تاکسی (فیلم ۱۳۹۳)

تاکسی مستندی ایرانی به نویسندگی و کارگردانی جعفر پناهی است که در سال ۲۰۱۵ منتشر شد. این فیلم پس از پرده و این فیلم نیست سومین فیلمی است که پناهی در دوران محرومیت خود از فیلم‌سازی در ایران ساخته است.[۳] این فیلم که ساختاری مستندگونه دارد، با امکانات محدودی ساخته شده و داستان آن در یک تاکسی در تهران و بجنورد می‌گذرد که رانندگی این تاکسی با خود جعفر پناهی است.[۴] حقوق‌دان نسرین ستوده و حنا سعیدی، یکی از اعضای کانون مدافعان حقوق بشر، دیگر بازیگران هستند.

تاکسی
کارگردانجعفر پناهی
تهیه‌کنندهجعفر پناهی
نویسندهجعفر پناهی
بازیگرانجعفر پناهی
نسرین ستوده
حنا سعیدی[۱]
توزیع‌کنندهسلولوئید دریمز
تاریخ‌های انتشار
۶ فوریهٔ ۲۰۱۵ (جشنواره فیلم برلین)
مدت زمان
۸۲ دقیقه
کشورایران
زبانفارسی
فروش گیشه۱۱٫۲۳۴ میلیون دلار[۲]

تاکسی نخستین بار در بخش رقابتی شصت و پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم برلین به نمایش درآمد[۵] و در آن‌جا برندهٔ جایزه خرس طلای جشنواره شد.[۶] پناهی به دلیل ممنوع‌الخروج بودن از ایران نتوانست در این جشنواره حضور یابد و جایزه او توسط حنا سعیدی، خواهرزاده‌اش، دریافت شد.[۷] این فیلم به‌طور کلی نقدهای مثبتی از سوی منتقدان داشت و فروش جهانی آن بیش از ۱۱ میلیون دلار بود.

سلولوئید دریمز، توزیع بین‌المللی فیلم را به عهده داشت.[۸] در پوسترهای این فیلم در اروپا، این فیلم با عنوان تاکسی تهران شناخته شده است.[۹]

«معلممون گفته اگر میخواید یک فیلم قابل پخش بسازید باید این جور چیزا را رعایت کنید: رعایت حجاب و شئونات اسلامی، ممنوعیت تماس زن و مرد، پرهیز از سیاه‌نمایی، پرهیز از خشونت، ممنوعیت استفاده از کراوات برای شخصیت‌های مثبت، عدم استفاده از اسامی ایرانی برای شخصیت‌های مثبت، بهتر است از اسامی ائمه اطهار باشد.

دختر بچه مسافر تاکسی خطاب به جعفر پناهی در بخشی از فیلم[۸][۱۰]

بازیگران

ویرایش

بازخورد

ویرایش
  • تاکسی در وبگاه نقد و بررسی راتن تومیتوز بر اساس نظر ۱۰۷ منتقد، امتیاز ۹۶٪ با نمرهٔ ۸٫۵۰/۱۰ را کسب کرده است. اجماع منتقدان این وبگاه می‌گوید «تاکسی جعفر پناهی دور دیگری از تفسیرهای اجتماعی را از کارگردانی ارائه می‌کند که تمام فیلم‌شناسی او به‌عنوان اقدامی شجاعانه از اختلاف عقیده است.»[۱۱] این فیلم در متاکریتیک، که از میانگین وزنی استفاده می‌کند، بر اساس نظر ۲۵ منتقد، امتیاز ۹۱ از ۱۰۰ را کسب کرده که نشان‌گر «تحسین همگانی» است.[۱۲]
  • دویچه وله می‌نویسد، «در آغاز فیلم این شبهه وجود دارد که مسافران از وجود دوربین‌ها آگاهی ندارند و موضوعات مورد بحث اتفاقی و تصادفی هستند، اما روند فیلم خلاف این تصور را تقویت می‌کند. البته می‌توان تصور نمود که این فیلم محصول گفتگوهای متفاوت و متعددی بوده که پناهی در تدوین دست به گزینش زده تا محتوایی یک‌دست و دلخواه خود را در قالب یک فیلم خوب تهیه و ارائه کند.»[۶] رادیو زمانه آن را با ده عباس کیارستمی مقایسه کرد و نوشت «در این فیلم که از سویه‌های سیاسی و در همان حال سرگرم‌کننده‌ای برخوردار است، جعفر پناهی نقش یک راننده تاکسی در تهران را ایفا می‌کند. در گفتگوی او با مسافرانش، موقعیت‌های قابل تأملی شکل می‌گیرد..»[۱۳] دارن آرنوفسکی، رئیس هیئت داوران جشنواره فیلم برلین در مورد تاکسی گفته است: «جعفر پناهی به جای اینکه در هم بشکند و تسلیم شود، به جای اینکه بگذارد خشم و نومیدی او را در بربگیرد، نامه‌ای عاشقانه به سینما ساخته است. فیلم او پر از عشقش به هنر، به جامعه و کشورش و عشق به مخاطبانش است.»[۸]
  • خبرگزاری‌های سینماپرس ، خبرگزاری دانشجو ، مشرق‌نیوز ، تابناک و باشگاه خبرنگاران جوان به نقد این فیلم و نقد موفقیت‌های جشنواره‌ای آن پرداختند.[۱۴][۱۵][۱۶][۱۷][۱۸][۱۹][۲۰]

