جهان‌وطنی
جهان‌میهنی یا جهان‌وطنی (به انگلیسی: Cosmopolitanism)، مفهومی است که باور به متعلق بودن به تمام جهان و مردم آن جهان و عدم وابستگی‌های قومی-ملی و در کل به این مسئله باور دارد که جهان، میهن مشترک تمامی مردمان است. کاسموپولیتانیسم: نام فلسفه یا طریقی از زندگی است که ایده‌آل‌ها و افکار و عقاید و موسسات ملی را محترم شمرده و سعی دارد آنها را با حسن تفاهم درک کند و با آنها مدار کند. با تمسک شدید به عقاید و رسوم محلی یا ملی و میهن‌پرستی تنگ‌نظر و سختگیر و افراطی یا شووینیسم مخالف است معتقد به تعمیم ارزش‌ها و معتقدات سیاسی و فرهنگی به حوزه‌های وسیع‌تر از حوزه ملی، بلکه به همه جهان است. کاسموپولیتَنیست‌ها معمولاً همه جهان را میهن خود می‌پندارند، مردم جهان را با یکدیگر برادر و خواهر می‌داند و حامی اصل وحدت جهان هستند. در این مفهوم، تعلقات مادی و معنوی ویژه‌ای به کشور خاصی (به‌ویژه کشور خود) وجود ندارد و فرد جهان‌میهن علایق فرهنگی، سنتی و سیاسی ویژه‌ای نسبت به سرزمین و کشور اصلی خود ندارد و بنا به اعتقاد به مشترک بودن جهان به عنوان سرزمین تمامی بشر، به حکومت جهانی می‌اندیشد؛ و با هرگونه مرز جغرافیایی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی مخالف است.
مارکوس سیرون، از نخستین طرفداران این نظریه، به سه اصل ذیل معتقد بود:
- عدالت طبیعی
- تابعیت جهانی
- دولت جهانی
وی بیان می‌داشت که «جهان، تحت یک حکومت واقعی است و آن حکومت خداست. رابطهٔ خداوند با بندگانش مانند رابطهٔ پدر و اولاد است؛ بنابراین، غلام و مولی، زن و مرد، با هم یکسان هستند». کلیسای کاتولیک، در قرون وسطی نیز خواهان جهان‌میهنی بوده‌است.
انترناسیونالیسم دارای ارتباط تنگاتنگی با مکتب کاسموپولیتَنیسم می‌باشد و گاهی نیز ممکن است مترادف با آن در نظر گرفته بشود.
هواداران و مدافعان
ویرایشامانوئل کانت و گوته نیز از هواداران این اندیشه بوده‌اند. همچنین جان لنون در ترانهٔ مشهور تصور کن به این مفهوم اشاره دارد.
کاسموپولیتَنیسم نظریهٔ وحدت دولت‌ها است و متفاوت از انترناسیونالیسم یا فراملی‌گرایی است که به یکی شدن ملت‌ها و حذف مرزهای جغرافیایی دلالت دارد.
وبگاه جهان‌میهنی در جایی گفته‌است: جهان‌میهنی بودن سوزاندن ریشه‌های ناسیونالیسم و ملیت‌های مجزا نیست.[۱]
همچنین، درمورد سازگار بودن یا سازگار نبودن کاسموپولیتانیسم با ناسیونالیسم مناقشاتی وجود دارد.[۲]
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایشمشارکتکنندگان ویکی‌پدیا. «Cosmopolitanism». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۲ دسامبر ۲۰۱۳.
پیوند به بیرون
ویرایش- Kleingeld, Pauline; Brown, Eric. "Cosmopolitanism". In Zalta, Edward N. (ed.). Stanford Encyclopedia of Philosophy.
- Living in the World Risk Society by Ulrich Beck at the London School of Economics
- The Venus Project
- 'Cosmopolitans' an essay on the philosophical history of cosmopolitanism بایگانی‌شده در ۲۰۱۳-۰۶-۱۷ توسط Wayback Machine
- ref 1: GTI Paper Series see Dawn of the Cosmopolitan: The Hope of a Global Citizens Movement, paper #15, and Global politics and Institutions, paper #3