حشمت‌الله فلاحت‌پیشه

حشمت‌الله فلاحت‌پیشه (زاده ۱۴ اردیبهشت ۱۳۵۰، شهرستان شاه آباد غرب) سیاستمدار، تحلیلگر سیاسی، روزنامه‌نگار، استاد دانشگاه علامه طباطبایی و نماینده دوره‌های هفتم، هشتم و دهم مجلس و از سال ۹۷ تا ۹۸ رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در دوره دهم بوده است.

حشمت‌الله فلاحت‌پیشه
نمایندهٔ مجلس شورای اسلامی دوره‌های هفتم، هشتم و دهم
دوره مسئولیت ۷ خرداد ۱۳۹۵ – ۶ خرداد ۱۳۹۹
حوزه انتخاباتی	حوزه انتخابیه اسلام‌آباد غرب و دالاهو
دوره مسئولیت ۷ خرداد ۱۳۸۷ – ۶ خرداد ۱۳۹۱
حوزه انتخاباتی	حوزه انتخابیه اسلام‌آباد غرب و دالاهو
دوره مسئولیت ۷ خرداد ۱۳۸۳ – ۶ خرداد ۱۳۸۷
حوزه انتخاباتی	حوزه انتخابیه اسلام‌آباد غرب و دالاهو
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس
دوره مسئولیت ۱۳۹۷ – ۱۳۹۸
پس از	علاءالدین بروجردی
پیش از	مجتبی ذوالنوری
اطلاعات شخصی
زاده	۱۴ اردیبهشت ۱۳۵۰ ‏(۵۳ سال) اسلام‌آباد غرب، کرمانشاه، ایران
تحصیلات	دکترای علوم سیاسی
محل تحصیل	دانشگاه تربیت مدرس

او به عنوان تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی شناخته می‌شود. در سال ۱۳۹۷ که جنگ داخلی در سوریه اوج گرفته بود اقدامات او در سفر به سوریه و در حوزه سیاست خارجی موجب تخریب روابط ایران و سوریه و منجر به دعوت برای سفر بشار اسد به تهران بدون هماهنگی با وزیر خارجه دولت وقت و ماجرای استعفای محمد جواد ظریف از دولت گردید. فلاحت پیشه در تیر ۱۴۰۳ در سخنرانی انتخاباتی خیابانی در خرم‌آباد با استفهام انکاری می‌گوید پول افزایش تولید نفت کشور بعد از ترامپ و در دوره ریاست جمهوری رئیسی خرج سوریه، عراق، لبنان و فلسطین شده و به این دلیل بوده که این سر سفره مردم نیامده و مردم اینبار به شرطی برای انتخابات می‌آیند که این گفته (و قطع) شود. میزان پول هزینه شده توسط بخش نظامی ایران در منطقه پیرامونی در ۳۰ سال گذشته که عمدتاً در جنگ داخلی سوریه و عراق انجام شده و بخشی بزرگی از آن در کارهای عام‌المنفعه غیرنظامی بوده توسط مراجع داخلی و خارجی بیان شده و هر ساله برآورد از میزان کل بودجه نظامی ایران نیز منتشر می‌شود که در دنیا درصدی متعادل از تولید ناخالص داخلی و در منطقه خاورمیانه تقریباً همواره کمترین بوده است.

زندگی‌نامه

فلاحت‌پیشه در یک خانوادهٔ کارگر - کشاورز متولد شد. در آزمون سراسری سال ۱۳۶۸ با رتبه ۷۲ در رشتهٔ علوم سیاسی دانشگاه تهران پذیرفته و مشغول به تحصیل شد. وی در آزمون کارشناسی ارشد سال ۷۲ با رتبه ممتاز ۱ در دانشگاه تهران پذیرفته شد و به سبب این رتبه از انجام خدمت سربازی معاف شد. فلاحت‌پیشه در ادامه در مقطع دکترای علوم سیاسی با رتبه ممتاز در دانشگاه تربیت مدرس قبول شد. در طول دوره تحصیل در روزنامه‌های سراسری به نقد و تحلیل مسائل سیاسی می‌پرداخت. وی همچنین به دو زبان عربی و انگلیسی تسلط دارد.

ترور

در تیر ۱۳۹۵ و در یکی از جلسات شورای اداری شهرستان دالاهو، فلاحت‌پیشه و تعدادی از مسئولان محلی و استانی، عازم ریجاب شدند تا به مشکلات مردم منطقه رسیدگی کنند که در مسیر به کمین برخوردند و چهار ضارب، خودروی حامل آن‌ها را به رگبار بستند. در این حادثه، فرماندار شهرستان دالاهو و مدیر شیلات کرمانشاه به‌شدت زخمی و رئیس دامپزشکی منطقه و رانندهٔ فرماندار هم کشته شدند ولی خود فلاحت پیشه آسیبی ندید و ساعاتی بعد از حادثه طی مصاحبه‌ای با شبکهٔ خبر صدا و سیمای ایران، جزئیات حادثه را بازگو و از جان «باختن دو جوان بی‌گناه که فقط برای رسیدگی به مشکلات مردم همراه آنان بودند» ابراز تأسف کرد.