منابع

ویرایش
  1. «خرس طلایی برلیناله به «تاکسی» پناهی رسید». رادیوزمانه. ۲۵ بهمن ۱۳۹۳. دریافت‌شده در ۱۵ فوریه ۲۰۱۵.
  2. "Taxi (2015)". The Numbers. Retrieved 2019-08-08.
  3. «خرس طلای «تاکسی»، جایزه‌ای برای مقاومت». رادیوزمانه. ۲۶ بهمن ۱۳۹۳. دریافت‌شده در ۱۵ فوریه ۲۰۱۵.
  4. «'تاکسی' پناهی وارد بخش مسابقه برلین شد». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۴ ژانویه ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۱۵ ژانویه ۲۰۱۵.
  5. «جعفر پناهی با «تاکسی» در بخش مسابقه برلیناله ۲۰۱۵ حضور دارد». ۱۴ ژانویه ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۱۵ ژانویه ۲۰۱۵.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ SI (۱۴ فوریه ۲۰۱۵). «پناهی با «تاکسی» خرس طلایی برلیناله را شکار کرد». بخش فارسی دویچه وله. دریافت‌شده در ۱۴ فوریه ۲۰۱۵.
  7. «جعفر پناهی برنده جایزه «خرس طلایی» جشنواره برلین شد». یورونیوزفارسی. ۱۵ فوریه ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۱۵ فوریه ۲۰۱۵.
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ ۸٫۲ ««تاکسی» جعفر پناهی به بیش از ۳۰ کشور فروخته شد». رادیوزمانه. ۲۹ بهمن ۱۳۹۳. دریافت‌شده در ۲۰ فوریه ۲۰۱۵.
  9. آگهی تبلیغاتی فیلم "تاکسی" جعفر پناهی در خیابان‌های اروپا بایگانی‌شده در ۲۹ مارس ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine ستاره نیوز
  10. «سفر جشنواره برلین با "تاکسی" پناهی به ناکجاآباد + تصاویر». مشرق نیوز. ۲۰۱۵-۰۳-۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۵.
  11. "JAFAR PANAHI'S TAXI". Rotten Tomatoes. Fandango Media. Retrieved October 15, 2022.
  12. "taxi" (به انگلیسی). metacritic. Retrieved 2022-10-19.
  13. «نسرین ستوده، مسافر «تاکسی» جعفر پناهی». رادیوزمانه. ۱۸ بهمن ۱۳۹۳. دریافت‌شده در ۸ فوریه ۲۰۱۵.
  14. سینما پرس. «ادامه رویکرد ایران‌ستیزانه یک جشنواره آمریکایی با «تاکسی» جعفر پناهی!».
  15. دانشجو. «تاکسیِ «جعفر پناهی» برنده رالی سیاه‌نمایی برلین».
  16. مشرق. «استقبال غربی‌ها از فیلم ضدایرانی "تاکسی"».
  17. تابناک. «تاکسی دربست آلمان‌ها برای سینما یا سیاست؟».
  18. سینما پرس. «اسامی دو فیلم ضد ایرانی در فهرست برترین‌های سینمای ۲۰۱۵».
  19. مشرق. «سفر جشنواره برلین با "تاکسی" پناهی به ناکجاآباد + تصاویر».
  20. باشگاه خبرنگاران جوان. «فروش حیثیت یک ملت به نازلترین قیمت».

پیوند به بیرون

ویرایش