ارگ جهان‌نما یا برج جهان‌نما نام بنایی است که توسط شهرداری اصفهان در حوالی میدان امام حسین اصفهان (در نزدیکی محل بنای صفوی تخریب‌شدهٔ کوشک جهان‌نما) ساخته شد و به لحاظ قرارگیری در منظر تاریخی و فرهنگی میدان نقش جهان، طبقاتی از آن تخریب گردید. این بنا در سال ۱۳۷۵ با تخریب کاروانسرای تاریخی «تحدید» که به عنوان بخشی از مجموعه چهار باغ اصفهان در سال ۱۳۱۰ به شماره ۱۰۹ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده بود، با کاربری تجاری و فرهنگی احداث گردید.[۳] به لحاظ آنکه بلندی این بنا در منظر تاریخی و فرهنگی میدان نقش جهان قرار داشت، یونسکو در سال ۱۳۸۰ برای اولین بار موضوع قرار دادن میدان نقش جهان را در فهرست میراث در خطر مطرح نمود. ارتفاع اولیه ساختمان تجاری جهان نما حدود ۵۰ متر بود. این بنا در فاصله ۷۰۰ متری میدان نقش جهان قرار دارد. بازرسان یونسکو پس از بازرسی از محل اعلام کردند «خط آسمانی و منظر تاریخی و فرهنگی میدان نقش جهان مخدوش شده و دولت ایران موظف است نسبت به تعدیل برج جهان‌نما اقدام نماید.» موضوع به قدری جدی شد که سید محمد خاتمی در نامه‌ای به رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری گفت:[۴][۵]

برج جهان‌نما
Map
اطلاعات کلی
گونهتجاری
مختصات۳۲°۳۹′۲۸٫۲۹″ شمالی ۵۱°۴۰′۶٫۶۳″ شرقی / ۳۲٫۶۵۷۸۵۸۳°شمالی ۵۱٫۶۶۸۵۰۸۳°شرقی / 32.6578583; 51.6685083
آغاز ساخت۲۰۰۱
گشایش۲۰۰۶
بلندی۴۸ متر[۱][۲]
جزئیات فنی
شمار طبقات۱۲
بخشی از برج جهان‌نما

از صحبت‌هایی که با مدیر کل سازمان یونسکو داشته‌ام این گونه به نظر می‌آید که یونسکو تنها در صورت تعدیل برج جهان نما به موضوع میدان نقش جهان پایان می‌دهد

سرانجام برج جهان‌نما در تاریخ ۸ بهمن سال ۱۳۸۴ تعدیل گردید و دوطبقه بالایی آن تخریب شد تا به منظر فرهنگی میدان آسیبی وارد نشود.[۴]

منابع

ویرایش
  1. «Jahan Nama». امپوریس.
  2. «Jahan Nama». skyscraperpage.
  3. «اصفهان برباد رفته». انجمن صنفی مهندسین معمار اصفهان. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ دسامبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۰.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ «جهان‌نمایی که کوتاه آمد». خبرگزاری میراث فرهنگی. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ ژوئن ۲۰۰۶. دریافت‌شده در ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۰.
  5. Mehrdad Hejazi (۲۰۰۸)، «The Risks to Cultural Heritage in Western and Central Asia»، Journal of Asian Architecture and Building Engineering، ج. ۷ ش. ۲