تماشاگه زمان

اثر ثبت‌شده در فهرست آثار ملی ایران

موزه زمان یا خانه حسین خداداد که به نام «موزه ساعت» هم شناخته می‌شود یک خانه تاریخی در زعفرانیه و مربوط به دوره قاجار است و در تهران، خیابان ولیعصر، خیابان زعفرانیه، نبش چهارراه پرزین بغدادی واقع شده‌است.

تماشاگه زمان
Map
نامتماشاگه زمان
کشورایران
استاناستان تهران
شهرستانتهران
اطلاعات اثر
نام‌های دیگرخانه حسین خداداد
کاربریخانه
کاربری کنونیموزه
دیرینگیدوره قاجار
دورهٔ ساخت اثردوره پهلوی
مالک اثرحسین خداداد
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت۱۰۸۶۸
تاریخ ثبت ملی۲ بهمن ۱۳۸۲
اطلاعات بازدید
امکان بازدیددارد

این اثر در تاریخ ۲ بهمن ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۱۰۸۶۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۱] این بنا خانه شخصی حسین خداداد بوده که پس از انقلاب توسط بنیاد مستضعفان مصادره شده‌است.[۲][۳]

تاریخچه

ویرایش

پیشینه این بنا به دوره قاجاریه برمی‌گردد. این ملک در سال ۱۳۴۲ توسط حسین خداداد، صنعتگر و کارآفرین ایرانی خریداری شد. ساختمان آن در یک طبقه ساخته شده بود و وی با مقاوم‌سازی ساختمان و احداث یک طبقه روی همکف، تغییراتی در بنا ایجاد کرد.[۴] خداداد به دلیل علاقه‌ای که به احیای هنر طراحی و گچ بری در ایران داشت، بهترین استاد کاران را برای گچ‌بری خانه‌اش به استخدام گرفت. گچ بری‌های این بنا دوازده سال به طول انجامید و در سال ۱۳۵۶ به پایان رسید. حسین خداداد یک سال در آن خانه زندگی کرد و پس از انقلاب ایران، علی‌رغم اینکه هیچ سمت و پست و مقام سیاسی نداشت، تمام دارایی وی و این ساختمان در جریان مصادره اموال در سال نخست پس از انقلاب، توسط بنیاد مستضعفان مصادره شد و هم‌اکنون با نام تماشاگه زمان برای بازدید عموم دایر است.[۵][۳]

درباره

ویرایش

«تماشاگه زمان» مجموعه‌ای از ابزارهای زمان‌سنجی و گاه‌شماری است که در محوطه‌ای به گستره ۵۰۰۰ مترمربع و عمارتی با زیربنای ۷۰۰ مترمربع سازماندهی شده‌است. این موزه به عنوان نخستین موزه ساعت در ایران شناخته می‌شود.[۶]

در داخل ساختمان موزه که از دو طبقه تشکیل شده، سیر تکامل انواع ساعت‌های مکانیکی متعلق به سده‌های هفدهم تا بیستم میلادی در معرض نمایش قرار گرفته‌است، ساعت‌هایی نظیر ساعت شاهینی، آونگی، رومیزی، دیواری در این بخش قرار دارند. در طبقه دوم موزه ساعت‌های جیبی معمولی و ساعت‌های جیبی سفارشی متعلق به شخصیتهای تاریخی و سیاسی، ساعت‌های ویژه‌ای چون ساعت کارت زنی، شیفت نگهبانی، ساعت کشتی و همچنین ساعت‌های مچی در انواع دستبندی و دو زمانه به چشم می‌خورد. در بخش تقویم‌ها نیز گاهنامه‌های ایرانی، به علاقه‌مندان ارائه شده‌است.[۶]

در محوطهٔ این تماشاگه ساعت‌های نخستین مانند ساعت آفتابی، ساعت شنی، ساعت آبی و ساعت سوختی قرار گرفته‌اند. در درون عمارت نیز ساعت‌های مکانیکی دیواری، رومیزی، جیبی و مچی قرار گرفته‌اند. همچنین بخشی از عمارت به اسنادی دربارهٔ گاهشماری جلالی و پیشینه آن در ایران اختصاص یافته‌است.

نشانی

ویرایش
 
درون موزه "تماشاگه زمان"

موزه "تماشاگه زمان" در تهران، خیابان ولی‌عصر، ابتدای خیابان سرلشکر فلاحی (زعفرانیه)، نبش چهارراه پرزین بغدادی، پلاک ۱۲ واقع شده‌است.

نگارخانه

ویرایش

نماهای بیرونی

ویرایش

تزئینات داخلی

ویرایش

وسایل موزه

ویرایش

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  2. محمدرضا ایدرم. «موزه زمان، دنیای ساعت‌های قدیمی (و صبحانه در کافه ریبار)». مجله پینورست. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۰۵.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ وبگاه حسین خداداد. «حسین خداداد صاحب صنعتی مبتکر و ایراندوست». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ اوت ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۶ اوت ۲۰۱۶.
  4. بانک اطلاعات گردشگری شمیران (۲۳ آذر ۱۳۹۲). «معرفی جاذبه‌های گردشگری شمیران». شمیرانگردی.
  5. ساناز دریایی. «تماشاگه زمان خانه حسین خداداد». آژانس عکس تهران.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ «موزه ساعت – تماشاگه زمان». مکان بین. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ سپتامبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۵-۱۹.

پیوند به بیرون

ویرایش