تونل کبیرکوه

تونل کبیرکوه پروژه‌ای است که در سال ۱۳۸۹ برای زدودن بخشی از محرومیت استان ایلام آغاز شد.این پروژه جزء لیست ردیف ملی بودجه سالانه است که با تلاش های پروفسور عادل آذر نماینده وقت وارد این لیست شد. این تونل بزرگترین تونل در دست احداث کشور است. کَبیرکوه یکی از کوه‌های طولانی زاگرس است که در استان ایلام قرار دارد.

تونل کبیرکوه

دهانه ورودی تونل کبیرکوه در سال های آغاز ساخت
دید کلی
مکان	استان ایلام ، شهرستان آبدانان - شهرستان دره شهر
وضعیت	در حال ساخت
مسیر	آبدانان-دره شهر
بهره‌برداری
آغاز کار	۱۳۸۹
اطلاعات فنی
طول	۷١۰۰ متر
ارتفاع	٧ متر
عرض	١٢ متر

اهمیت

در خصوص اهمیت آن می‌توان گفت که این تونل نقش مهمی در ارتباط استان ایلام با استانهای کرمانشاه ، خوزستان و لرستان دارد به طوری که این تونل شهرهای آبدانان و دهلران را ۴۰ کیلومتر به مرکز کشور و تهران نزدیکتر می‌کند. احداث این تونل باعث حذف ۱۲۰ پیچ گردنه صعب العبور کبیرکوه می‌کند .

احداث تونل باعث شده جاده پر پیچ و خم کبیرکوه حذف و مسافت آبدانان دره شهر از ۳۸ کیلومتر به ۳۲ کیلومتر کاهش پیدا کرده و مسافت آبدانان به پلدختر از ۸۴ کیلومتر به ۴۴ کیلومتر رسیده یعنی ۴۰ کیلومتر مسیر کوتاهتر شده است .

هر چند مسیر بزرگراهی خرم آباد به کوهدشت ٫ ایلام و مهران مسیر اصلی و کوتاه تری برای اربیعن است و حتی با وجود احداث تونل باز هم مسیر خرم آباد پلدختر دره شهر ایلام مهران همچنان ۲۶ کیلومتر کوتاه تر است ولی این تونل می تواند در صورت بار ترافیکی زیاد در دو مسیر فوق در کاهش بار ترافیکی اربعین کمک کند . اتصال بازارچه مرزی چیلات به لرستان از دیگر مزیت های تونل است .

ویژگی‌ها

به طور کلی تونل کبیرکوه در مجموع ٧١٠٠ متر بوده که شامل یک تونل بزرگ به طول ۴٨٠٠ متر و ۶ تونل کوچک به طول ٢٣٠٠ متر و همچنین دو عدد تونل انحرافی جهت کنترل و تخلیه آبها یکی به طول ۱۳۰ متر و دیگری به طول ۱۸۹ متر می باشد. تونل کبیرکوه دارای ۷ متر ارتفاع ، ۱۲ متر عرض و ۲۷۰ متر تونل فرعی بوده و یکی از تونل‌های بسیار مهم ایران است.

حجم کل عملیات خاکبرداری جاده ای دسترسی به تونل ، از انتهای باقر صدر تا تونل و از ابتدای تونل تا سه راهی هفت چشمه دو میلیون و صدهزار متر مکعب می‌باشد , مجموع پل های ساخته شده در مسیر تونل ۳۷ دهنه پل می باشد , در مجموع ۱۶۷۰ متر دیوار بتونی جهت جلوگیری از ریزش در مسیر تونل ساخته شده , جاده سازی دسترسی به تونل از سال ۸۹ تا ۹۳ صورت گرفته است از سال ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۷ حفاری تونل انجام گرفته است از سال ۹۷ تا ۱۴۰۳ عملیات بتون ریزی ، کف‌برداری ، آسفالت انجام گرفته است . در ساخت این تونل از ابزار مکانیکی و انفجار استفاده شده است که نتیجه آن حفر روزانه ۶ متر از این تونل بوده است و این خود یک رکورد در کشور محسوب می‌شود .

هر چند تونل احداث شده اما نقطه ضعف های فراوانی دارد که هنوز درست نشده از جمله عدم نصب جت فن تهویه هوا برای تونل , عدم خط کشی و عدم نصب تابلو اعلائم راهنمایی رانندگی عدم نصب نیوجرسی و گاردریل , عدم شن ریزی و ایمنی شانه خاکی جاده و ساخته نشدن یک کیلومتر از ابتدای جاده دسترسی به تونل از جمله مواردی است که هنوز تکمیل نشده است .

حوادث

این پروژه در ۱۹ دی ۱۴۰۲ در یکی از تونل های فرعی به مسافت ۱۰۰ متر دچار ریزش شد.

بهره برداری

این تونل در تاریخ ۲۴مرداد ۱۴۰۳ به صورت موقت زیربار ترافیک رفت و در تاریخ ۱۰ شهریور ۱۴۰۳ برای ادامه روند تکمیل بسته شد.

جستارهای وابسته

• کبیرکوه