به بازی‌های آسیایی ۲۰۰۶ قطر، کنفرانس تغییر اقلیم ۲۰۱۲ سازمان ملل متحد، موافقت‌نامه دوحه (بین گروهای رقیب لبنانی) و موافقت نامه بین گروه های فتح و حماس اشاره کرد. همچنین در دوران او، قطر موفق به کسب میزبانی جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ شد. او همچنین سازمان سرمایه‌گذاری قطر و شبکه رسانه‌ای الجزیره را بنیان نهاد.
کناره گیری از قدرت
ویرایششیخ حمد، روز سه شنبه ۴ تیر ۱۳۹۲ (٢۵ ژوئن ۲۰۱۳)، در یک سخنرانی که از تلویزیون دولتی این کشور پخش شد، به نفع پسرش شیخ تمیم بن حمد، از مقامش کناره گرفت. وی در توجیه تصمیم خود گفت «زمان آن فرا رسیده است تا برگ جدیدی در سیر حرکت ملت ما ورق بخورد و نسل جدیدی با دیدگاه‌های مبتکرانه خود، عهده‌دار مسئولیت شود.»[۵]
در مورد کناره‌گیری او از قدرت نظرات مختلفی وجود دارد.[۶] برخی مشکلات جسمی را دلیل کناره‌گیری می‌دانند. شبکه تلویزیونی روسیا الیوم بیم آمریکا و غرب از گروه‌های جهادی تکفیری مورد حمایت قطر را دلیل اصلی استعفای شیخ حمد تحت فشار آمریکا دانسته‌اند.[۷] گمانه دیگر در مورد دلیل تغییر حاکم قطر، انتشار نوار صوتی منتسب به وزیر خارجه وقت است که باعث خشم عربستان شد. در آن نوار مکالمه میان وزیر خارجه و معمر قذافی رهبر سابق لیبی، از "براندازی نرم" در عربستان سخن گفته می‌شد. شایع شده بود برای جلوگیری از تقابل بین عربستان و قطر، آرام و بی‌دردسر قدرت در قطر جابه‌جا شده است. ادعایی که به طور مستقل ثابت نشد.[۸]
پس از کناره گیری از قدرت، به طور رسمی از شیخ حمد با عنوان «امیر پدر» یاد می‌شود.[۱]
خانواده
ویرایشحمد بن خلیفه آل ثانی سه همسر و بیست و چهار فرزند (۱۱ پسر و ۱۳ دختر) دارد.[۹][۱۰]
اولین ازدواجش با شیخه مریم بنت محمد آل‌ثانی دخترعمویش بود. شیخ حمد و همسر اولش دو پسر و شش دختر دارند:
- شیخ مشعل بن حمد آل‌ثانی (متولد ۱۹۷۲)
- شیخ فهد بن حمد آل‌ثانی
- شیخه عایشه بنت حمد آل‌ثانی
- شیخه فاطمه بنت حمد آل‌ثانی
- شیخه روضه بنت حمد آل‌ثانی
- شیخه سمیه بنت حمد آل‌ثانی
- شیخه مشاعل بنت حمد آل‌ثانی
- شیخه ساره بنت حمد آل‌ثانی
شیخ حمد در سال ۱۹۷۷ با همسر دومش، شیخه موزا بنت ناصر، ازدواج کرد که از او پنج پسر و دو دختر دارد:
- شیخ جاسم بن حمد آل‌ثانی (متولد ۱۹۷۸) - ولیعهد قطر تا سال ۲۰۰۳
- شیخ تمیم بن حمد آل‌ثانی (متولد ۱۹۸۰) - امیر کنونی قطر و ولیعهد قطر بین سالهای ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۳
- شیخه میاسه بنت حمد آل‌ثانی (متولد ۱۹۸۳)
- شیخه هند بنت حمد آل‌ثانی (متولد ۱۹۸۴)
- شیخ جوعان بن حمد آل‌ثانی (متولد ۱۹۸۴)
- شیخ محمد بن حمد آل‌ثانی (متولد ۱۹۸۸)
- شیخ خلیفه بن حمد آل‌ثانی (متولد ۱۹۹۱)
سومین همسر شیخ حمد، شیخه نوره بنت خالد آل‌ثانی،دختر عموی دیگر اوست. او از همسر سومش چهار پسر و پنج دختر دارد:
- شیخ خالد بن حمد آل‌ثانی
- شیخ عبدالله بن حمد آل‌ثانی - نایب امیر قطر از ۱۱ نوامبر ۲۰۱۴
- شیخ ثانی بن حمد آل‌ثانی
- شیخ قعقاع بن حمد آل‌ثانی
- شیخه لولوه بنت حمد آل‌ثانی