عملکرد و دیدگاه‌ها

برجام، ترامپ و خروج از معاهدات

فلاحت پیشه بعد از روی کار آمدن دولت ترامپ که وعده خروج از برجام داده بود دربارهٔ نحوه برخورد عملی آمریکا با این توافق می‌گوید: «ترامپ هیچ موافقتنامه بین‌المللی را پاره نمی‌کند بلکه موضعی که می‌گیرد موضعی است که در سال ۱۹۹۰ توسط بوش مطرح شد مبنی بر اینکه آمریکا باید موافقتنامه‌های بین‌المللی را مورد بازبینی قرار دهد و اعمال قدرت کند و ترامپ نیز بیشتر به دنبال این اعمال قدرت است که این اعمال قدرت در زمان خود اوباما نیز به اندازه کافی صورت گرفت».

پایبند به برجام می‌مانیم

او که عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی ایران بود بعد از جدی شدن احتمال خروج دولت آمریکا از برجام در مصاحبه‌ای در مرداد ماه سال ۱۳۹۶ بیان می‌کند: «البته کماکان جمهوری اسلامی ایران (بعد از خروج احتمالی آمریکا) خود را پایبند به حفظ برجام می‌کند؛ آن هم در شرایطی که آمریکا می‌خواهد ایران برجام را پاره کند که بعید است چنین کاری را انجام دهیم. ما با سایر کشورها همکاری‌مان را ادامه خواهیم داد.» بعدها این سخنان در رسانه‌ها تعبیر به سیگنال دادن مسئولان جمهوری اسلامی به آمریکا برای خروج بی هزینه از برجام می‌شود.

بستن تنگه هرمز برای مقابله با تحریم‌های آمریکا و خروج از برجام

فلاحت پیشه پس از اقدام رئیس‌جمهور آمریکا مبنی بر عدم تمدید معافیت‌های خرید نفت از ایران در سال ۱۳۹۷ بیان کرد که معتقد است که ایران باید در مورد تنگه هرمز با دبیرکل سازمان ملل و اتحادیه اروپا وارد مذاکره جدی شود. او در صفحه شخصی خود در توئیتر در همین رابطه نوشت: «ایران باید در مورد تنگه هرمز با دبیرکل سازمان ملل و بازیگرانی همچون اتحادیه اروپا وارد مذاکره جدی شود.» وی همچنین در توئیتی دیگر نوشت: «کشورها فریب وعده پمپئو را نخورند آینده ثابت خواهد کرد امارات و عربستان ناپایدارترین منابع نفت دنیا خواهند بود.»

مواضع در مورد عضویت در FATF و رابطه با عضویت در بریکس/فدا کردن منافع برای مسکو

فلاحت پیشه در زمانی که به نمایندگی از اصولگرای مردم اسلام آباد غرب نماینده مجلس نهم بود به شدت نسبت به حساسیت دولت وقت در همکاری هرچه تمام‌تر با گروه ویژه اقدام مالی (FATF) بعد از امضای برجام اعتراض می‌کرد. او در جلسه مجلس با این موضوع در مهر ۱۳۹۵ که وزیر اقتصاد وقت در آن ۲ ساعت در مورد لزوم همکاری با این گروه بعد از برجام توضیح داد، اعتراض می‌کند که چرا دولت و وزیر اقتصاد روی همکاری با FATF اصرار دارند که متولیان آن گروه G7 و گروه G20 بوده که از دشمنان ایران هستند. همچنین وی نسبت به الزام آور بودن تعهدات این پیمان سوال و آن را دلیل مخالفت بیان می‌کرد.

او در دور بعد مجلس که در لیست امید جناح اصلاحات از اسلام آباد غرب به مجلس راه یافت و در دوره جدید مواضع خود را در مورد نحوه همکاری با FATF به صورت ۱۸۰ درجه تغییر داد و به جد خواهان تعهد FATF در شرایط بعد از برگشت تحریم‌ها در سال ۱۳۹۷ شد. او در شهریور ۱۴۰۰ در مصاحبه با روزنامه شرق بیان می‌کند: «تا اینجای کار، گروه بریکس ایران را به دلیل قرارگرفتن در لیست سیاه گروه FATF، تحریم‌های آمریکا و چالش‌ها و مناقشاتی مانند پرونده هسته‌ای از عضویت در خود منع کرده و درخواست تهران را نپذیرفته است؛ چراکه اعضای بریکس اعتقاد دارند این گروه نه برای تنش و چالش، بلکه برای افزایش قدرت چانه‌زنی دیپلماتیک و نفوذ اقتصادی آنها در نظام بین‌الملل است. پس ما می‌بینیم متأسفانه ایران با این سیاستی که در پیش گرفته به نقطه‌ای رسیده که نه می‌تواند از فرصت‌های خود در برابر غرب استفاده کند و نه در شرق هم روسیه و چین فرصتی به ایران می‌دهند؛ بنابراین تهران فعلاً در یک بلاتکلیفی به سر می‌برد و منافع خود را فدای منافع مسکو کرده است.»

