باغ‌وحش انسانی

نمایشگاه‌های عمومی انسان‌ها

باغ‌وحش انسانی (به انگلیسی: Human zoos) که به‌عنوان نمایشگاه‌های قوم‌شناختی (به انگلیسی: Ethnological expositions) نیز شناخته می‌شود، محل نمایش انسان‌های سیاه‌پوست و بربرها در سده ۱۹ و اوایل سده ۲۰ میلادی، در اروپا بود.[۱] در این نوع از نمایش تحت عنوان نژادگرایی علمی، بومی‌ها، بربرها و سیاه‌پوستانی که به عنوان برده و اسیر به اروپا و آمریکا آورده می‌شدند، در باغ‌وحش‌هایی انسانی، زنجیرشده و در قفس[۲] و به شکلی کاملاً تحقیرآمیز[۳] به نمایش عمومی گذاشته می‌شدند.[۴]

اوتا بنگا در باغ‌وحش برانکس به‌سال ۱۹۰۶ میلادی.

آدولف هیتلر، اولین رئیس کشور اروپایی بود که دستور بستن «باغ‌وحش انسانی» را در قلمروی رایش سوم داد.[۵][۶] باغ‌وحش‌های انسانی پس از جنگ جهانی دوم در اروپا رو به زوال گذاشتند.

باغ‌وحش‌های انسانی مورد انتقاد شدید مخالفان نژادپرستی و مدافعان حقوق انسان قرار داشتند.

تاریخچه

ویرایش

در سال ۱۸۹۷ میلادی، لئوپولد دوم، ۲۶۷ سیاهپوست را از کنگو را به بلژیک آورد تا آن‌ها را در یک دهکدهٔ شبیه‌سازی شدهٔ آفریقایی به نمایش بگذارد.[۷]

سیرک و نمایش‌های عجیب‌الخلقه

ویرایش

در نیمکره غربی، یکی از قدیمی‌ترین باغ وحش‌های شناخته شده، باغ وحش موکتزوما در مکزیک، نه تنها شامل مجموعه عظیمی از حیوانات بود، بلکه انسان‌ها، به عنوان مثال، کوتوله‌ها، آلبینوها و گوژپشت‌ها را نیز به نمایش می‌گذاشت.[۸]

شروع نمایشگاه‌های انسانی

ویرایش

در دهه ۱۸۷۰، نمایشگاه‌هایی از به اصطلاح «جمعیت‌های عجیب‌الخلقه» در سراسر جهان غرب رواج یافت. باغ وحش‌های انسانی را می‌توان در بسیاری از شهرهای بزرگ اروپا مانند پاریس، هامبورگ، لندن، میلان و همچنین شهرهای آمریکا مانند نیویورک و شیکاگو دید.[۹]

پانویس

ویرایش
  1. باغ‌وحش انسانی نوشته دزموند موریس - ۱۹۶۹ میلادی.
  2. لغو اجرای نمایشی با مضمون باغ وحش انسانی در لندن، بی‌بی‌سی فارسی
  3. Exhibit B: is the 'human zoo' racist? The performers respond, The Guardian
  4. Slavery exhibition featuring black actors chained in cages shut down, The Guardian
  5. Schofield, Hugh (2011-12-27). "Human zoos: When real people were exhibits". BBC News (به انگلیسی). Retrieved 2023-11-05.
  6. Human zoos: When real people were exhibits
  7. Where 'Human Zoos' Once Stood, A Belgian Museum Now Faces Its Colonial Past, NPR
  8. Mullan, Bob and Marvin Garry, Zoo culture: The book about watching people watch animals, University of Illinois Press, اوربانا، ایلینوی، Second edition, 1998, p. 32. شابک ‎۰۲۵۲۰۶۷۶۲۲
  9. Abbattista, Guido (2014). Moving bodies, displaying nations : national cultures, race and gender in world expositions : Nineteenth to Twenty-first century. Trieste: EUT. ISBN 978-8883035821. OCLC 898024184.