ام۱ آبرامز

(تغییرمسیر از تانک آبرامز)

ام۱ آبرامز (به انگلیسی: M1 Abrams) یک تانک اصلی میدان نبرد طراحی و ساخت ایالات متحده آمریکا است که ستون فقرات نیروهای زرهی ارتش آمریکا و شماری از متحدان آن را تشکیل می‌دهد. این تانک به نام ژنرال کریگتون آبرامز، رئیس ستاد مشترک و فرمانده نیروهای آمریکا در جنگ ویتنام نامگذاری شده‌است. ام۱ برای جنگ‌های زرهی طراحی شده و به خوبی تجهیز و زره‌پوش شده‌است. از مشخصات منحصربه‌فرد آن می‌توان به موتور توربین گاز قوی چندگانه‌سوز به قدرت ۱۵۰۰ اسب‌بخار و زره کامپوزیت پیچیده اشاره کرد. این تانک با حدود ۶۹ تن وزن یکی از سنگین‌ترین تانک‌هایی است که اکنون به کار گرفته می‌شوند.[۲]

ام۱ آبرامز
نوعتانک اصلی میدان نبرد
خاستگاه ایالات متحده آمریکا
تاریخچه خدمت
خدمت۱۹۸۰-اکنون
استفاده‌شده توسطنیروی زمینی ایالات متحده آمریکا، تفنگداران دریایی ایالات متحده آمریکا، عربستان، استرالیا، کویت، عراق، مصر
جنگ‌هاجنگ خلیج فارس
جنگ افغانستان
جنگ عراق
تاریخچه تولید
طراحجنرال داینامیکس (اکنون)
تاریخ طراحی۱۹۷۲–۱۹۷۹
سازندهکارخانه تانک لیما، زرادخانه تانک دترویت
قیمت واحد۶٫۲۱ میلیون دلار (ام۱آ۲ سال ۱۹۹۹)[۱]
تاریخ تولید۱۹۷۹-
تعداد ساخته‌شدهحدود ۱۰۰۰۰ عراده
ویژگی‌ها
وزن۶۷٫۷ تن
طول۹٫۸۲ متر (لوله توپ در جلو)
عرض۳٫۶۶ متر
ارتفاع۲٫۴۴ متر
خدمه۴ نفر (فرمانده، توپچی، گلوله‌گذار، راننده)

زرهزره کامپوزیتی چوبام (فولاد ورقه‌ای، لایه‌های تور فلزی و لایه‌های اورانیوم ضعیف‌شده)
تسلیحات
اصلی
توپ خان‌دار ۱۰۵ م‌م (ام۶۸ ال۵۲) در مدل ام۱(
توپ بدون خان ۱۲۰ م‌م در مدل‌های بعدی با ۴۲ گلوله
تسلیحات
ثانویه
مسلسل ام۲ برونینگ ۱۲٫۷ روی برجک(
مسلسل ۷٫۶۲ م‌م ام۲۴۰ هم‌محور(
مسلسل ام۲۴۰ روی سقف
موتورموتور توربین گاز لیکومینگ تکسترون
۱۵۰۰ اسب بخار
قدرت/وزن۲۱٫۶ اسب بخار به تن (ام۱آ۲)، ۲۵ اسب بخار به تن (ام۱)
سامانه
انتقال قدرت
آلیسون DDA X-1100-3B
ظرفیت سوخت۱۹۰۰ لیتر

ساخت این تانک از سال ۱۹۷۹ آغاز شده و پس از یک سال وارد خدمت رسمی نیروهای مسلح آمریکا شد و به تدریج جایگزین تانک ام۶۰ گشت. این تانک برای نیروهای مسلح کشورهای مصر، عربستان، کویت، عراق و استرالیا نیز ساخته شده‌است. آبرامز در سه مدل ام۱، ام۱آ۱ و ام۱آ۲ ساخته شده‌است. ام۱آ۱ از سال ۱۹۸۵ تا ۱۹۹۳ ساخته شد و در آن توپ ۱۰۵ میلی‌متری خان‌دار با توپ بدون خان ۱۲۰ میلی‌متری جایگزین شده و بهینه‌سازی‌های دیگری از جمله سامانه تعلیق پیشرفته‌تر، برجک جدید، حفاظت زرهی بیشتر و سامانه جدید حفاظت اتمی-شیمیایی-میکروبی در آن به کار رفته بود. مدل ام۱آ۲ هم ویژگی‌های ام۱آ۱ را به همراه یک سامانه دید گرمایاب مخصوص فرمانده تانک، و سامانه‌های ناوبری، و رادیویی جدید را در خود دارد. ضمن اینکه برخی از مدل‌های قدیمی نیز با بهینه‌سازی‌های دوره‌ای به سطح مدل ام۱آ۲ ارتقا داده شده‌اند.[۳]

