تظاهرات ۳۰ خرداد ۱۳۸۸ معترضان به نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران

به دعوت مجمع روحانیون مبارز (که دبیر آن محمد خاتمی است) و حزب اعتماد ملی (که دبیرکل آن مهدی کروبی است) از فرمانداری تهران خواسته شد که برای برگزاری تظاهرات اعتراضی به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری دهم، تجمعی در میدان انقلاب تا میدان آزادی برگزار گردد.

تظاهرات اعتراضی معترضان به انتخابات در ایران (۳۰ خرداد ۱۳۸۸)
جایگاه ایران، تهران، شیراز، سنندج، اصفهان، تبریز، مشهد، اراک، کرمانشاه، اهواز، آبادان، زاهدان، رشت، کرج
تاریخ۳۰ خرداد ۱۳۸۸
گونهاعتراض و درگیری خیابانی
کشته‌شدگانبیش از ۶۰ نفر[۱][۲]

پیش از آن هم چهار تظاهرات گسترده نیز از سوی معترضان در تهران و سایر شهرها برگزار گردیده بود.

پیش‌زمینه

ویرایش

علی خامنه‌ای در ۲۹ خرداد در خطبه نماز جمعه خواستار توقف تظاهرات معترضان شد و به مخالفین هشدار داد عواقب اتفاقات به عهده آن‌ها خواهد بود.[۳] فرمانداری تهران پس از سخنان تهدیدآمیز خامنه‌ای تأکید کرد که مجوزی برای این تظاهرات صادر نخواهد شد. معترضان بارها تأکید کردند که بر اساس قانون اساسی تظاهرات و تحصن بدون حمل اسلحه آزاد است. شورای امنیت کشور و فرمانده نیروی انتظامی نیز در بیانیه‌های جدا گانه‌ای میرحسین موسوی را پیرامون تداوم اعتراضات پس از سخنان خامنه‌ای اخطار جدی دادند.

تظاهرات

ویرایش

در آغازین ساعات روز شنبه، ۳۰ خرداد اغلب خیابانها و میدان‌های مرکزی تهران در کنترل نیروهای انتظامی و نظامی و لباس شخصی‌ها بود. همچنین ماشین‌های آب پاش و هلیکوپتر هم برای سرکوب تظاهرات مورد استفاده قرار گرفته بود.

با وجود تهدیدهای صورت گرفته مردم تظاهرات آرام خود را در خیابان انقلاب آغاز کردند. با یورش نیروهای نظامی و انتظامی به مردم درگیری هیا شدیدی میان طرفین روی داد. به دلیل فشار شدید بر رسانه‌های داخلی و خارجی و تأکید وزارت ارشاد دولت احمدی‌نژاد مبنی بر ممنوع بودن چاپ و مخابره هر خبری پیرامون اعتراضات، گزارش دقیقی از تعداد کشته و زخمی‌ها ارائه نشد. تلویزیون سی ان ان به نقل از منابع بیمارستانی تعداد کشته شدگان را ۱۹ نفر اعلام کرد. صدها نفر دیگر هم مجروح یا بازداشت شدند.

در این روز یک بسیجی از بام مسجد لولاگر اقدام به تیراندازی به سمت مردم نمود که در این حادثه تعدادی از معترضان کشته شدند.[۴][۵]

میرحسین موسوی نیز در خیابان جیحون به جمع تظاهر کنندگان پیوست و در میان آنان سخنرانی کوتاهی ایراد کرد. به گفته برخی شاهدان وی گفت که غسل شهادت کرده‌است. اما سایت قلم نیوز (یک روز بعد و با تأخیر) گفت که خبر حضور وی تکذیب شده‌است.[۶][۷]

همچنین فائزه هاشمی در کنار چهار تن دیگر از زنان خانواده وی نیز بازداشت شدند.[۸]

این تظاهرات و درگیریها بازتابهای فراوانی در رسانه‌های جهان داشت.

علی مطهری، نماینده مجلس هشتم، و از منتقدان محمود احمدی‌نژاد، در مناظره‌ای با حمید رسایی، از اعضای جبهه پایداری و حامیان محمود احمدی‌نژاد، اعلام کرد که تعداد کشته‌شدگان تظاهرات اعتراضی که در روز ۳۰ خرداد ۱۳۸۸ – یک روز پس از برگزاری نماز جمعه به امامت خامنه ای – بیش از ۶۰ نفر بوده‌است.[۱][۲]

کشته‌شدگان

ویرایش

در اعتراضات سراسری ۱۳۸۸ خورشیدی، شماری از ایرانیان، کشته شدند[۹] که نام‌های برخی از آنان، چنین است:

جستارهای وابسته

ویرایش

پانویس

ویرایش
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ «بیش از 60 نفر در 30 خرداد کشته شدند - حسین محمدی :: روزآنلاین». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ آوریل ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۸ آوریل ۲۰۱۲.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «مطهری: روز 30 خرداد 88 خیلی بیشتر از 50 نفر کشته شدند». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ آوریل ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۸ آوریل ۲۰۱۲.
  3. «هشدار آیت الله خامنه‌ای در مورد ادامه تظاهرات خیابانی». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۳۰ مرداد ۱۳۸۹.
  4. «ویدیو جدید از تیراندازی به مردم از پشت بام مسجد». جرس. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ ژوئیه ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۹ مهر ۱۳۸۹.
  5. «سرتیپ عراقی: اغتشاشگران به دست خودشان کشته شدند». دویچه‌وله. دریافت‌شده در ۹ مهر ۱۳۸۹.
  6. «آخرین خبر از تهران: میرحسین موسوی روز شنبه هم به میان مردم آمد». گویا نیوز. ۳۰ خرداد ۱۳۸۸.
  7. «تکذیب خبر حضور موسوی در خیابان جیحون». بی‌بی‌سی فارسی. ۳۱ خرداد ۱۳۸۸.
  8. «دختر هاشمی رفسنجانی بازداشت شد». بی‌بی‌سی فارسی. ۳۱ خرداد ۱۳۸۸.
  9. «گزارش کانون مدافعان حقوق بشر از وضعیت حقوق بشر در ایران در بهار و تابستان ۱۳۸۸». radiofarda.
  10. ایران، عصر (۱۳۸۹/۰۱/۰۵ - ۱۲:۴۷). «انتقاد شدید خانواده ندا آقا سلطان از دوره گردی یک فرصت طلب / او نماینده ما نیست». fa. دریافت‌شده در 2024-04-14. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  11. «تکذیب دروغ خبرگزاری وابسته به سپاه:مادرشهیدعراقی پسرم بسیجی نبود». سحام نیوز. دریافت‌شده در ۲۲ تیر ۱۳۸۹.[پیوند مرده]

پیوند به بیرون

ویرایش