تنظیم خانواده در ایران
در سال ۱۳۳۷ اولین برنامه‌های تنظیم خانواده در ایران به اجرا گذاشته شد.[۱] این برنامه‌ها از سال ۱۳۴۸ به صورت متمرکز آغاز گشت.[۲] سیاست «فرزند کمتر، زندگی بهتر» (از سال ۱۳۴۵ تا ۱۳۵۵) و سیاست «تنظیم خانواده» از سال ۱۳۶۸ از جمله سیاست‌های تنظیم خانواده درایران هستند.[۳] از دست‌آوردهای سیاست‌های تنظیم خانواده، افزایش نرخ رواج پیشگیری از بارداری از ۳۷ درصد در سال ۱۹۷۶ به ۷۵ درصد در سال ۲۰۰۰ می‌باشد.[۴] علیرضا مرندی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران به این خاطر که تقریباً با دست تنها سیاست جمعیتی ایران را عوض کرد در سال ۱۹۹۹ جایزه جمعیت صندوق جمعیت سازمان ملل متحد را مشترکاً با کمیته تنظیم خانواده و جمعیت ویتنام برنده شد.[۵] در جریان یک کارزار تنظیم خانواده به رهبری مرندی با بودجه حکومت، اندازه میانگین خانواده از نزدیک به هفت فرزند در دهه ۱۹۸۰ به کمتر از دو فرزند در سال ۲۰۰۳ کاهش یافت.[۶] طی یک چرخش ۱۸۰ درجه‌ای، سیاست تنظیم خانواده در اوایل دهه ۹۰ به دلیل نگرانی از سالخوردگی جمعیت کنار گذاشته شد و مقابله با آن از اولویت‌های نظام به‌شمار می‌رود.[۷]
دیدگاه مقامات
ویرایشدر سال ۱۳۸۹ محمود احمدی‌نژاد از سیاست‌های کنترل جمعیت انتقاد و نسبت به عواقب آن هشدار داد.[۸] او همچنین شعار «دو بچه کافیست» را زیر سؤال برد و آن را یک شعار غربی دانست.[۹] احمدی‌نژاد همچنین اعلام کرد که ایران می‌تواند جمعیتی معادل ۱۵۰ میلیون نفر داشته باشد.[۱۰] در اکتبر ۲۰۱۳، سید علی خامنه‌ای رهبر ایران، در پیامی، خواهان افزایش جمعیت ایران دست کم تا ۱۵۰ میلیون نفر شد.
حذف جراحی پیشگیری از بارداری در ایران از خدمات عمومی
ویرایشدر تاریخ ۲۲ مرداد ۱۳۹۲ (۱۳ اوت ۲۰۱۳) وزارت بهداشت ایران جراحی‌های پیشگیری از بارداری را از چرخه ارائه خدمات عمومی در ایران حذف کرد. این تصمیم در راستای سیاست‌های نظام برای تشویق خانواده‌ها به داشتن فرزند بیشتر صورت گرفت. عقیم‌سازی مردان (وازکتومی) و عقیم‌سازی زنان (توبکتومی) دو عمل جراحی در راستای نابارورسازی به‌شمار می‌رود که از دایره خدمات عمومی به مراجعان حذف شد. وزارت بهداشت اتخاذ چنین تصمیمی را در راستای برنامه‌های تشویقی دولت برای افزایش فرزند بیشتر در خانواده‌ها دانست. این وزارت در این راستا اعلام کرد: «از آنجا که روش‌های جراحی پیشگیری از بارداری به میزان زیادی برگشت ناپذیرند و البته هزینه زیادی هم به دنبال دارند، از سیکل عمومی ارائه خدمات حذف شده و تنها در صورت تشخیص و تأیید کمیته‌های تخصصی مربوطه در دانشگاه‌ها، قابل بررسی است.»[۱۱]
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایش- ↑ «دین و برنامه‌های تنظیم خانواده؛ مطالعه موردی ایران». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ ژانویه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۳ نوامبر ۲۰۱۳.
- ↑ کنترل جمعیت در ایران
- ↑ سیاست‌های کنترل جمعیت؛ اهداف و نتایج پرتال جامع علوم انسانی.
- ↑ Gheissari, Ali (۲۰۰۹). Contemporary Iran: economy, society, politics (به انگلیسی). Oxford University Press. pp. ۱۶۴. ISBN 978-0-19-537848-1.
- ↑ https://press.un.org/en/1999/19990405.pop721.html
- ↑ https://www.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/UNFPA_PUB_2018_EN_SWP.pdf
- ↑ http://www.bbc.com/persian/iran/2012/10/121010_l23_khamenei_iran_population_policies.shtml
- ↑ "احمدی‌نژاد: با کنترل جمعیت، ۴۰ سال دیگر نامی از ایران نیست". پنج شنبه ۲۹ آوریل ۲۰۱۰–۰۹ اردیبهشت ۱۳۸۹. Retrieved 2010-05-11.
{{cite news}}: Check date values in:|date=(help) - ↑ "دولت به جای اداره جمعیت ۱۵۰ میلیونی مشکل بیکاران را حل کند". ۱۳۸۹/۰۱/۲۶. Archived from the original on 1 August 2012. Retrieved 2010-05-11.
{{cite web}}: Check date values in:|date=(help) - ↑ تداوم کشمکش‌ها در مورد سیاست‌های جمعیتی ایران بی‌بی‌سی فارسی، شنبه 17 آوریل 2010 - 28 فروردین 1389
- ↑ جراحی پیشگیری از بارداری در ایران از خدمات عمومی حذف شد، دویچه‌وله فارسی