تَنبوشه لوله‌هایی سفالین است که در گذشته برای جابجایی آب در آب‌راه‌های سرپوشیده، زیرِ زمین یا زیرِ دیوار کار می‌گذاشتند تا آب با کمترین نَشت و در اصطلاح «پِرت» بگذرد و به مقصد برسد. «تنبوشه» از آنجا که ساخت ساده و هم‌زمان مقاومی داشت در گذشته کاربرد گسترده‌ای در همه طرح‌های انتقال آب از سازه‌های شهری گرفته تا آبخیزداری برای کشاورزی داشته‌است. هم اینک در طرح‌های آب رسانی بتن و لوله‌های فلزی یا بسپاری جایگزین «تنبوشه» شده‌اند.

تنبوشه سفالی در موزه تخت جمشید

اندازه و شیوه ساخت

ویرایش

اندازه و ضخامت تنبوشه‌ها از نامشان پیداست: تنبوشهٔ موش‌رو دارای ضخامت ۵ تا۶ سانتیمتر و قطر دهانه ۱۰ تا ۱۲ سانتیمتر است. تنبوشه گربه رو ضخامت ۱۲ تا ۱۵ و قطر دهانه ۲۰ تا ۲۵ سانتیمتر است که سر و ته آن‌ها را برای اینکه درون هم به شیوه نر و مادگی چِفت شوند به گونهٔ مخروطی می‌ساختند.

منابع

ویرایش