تغییر قانون اساسی برای ادامه ریاست جمهوری هاشمی

به گفته فلات پیشه در دوره دوم ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی کارگزاران سازندگی شکل گرفتند و جریانی بودند که می‌گفتند قانون اساسی را تغییر دهیم تا ریاست جمهوری برای آقای هاشمی ادامه پیدا کند.

ممنوعیت موضع‌گیری‌های آشوب زا و یهود ستیزی

وی معتقد است باید در کشور نسبت به یکسری موضع‌گیری‌های آشوب زا مثل یهود ستیزی جرم انگاری صورت گیرد. دلیل آن را این می‌داند که موضع کشور مخالفت با صهیونیسم است نه مخالفت با یهودی و چنین افرادی کشور را دچار آسیب‌هایی می‌کنند.

سفر به سوریه و طلب بازپرداخت کمک‌های نظامی

فلاحت پیشه در نیمه دوم سال ۱۳۹۷ که اوضاع اقتصادی مردم در داخل ایران به هم ریخته بود و جنگ داخلی سوریه ادامه داشت و آمریکا پرونده تحریم سوریه را به شورای امنیت برده بود در مصاحبه‌های مکرر از هزینه‌های نظامی کشور در عراق، سوریه و لبنان گفت. او در ۲۲ دی ماه سال ۱۳۹۷ در شرایطی که به تازگی حمله نظامی آمریکا انجام و خطر تصویب قطعنامه سازمان ملل علیه سوریه رفع شده بود در سمت ریاست هیئت پارلمانی ایران به سوریه سفر می‌کند و با فیصل الخوری، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس سوری و همچنین بشار اسد، رئیس‌جمهور این کشور دیدار می‌کند و سپس در آخرین روز یعنی ۲۶ دی با عماد خمیس، نخست‌وزیر سوریه دیدار و گفتگو می‌کند. او در این دیدار به نخست‌وزیر سوریه می‌گوید: «به هر حال در ایام غربت سوریه، جمهوری اسلامی ایران از هیچ کمکی برای شکست دشمنان سوریه دریغ نکرد؛ این کمک‌ها بدون آزادسازی خط اعتباری و مالی امکان‌پذیر نبود، کمک‌هایی که به هر حال حق الناس است و باید در روابط دو کشور تسویه شود. خرسندم که با امضاء برخی پروتکل‌ها سازوکار لازم در این رابطه پیش‌بینی شده شده است، ولی متأسفانه از فرصت سوزی و کم‌کاری در حوزه اجرا گلایه‌مند هستیم» و در ادامه خواستار تسریع در تغییر کاربری زمین‌های واگذار شده به ایران طبق قراردادهای فی مابین، بهره‌برداری از میادین نفتی، زمین‌های کشاورزی و غیره که همه اینها در توافقات آمده برای بازپرداخت ۱۶–۱۲ میلیارد دلاری می‌شود که نیروهای ایرانی در طول جنگ داخلی در سوریه، عراق و لبنان هزینه مادی کرده‌اند.

او در بخش دیگری از سخنان خود به نخست‌وزیر سوریه دربارهٔ وظیفه نظارتی مجلس شورای اسلامی ایران برای پیگیری پروتکل‌های موجود بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عربی سوریه، تصریح می‌کند: «هم‌اکنون این وظیفه قانونی به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی قوه مقننه واگذار شده است» و بدین ترتیب کمیسیون امنیت ملی مجلس به ریاست خود را مسئول مستقیم و اصلی پیگیری پروتکل‌های فی ما بین معرفی می‌کند که این ادعا موجب نگرانی شدید دولت سوریه می‌شود.

آسیب به روابط ایران و سوریه و استعفای ظریف

بعد از این سفر، او از سوی مسئولان مختلف کشور مسئول هزینه ایجاد کردن برای کشور و آسیب جدی زدن به روابط ایران و سوریه شناخته می‌شود.