- شیخه مها بنت حمد آل‌ثانی
- شیخه دانه بنت حمد آل‌ثانی
- شیخه عنود بنت حمد آل‌ثانی
- شیخه مریم بنت حمد آل‌ثانی
القاب و عناوین
ویرایش| عناوین امیر قطر | |
|---|---|
 | |
| عنوان مرجع | حضرت صاحب السمو |
| عنوان دیگر | شیخ |
سفر امیر به تهران
ویرایشدر تاریخ ۱۲ اردیبهشت ۱۳۸۵ شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی، امیر قطر و محمود احمدی‌نژاد، پس از امضای چندین سند همکاری بین تهران و دوحه به پرسش‌های خبرنگاران پاسخ گفتند پس از كنفرانس مطبوعاتی شیخ حمد گفت: برای تیم فوتبال جمهوری اسلامی ایران آرزوی موفقیت می‌كنم و آرزوی موفقیت برای منطقه‌ٔ «خلیج فارس عربی!» این سخن، پاسخ احمدی‌نژاد را به دنبال داشت. او به امیر قطر متذكر شد: وقتی به مدرسه می‌رفتید، «خلیج فارس» می‌گفتند. امیر قطر به احمدی‌نژاد گفت: آن زمان اشتباه می‌كردند. دو روز بعد شبکه الجزایر با حمد بن جاسم وزیر خارجه قطر در مورد این سفر گفتگو داشت از جمله به موضوع نام خلیج فارس اشاره شد حمد بن جاسم گفت ایرانی ها می گویند خلیج فارس و برای این نام اسناد دارند ما می گوییم خلیج عربی ولی برایش سند نداریم.[۱۱]
منابع
ویرایش
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ «صاحب السمو الأمير الوالد الشيخ حمد بن خليفة آل ثاني | الديوان الأميري». www.diwan.gov.qa (به عربی). بایگانی‌شده از اصلی در ۴ فوریه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۰۳.
- ↑ "Emir of Qatar deposed by his son". The Independent (به انگلیسی). 1995-06-28. Retrieved 2019-02-03.
- ↑ http://www.bbc.co.uk/persian/world/2013/06/130626_u08_qatar_new_cabinet.shtml
- ↑ http://www.bbc.co.uk/persian/afghanistan/2013/06/130625_zs_taliban_qatar_figures.shtml
- ↑ «امیر قطر کناره‌گیری کرد». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۰۳.
- ↑ «گمانه‌زنی‌ها دربارهٔ دلایل کناره‌گیری امیر قطر از قدرت». خبرگزاری فارس. ۴ تیر ۱۳۹۲.
- ↑ «علت واقعی استعفای امیر قطر». جهان نیوز. ۴ تیر ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۷ ژوئن ۲۰۱۳.
- ↑ سانیج، ندا (۲۰۱۷-۰۶-۰۵). «چرا کار عربستان و قطر به اینجا کشید؟». دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۰۳.
- ↑ امیر قطر شش جزیره یونان را به قیمت یازده میلیون دلار خرید بایگانی‌شده در ۱۰ مارس ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine، رادیو فردا
- ↑ "حمد بن خليفة آل ثاني". ويكيبيديا، الموسوعة الحرة (به عربی). 2019-01-29.
- ↑ «*بدرقه امير قطر از سوي رييس جمهور* *اميرقطر:براي منطقه«خليج فارس عربي!» آرزوي موفقيت مي‌كنم *احمدي‌نژاد: وقـتـي به مدرسه مي‌رفـتـيـد، «خليج فارس» مي‌گفـتـنـد». ایسنا. ۲۰۰۶-۰۵-۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۱-۲۲.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Hamad bin Khalifa Al Thani». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۷ مارس ۲۰۱۴.