مشخصات

ویرایش

تانک‌های ام۱ از یک موتور توربین گاز لیکومینگ تکسترون با قدرت ۱۵۰۰ اسب‌بخار استفاده می‌کنند. این موتور چندگانه‌سوز است اما سوخت معمولی آن سوخت جت جی‌پی۸ است. زره تانک نیز زره چوبام است که در وزارت دفاع بریتانیا برای تانک‌های انگلیسی چلنجر اختراع شد. در صورت نیاز امکان نصب زره واکنشی انفجاری بر روی تانک هم وجود دارد.[۳]

آبرامز چهار سرنشین شامل فرمانده، راننده، توپچی و گلوله‌گذار دارد. وزن ام۱آ۲ حدود ۶۹٫۵۴ تن است که از ۶۳ تن در مدل ام۱آ۱ و ۶۰ تن در مدل ام۱ به این میزان افزایش یافته‌است. حداکثر سرعت ام۱آ۲ در جاده بیش از ۶۷ کیلومتر، در خارج از جاده ۴۸ کیلومتر، در سربالایی ۱۰ درجه ۲۷ کیلومتر و در سربالایی ۶۰ درجه ۶٫۵ کیلومتر در ساعت است. ظرف ۷٫۲ ثانیه از سرعت صفر به ۳۲ کیلومتر در ساعت می‌رسد. برد عملیاتی تانک هم ۴۲۵ کیلومتر است. طول تانک با لوله جلو ۹٫۸۲ متر، ارتفاع آن ۲٫۴ متر و عرض آن ۳٫۶۵ متر است. توانایی عبور از موانعی به ارتفاع ۱٫۰۵ متر و خندق‌هایی به عمق ۲٫۷ متر را دارد. با توجه به قدرت ۱۵۰۰ اسب‌بخاری این تانک نسبت قدرت به وزن تانک در مدل ام۱آ۲ معادل ۲۱٫۶ اسب‌بخار به تن است.[۳]

جنگ‌افزارها

ویرایش

سلاح اصلی نخستین مدل ام۱ آبرامز یک قبضه توپ ۱۰۵ میلی‌متری خان‌دار ام۶۸آ۱ بود. این توپ مخصوص تانک معروف در تانک‌های پیشین آمریکا یعنی ام۶۰ پاتون و مدل‌های ارتقایافتهٔ ام۴۸ پاتون هم استفاده شده بود و مدل آمریکایی توپ بریتانیایی ال۷ محسوب می‌شود.

مدل‌های پسین ام۱ آبرامز از توپ ۱۲۰ میلی‌متری بدون خان ام۲۵۶ با نسبت طول به کالیبر ۴۴ استفاده می‌کنند. این توپ یک طرح آلمانی از شرکت راین‌متال است که در اصل برای تانک لئوپارد ۲ طراحی شده و همه مدل‌های لئوپارد ۲ به جز لئوپارد۲ آ۶ از آن استفاده می‌کنند. در لئوپارد۲آ۶ این توپ با یک توپ بلندتر با همین کالیبر و نسبت طول به کالیبر ۵۵ جایگزین شده‌است. یک مسلسل ۷٫۶۲ م‌م ام۲۴۰ (مدل ساخت آمریکای اف‌ان-ام‌آژ) هم برای استفاده گلوله‌گذار تانک روی سقف قرار گرفته که یک سپر محافظ نیز در مقابل آن قرار دارد. یک قبضه از همین تیربار هم به عنوان سلاح هم‌محور توپ اصلی در برجک قرار دارد که از سامانه کنترل آتش مشابهی با توپ اصلی استفاده می‌کند و در نتیجه نقطه برخورد آن با گلوله توپ اصلی یکسان خواهد بود.[۴] یک مسلسل ۱۲٫۷ م‌م ام۲ برونینگ هم به عنوان سلاح دفاع هوایی برای استفاده فرمانده تانک بر روی برجک تانک قرار دارد. ظرفیت مهمات تانک هم ۴۲ گلوله توپ ۱۲۰ میلی‌متری، ۱۰۰۰ فشنگ مسلسل ۱۲٫۷ م‌م و ۱۰٬۸۰۰ فشنگ برای مسلسل‌های ۷٫۶۲ م‌م است.[۵]

