فروکاست‌گرایی
در شناخت‌شناسی و علوم، تقلیل‌گرایی یا فروکاست‌گرایی (به انگلیسی: Reductionism) مفهومی مربوط به تقلیل و فروکاهی طبیعت اشیاء و رفتار پیچیدهٔ پدیده‌ها به مجموع مؤلفه‌ها و اصول بنیادین آن‌ها یا به‌طور کلی اموری بسیط‌تر است.
تعاریف
ویرایشهمراه فلسفه، آکسفورد: اظهار می‌دارد که فروکاست‌گرایی "یکی از اصطلاحات پرکاربرد و مورد سوءاستفاده در فرهنگ لغت فلسفی است" و سه قسمت برای تقسیم بندی آن پیشنهاد می‌کند:
- فروکاست‌گرایی هستی‌شناختی: باور به اینکه تمام واقعیت از تعدادی بسیار اندک از خصوصیت‌های بنیادین تشکیل شده است.
- فروکاست‌گرایی روش‌شناختی: کوشش علمی برای فراهم‌آوری توضیحی بر حسب موجودیت های کوچک‌تر.
- فروکاست‌گرایی نظری (تئوری): ابراز اینکه پدید آمدن نظریه‌ای جدیدتر باعث جایگزینی یا تحلیل‌رفتن نظریه قدیمی‌تر نمی‌شود، بلکه آنرا به اصطلاحات اساسی‌تر فرو می‌کاهد. فروکاست نظری خود به سه بخش قابل تقسیم است: تفسیر، اشتقاق و تبیین.
تقلیل‌گرایی را می‌توان برای هر پدیده‌ای، از جمله اشیاء، مسائل، تبیین‌ها، نظریه‌ها و معانی به کار برد.[۱]
تاریخچه
ویرایشمفهوم فروکاست‌گرایی را نخستین بار دکارت (۱۵۹۶–۱۶۵۰) معرفی نمود. برای دکارت تمامی جهان همانند یک ماشین می‌نمود که می‌شد با مطالعهٔ هر یک از اجزاء و مؤلفه‌هایش به شناخت و فهم کل آن نائل آمد. کارها و ایده‌های دکارت توسط نیوتون (۱۶۴۳–۱۷۲۷) گسترش یافته و ادامه پیدا کرد که سرانجام به انتشار اصول ریاضی فلسفه طبیعی وی در سال ۱۶۸۷ انجامید.
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایش- پیچیدگی در زیست‌شناسی، عبور به فراسوی محدوده‌های تقلیل‌گرایی و تعین‌گرایی با توسل به نظریه پیچیدگی (انگلیسی)
پیوند به بیرون
ویرایش- فروکاست‌گرایی چیست؟، محمد خرمی