بلداجی
شهر بُلْداجی یکی از شهرهای شهرستان بروجن در استان چهارمحال و بختیاری است.[۱]
| بلداجی | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | چهارمحال و بختیاری |
| شهرستان | بروجن |
| بخش | بلداجی |
| سال شهرشدن | ۱۳۵۵ |
| مردم | |
| جمعیت | ۱۱٬۹۸۰ نفر (۱۳۹۵)[نیازمند منبع] |
| جغرافیای طبیعی | |
| ارتفاع | ۲۲۲۰ متر[نیازمند منبع] |
| آب‌وهوا | |
| میانگین بارش سالانه | ۷۰۰ |
| اطلاعات شهری | |
| شهردار | فريبرز غيبي |
| ره‌آورد | گز |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۰۳۸ |
  بلداجی | |
مردم شناسی
ویرایشبیشتر باشندگانِ این شهر از بازماندگان طایفه ابولوردی هستند که در دهه‌های گذشته از خرابه‌های صفی‌آباد به بختیاری کوچ نموده‌اند و به زبان ترکی چهارمحالی سخن می‌گویند و سایرین نیز بختیاری اند که به لهجه بختیاری سخن می گویند، درصفحه سیصد و هفتاد کتاب دیوان لغات الترک محمود کاشغری بُلداجی به معنای سر آمد و آینده دار ذکر شده است.[۲][۳]
جمعیت
ویرایشبر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۱۹۸۰ نفر (در ۳٬۵۴۶ خانوار) بوده‌است.[۴]
| جمعیت تاریخی | ||
|---|---|---|
| سال | جمعیت | ±% |
| ۱۳۹۰ | ۱۱٬۷۲۸ | — |
| ۱۳۹۵ | ۱۱٬۹۸۰ | ۲٫۱٪+ |
دومین تولید کننده گز در ایران
ویرایشمهمترین سوغات و تولید این منطقه، گز است. گز بلداجی از سال ۱۳۵۲ در شهر بلداجی در استان چهارمحال و بختیاری تولید می‌شود. که البته این هنر توسط، کارگران اهل بلداجی آموزش دیده و بازگشته از کارگاه‌های ساخت گز در اصفهان زمانی اجرایی شد که آن کارگران مذکور از اصفهان بازگشته و اقدام به تولید گز نمودند.[۵] شهر بلداجی دارای ۸۷ کارگاه گزسازی است، ۸۰۰ تن گز در ماه تولید می‌کند که پس از اصفهان با تولید ۹۶۰۰ تن در ماه دومین تولیدکننده محسوب می‌شود.[۶]
تولید گز بلداجی
ویرایش- گزانگبین کوهی، راز اصلی گز بلداجی است که این گیاه به وفور در کوهستان کلار یافت می‌شود و اگرچه قیمت این ماده، بسیار گران‌قیمت شده‌است اما گزسازان چهارمحالی به خاطر نزدیکی به منبع رویش با قیمت کم این گیاه را تهیه می‌کنند و استفاده از انگبین طبیعی در گزسازی موجب تولید گز با کیفیت و مهم‌ترین عامل رشد و توسعه گز سازی در این استان شده‌است.
- عسل کوهی که از گیاه گون کوهی تولید می‌شود هم راز دیگر تولیدکنندگان گز بلداجی است که از شکر استفاده نمی‌کنند.[۷]
ثبت جهانی گز بلداجی
ویرایشدر سال ۱۳۹۷ بالاخره پس از ۴ سال پیگیری، گز بلداجی ثبت جهانی شد. با دریافت این نشان، تولید و صادرات این محصول افزایش یافت. ثبت برند، هزینه‌های بازاریابی کمتر و در مقابل کسب سود بیشتر را به همراه خواهد داشت همچنین در صنعت برای افزایش اعتبار و وجهه تولید بسیار حائز اهمیت است.[۸][۹]
از سوغات محلی این شهر می‌توان به کشک، قارا، پنیر گوسفندی، روغن حیوانی، کره محلی و همچنین سوغات محلی باغی مانند گردو، بادام، کشمش، شیره انگور و… اشاره نمود.
اماکن گردشگری
ویرایشاز جاهای دیدنی این شهر می‌توان به امامزاده حمزه علی (مهم‌ترین زیارتگاه استان)، تالاب چغاخور، باغ تاریخی هفت چشمه، مجتمع تفریحی پارک بزیال، قلعه درگاه، قلعه سفید، دره بید، باغ ارجنه، باغ الله قولی، کت رمضان، دره پلنگی، تالاب چالتر، آق چشمه، گریکی چشمه، یان بولاغی و چمن کلملگاه اشاره کرد.
اماکن تاریخی
ویرایشاز نقاط تاریخی بلداجی می‌توان به تپه باستانی بالاشگرد مربوط به بلاش پادشاه اشکانی و پایتخت تابستانه اشکانیان٬حمام صفوی که مربوط به دوران صفوی می‌باشد و مسجد ابوذر غفاری و مسجد امام خمینی که مربوط به دوره صفوی می‌باشد. قبرستان ارامنه در جنوب شهر بلداجی مربوط به ۳۰۰ سال پیش می‌باشد. قدمت سکونت در بلداجی مربوط به ۹۰۰۰ هزار سال پیش می‌باشد که یکی از قدیمی‌ترین نقاط سکونت گاهی کشور می‌باشد.
امامزاده حمزه علی
ویرایشبر پایه کاوشهای باستان‌شناسی اخیر، سابقه سکونت مردم در این محل به بیش از سه هزار و پانصد سال می‌رسد. شهر بلداجی در کنار یکی از امامزادگان آرمیده برقله کوه، واقع شده‌است، امامزاده " حمزه علی " بلداجی در ارتفاعی مشرف به کوه کلار و سبزکوه مامن و زیارتگاه خیل مشتاقان است. این مکان به علت جاذبه مذهبی و موقعیت طبیعی و آب و هوا و دیگر جاذبه‌های پیرامون آن سالانه حدود ۳۰ هزار نفر را به خود جذب می‌کند و یکی از قطب‌های گردشگری استان چهارمحال و بختیاری محسوب می‌شود.[۱۰]
نگارخانه
ویرایش-
نمایی از طبیعت حومهٔ بلداجی -
اطراف تپه‌ی بالاشگرد -
بارش برف زمستانی در شهر بلداجی -
تالاب چغاخور
پانویس
ویرایش- ↑ اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳ خ.
- ↑ اطلس زبان‌شناسی ایران
- ↑ «فرمانداری شهرستان بروجن». boroojen.ostan-chb.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۳.
- ↑ «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۹۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از اصلی (اکسل) در ۲۰ شهریور ۱۴۰۲.
- ↑ «گز بلداجی».
- ↑ «پایتخت گز ایران».
- ↑ «گز بلداجی». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ دسامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۳۱ مارس ۲۰۲۲.
- ↑ «ثبت جهانی گز بلداجی».
- ↑ «ثبت جهانی گز بلداجی».
- ↑ «آشنایی با بقعه امامزاده حمزه علی، همشهری آنلاین».
منابع
ویرایش- آمارنامه استان چهارمحال و بختیاری-مرکز آمار ایران ۱۳۸۰–۱۳۷۰
- مختصات و ارتفاع