جنگ خلیج فارس

ویرایش

آبرامز هر چند در سال ۱۹۸۰ وارد خدمت نظامی شد اما تا زمان حمله عراق به کویت در سال ۱۹۹۰ در هیچ جنگ واقعی شرکت نکرده بود. در جنگ خلیج فارس نگرانی‌های زیادی در مورد توانایی آبرامز در زمین‌های شنی منطقه و تحمل ماه‌ها قرار گرفتن در شرایط جنگی مطرح شده بود. در مورد قدرت بقای سامانه الکترونیکی پیچیده برجک تانک در شرایط جنگی هم ابهاماتی وجود داشت. انتقال تانک‌های آبرامز به منطقه هم با توجه به وزن سنگین و اندازه بزرگ آن‌ها مشکل دیگری بود که باعث شد ورود آن‌ها به میدان نبرد به کندی انجام شود اما نیروهای ائتلاف از ورود این تانک به صحنه جنگ استقبال می‌کردند چون توانایی نابودی هر تانک عراقی را داشت. ارتش عراق در آن زمان نیروی تانک قابل توجهی را انباشته بود که اغلب از شوروی خریداری شده و مهم‌ترین آن‌ها حدود ۵۰۰ عراده تی-۷۲ بودند. این تانک مدرن ساخت شوروی از توپ ۱۲۵ میلی‌متری استفاده می‌کرد و بسیاری از ویژگی‌های پیشرفته آبرامز را در خود داشت. اما تی-۷۲ با وجود طرح پیشرفته‌اش در مقابل آبرامز ناتوان بود و بیشتر با تانک‌های ام۶۰آ۳ تفنگداران دریایی آمریکا قابل مقایسه بود. بقیه تانک‌های عراقی از جمله تی-۶۲ و تی-۵۴ نیز کاملاً در مقابل آبرامز ناتوان بودند.[۳]

در این جنگ توانایی آبرامز در شلیک دقیق هنگام حرکت در زمین‌های ناهموار بسیار سودمند واقع شد. ابزارهای دید تانک‌های آبرامز هم نه تنها در شب بلکه در میان دود و غبار شدید بسیار کارآمد بود. تانک‌های آبرامز به‌طور میانگین ۱۰۰۰ متر برتری بُرد مفید بر تانک‌های عراقی داشتند. سامانه‌های گرمایی تانک‌های آبرامز هم کارآمدی خود را در ابرهای غلیظ دود سیاه که به دلیل به آتش کشیده شدن چاه‌های نفت کویت ایجاد شده بود، ثابت کردند. در واقع این دود غلیظ باعث شده بود تا توپچی‌های بسیاری از تانک‌ها در روز هم از سامانه دید در شب استفاده کنند. تانک‌های عراقی از چنین قابلیتی بی‌بهره بودند و بدون اینکه بتوانند دشمن را ببینند با آتش آن نابود می‌شدند. در مجموع ۱۸۴۸ عراده تانک ام۱ آبرامز به این جنگ اعزام شد که فقط ۲۳ عراده آسیب شدید دیدند. از این شمار ۹ عراده کاملاً از خدمت نظامی خارج شدند که ۷ تای آنها توسط آتش خودی و ۲تای دیگر عامدانه منهدم شد تا از غنیمت گرفتن توسط ارتش عراق جلوگیری شود. الباقی هم آسیب‌های قابل تعمیر دیده بودند که بیشتر ناشی از مین‌های زمینی بود و پس از دوره ای تعمیرات دوباره به خدمت بازگشتند. حتی یک نفر از خدمه تانک‌های آبرامز هم در همه طول جنگ کشته نشد. موارد نقص فنی در تانک‌ها هم بسیار نادر بود و فرماندهان زرهی آمریکا در هر زمان ۹۰ درصد آبرامزهای خود را آماده عملیات داشتند که نرخ آمادگی بی‌سابقه‌ای بود.[۳]