اینکار هیئت پارلمانی اعزامی به سوریه باعث تنش در روابط دو کشور می‌شود و برای رفع این موضوع رئیس‌جمهور سوریه به دعوت ریاست جمهوری و رهبر ایران یا به روایتی به دعوت قاسم سلیمانی مرحوم و بدون اطلاع وزارت خارجه در ۷ اسفند سال ۱۳۹۷ در یک سفر از قبل اعلام نشده به ایران سفر می‌کند و با رهبر ایران و رئیس‌جمهور دیدار می‌کند. بعد از اعلام این سفر و انتشار تصاویر آن محمد جواد ظریف در پایان این روز در توییتی استعفای خود را اعلام می‌کند. وی در روزهای بعد این استعفا را پس می‌گیرد و در سال بعد سفری هم به دمشق انجام و با بشار الاسد، رئیس‌جمهور سوریه دیدار می‌کند. همین موضوع در سال‌های بعد مورد اشاره ظریف در فایل صوتی قرار می‌گیرد و دوگانه دیپلماسی و میدان را بیان می‌کند. فلاحت پیشه بعد از انجام این سفر می‌گوید: «این دو کشور جزو جریان مقاومت هستند که رهبری آن را ایران برعهده دارد» و «بقای دولت سوریه مدیون جریان مقاومت به‌رهبری ایران است».

او در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۹ در پاسخ به انتقادات از نحوه برخورد وی با نخست‌وزیر سوریه و آسیب به روابط دو کشور در اوج جنگ، ضمن رد این انتقادات می‌گوید: «زمانی که به سوریه رفتم عده‌ای گفتند هزینه درست کردم، ولی باز هم تکرار می‌کنم ما شاید ۲۰ تا ۳۰ میلیارد دلار به سوریه پول دادیم و باید از سوریه پس بگیریم. پول این ملت آنجا هزینه شده است.» بعد از این سخنان موجی از تبلیغ ضد ایرانی با نقل و تفسیر این سخنان در رسانه‌های غربی، عربی و ترکیه‌ای شروع می‌شود. این ادعای خرج ۳۰–۲۰ میلیارد دلار در سوریه توسط افراد و رسانه‌های مختلف داخلی مورد نقد واقع شد و فلاحت پیشه متهم به دروغگویی در زمینه عدد اعلامی و همچنین خرابکاری در روابط دو کشور شد.

ادعای انتخاباتی: پول افزایش تولید نفت کشور بعد از ترامپ خرج سوریه، عراق، لبنان و فلسطین می‌شود و در سفره مردم نمی‌آید

حشمت‌الله فلاحت‌پیشه در تاریخ ۳ تیر ۱۴۰۳ در سه روز مانده به پایان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ در یک سخنرانی خیابانی انتخاباتی ستاد مسعود پزشکیان در خرم‌آباد می‌گوید:

این مردم به شرطی می‌آیند اینبار (برای شرکت در انتخابات) که بگویند که آقا اگر نفت ۷ برابر فروخته می‌شود نسبت به زمان ترامپ، این نفت پولش کجاست و چرا در سفره مردم نمی‌آید، تو مدیون ملتی این پول نه حق سوریه است، نه حق عراق است، نه حق لبنان است و نه حق فلسطین است.

کل هزینه نظامی نیروهای مسلح ایران در سال ۲۰۲۲ میلادی برابر ۲٫۶٪ تولید ناخالص داخلی کشور بوده که از همه کشورهای همسایه کمتر می‌باشد و طبق ادعای منابع مختلف هزینه سالانه ایران در منطقه بسیار کمتر از کشورهای رقیب در منطقه بوده و در سال‌های معمولی کمتر از ۱ میلیارد دلار است. همچنین در کل دوره جنگ داخلی در سوریه، عراق و لبنان، هزینه ایران برای جنگ در این کشورها ۱۲ تا ۱۶ میلیارد دلار بوده است که منجر به پیروزی طرف‌های حامی ایران شده است. برخی این هزینه را با هزینه چند زیردریایی مقایسه می‌کنند که فرضاً ایران به‌جای هزینه چند صد میلیون دلاری برای یک زیردریایی اقیانوس پیما، بر روی ایجاد ثبات در کشورهای سوریه، عراق و لبنان هزینه کرده است و مثلاً نیروهای ایرانی در لبنان به جای حضور فیزیکی نظامی مثل آمریکا، به ساخت مدارس و کمک به بازسازی زیرساخت‌های اجتماعی و تقویت دولت‌ها و نهادهای ثبات ساز و مقاوم در برابر تهاجمات به این کشورها پرداخته‌اند تا تأمین امنیت را در این کشورها درون‌زا تأمین کنند.

منابع

مناصب احزاب سیاسی
عنوان جدید	دبیر کمیته آموزش انجمن روزنامه‌نگاران مسلمان ۱۳۸۴–۱۳۸۲	پسین: مریم پوریامین