کاربران

ویرایش
 
ام۱آ۱ تفنگداران دریایی آمریکا در سال ۲۰۰۳

کاربران احتمالی

ویرایش
  •   یونان - پیشنهاد فروش ۴۰۰ ام۱آ۱ دست دوم آمریکا به یونان[۱۷][۱۸]
  •   پرو - ارتش پرو قصد دارد تانک‌های T-55 خود را از خدمت خارج کند و برای جایگزینی آن‌ها آبرامز، لئوپارد۲ای۴، تی ۸۴ و تی ۹۰اس را بررسی می‌کند.
  •   تایوان - بر اساس برخی از گزارش‌های جمهوری چین (تایوان) در حال بررسی خرید ۲۰۰ عراده ام۱آ۱ دست‌دوم از آمریکا است.[۱۹]

منابع

ویرایش
  1. ABRAMS TANK (M1A2) Global Security
  2. "Meet the M1 Abrams: The Tank Making the 'Rounds' at the Salute to America Bash". The National Interest. 2019-07-04. Retrieved 2019-07-06.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ M1 Abrams Main Battle Tank FAS
  4. M1A2 Abrams Tank (MBT) Armour.ws
  5. M1 Abrams Specification Global Security
  6. "Australian National Audit Office report on the DMO project Land 907". Australian National Audit Office. Archived from the original on 17 January 2010. Retrieved 2009-06-09.
  7. "M1A1 / M1A2 Abrams Main Battle Tank". Army Technology. Retrieved 2010-06-30.
  8. «نسخه آرشیو شده» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۱۱ مه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۱ اکتبر ۲۰۱۲.
  9. {{citeدولت اسلامی عراق و شام (در جنگ شمال عراق تعدادی آبرامز به غنیمت داعش درآمدند) web|url=http://www.strategypage.com/htmw/htarm/articles/20080803.aspx |title=Armor: Iraq Getting M-1A1 Tanks |publisher=Strategypage.com |date=3 August 2008 |accessdate=2009-06-09}}
  10. "Procurement: Iraq Buys What It Knows". Strategypage.com. 2008-12-18. Retrieved 2009-06-09.
  11. "Iraqi military plans major arms purchase" بایگانی‌شده در ۱۸ ژوئیه ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine. Your Defence News, 16 December 2008.
  12. M1 Abrams Tanks for Iraq. Defense Industry Daily, 15 March 2009.
  13. M1 Abrams بایگانی‌شده در ۱۳ سپتامبر ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine. Militarium.net (Polish to English translation)
  14. ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ "The 2006 Saudi Shopping Spree: $2.9B to Upgrade M1 Abrams Tank Fleet". DefenseIndustryDaily.com. 4 January 2011. Archived from the original on 25 October 2006. Retrieved 28 July 2011.
  15. Fabio Prado (10 December 2009). "Main Battle Tank - M1, M1A1, and M1A2 Abrams". Armorsite. Retrieved 2009-06-09.
  16. ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ ۱۶٫۲ ۱۶٫۳ ۱۶٫۴ John Pike (27 April 2005). "M1 Abrams Main Battle Tank". Globalsecurity.org. Retrieved 2009-06-09.
  17. "نسخه آرشیو شده" (به یونانی). Kathimerini. ?. Archived from the original on 7 July 2012. Retrieved 2012-04-9. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= و |date= (help); Text "title Ζητήστε μας ό,τι σας χρειάζεται" ignored (help)
  18. Agence France-Presse "Greece Considers Free Tank Offer" بایگانی‌شده در ۳۱ ژوئیه ۲۰۱۲ توسط Archive.today. Defense News, 7 December 2011. Retrieved: 18 April 2012.
  19. "Taiwan mulls buying used US tanks". AFP. 23 July 2012. Archived from the original on 29 January 2014. Retrieved 23 July 2012.