ویکی‌پدیا

انویدیا

شرکت فناوری چندملیتی آمریکایی

انویدیا کورپوریشن، (به انگلیسی: Nvidia Corporation) یک شرکت فناوری چندملیتی آمریکایی است که تأسیس ایالت دلاور و مستقر در سانتا کلارا واقع در ایالت کالیفرنیا است.[۲] این شرکت، شرکتی نرم‌افزاری و بدون‌ساخت است که به‌واسطهٔ طراحی و توسعهٔ فناوری واحدهای پردازش گرافیکی (GPUها)، واسط‌های برنامه‌نویسی کاربردی (APIها) برای علم داده و محاسبات با عملکرد بالا و همچنین واحدهای سامانه روی یک تراشه (SoCها) برای رایانش همراه (موبایلی) و بازار خودرو شناخته شده‌است. انویدیا رهبر جهانی در توسعهٔ سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای هوش مصنوعی است[۳][۴] که از رایانش لبه‌ای تا ابری را انجام داده و حضورش در صنعت بازی را با کنسول‌های بازی دستی شیلد پرتبل، تبلت شیلد و تلویزیون اندروید شیلد و خدمات بازی ابری «جی‌فورس ناو» توسعه داده‌است. خط حرفه‌ای واحد‌های پردازش گرافیکی‌اش در ایستگاه‌های کاری برای کاربرد در چنین حوزه‌هایی استفاده شده‌اند: معماری، مهندسی و ساخت، رسانه و سرگرمی، خودرو، پژوهش‌های علمی و طراحی ساخت.[۵]

انویدیا کورپوریشن
نوعسهامی عام
نماد سهام شرکت
ISINUS67066G1040 ویرایش در ویکی‌داده
صنعت
بنا نهاده۵ آوریل ۱۹۹۳؛ ۳۱ سال پیش (۱۹۹۳-0۵}})
بنیانگذاران
دفتر مرکزیسانتا کلارا، کالیفرنیا، ایالات متحده
محدودهٔ فعالیتجهانی
افراد کلیدی
محصولات
درآمدافزایش ۶۰٫۹۲ میلیارد دلار آمریکا (۲۰۲۴)
سود ناخالصافزایش ۳۲٫۹۷ میلیارد دلار آمریکا (۲۰۲۴)
سود خالصافزایش ۲۹٫۷۶ میلیارد دلار آمریکا (۲۰۲۴)
مجموع داراییافزایش ۶۵٫۷۳ میلیارد دلار آمریکا (۲۰۲۴)
مجموع سهامافزایش ۴۲٫۹۸ میلیارد دلار آمریکا (۲۰۲۴)
تعداد کارکنان۲۹،۶۰۰ نفر (۲۰۲۴)
شرکت‌های وابسته
وبگاه
منابع / پانوشت‌ها
a پایان سال مالی در ۳۰ ژانویه، ۲۰۲۲ میلادی[۱]

انویدیا علاوه بر ساخت پردازنده‌های گرافیکی،‏ APIیی به نام کودا را ارائه می‌کند که امکان ایجاد برنامه‌های به شدت موازی را که از پردازنده‌های گرافیکی استفاده می‌کنند را به برنامه‌نویسان می‌دهد.[۶][۷] اینها در سایت‌های ابررایانشی سراسر جهان به کار می‌روند.[۸][۹] اخیراً این بخش به بازار رایانش موبایل منتقل شده که در آنجا به تولید پردازنده‌های موبایل تگرا برای تلفن‌های هوشمند و تبلت‌ها و همچنین ناوبری خودرو و سامانه‌های سرگرمی می‌پردازد.[۱۰][۱۱][۱۲] رقبای انویدیا علاوه بر ای‌ام‌دی شامل اینتل و کوالکام نیز می‌باشد.[۱۳][۱۴]

انویدیا در ۱۳ سپتامبر ۲۰۲۰ میلادی برنامه‌هایی را برای تصاحب هولدینگ آرم از گروه سافت‌بنک با تأیید تأخیری از سوی تنظیمگر با ارزش ۴۰ میلیارد دلار در قالب سهام و پول نقد اعلام نمودند که بزرگترین تصاحب یک شرکت نیم‌رسانا تا آن تاریخ بود. گروه سافت‌بنک نیز کمی کمتر از ۱۰ درصد از سهام انویدیا را کسب می‌کرد و آرم نیز ستاد فرماندهیش در کمبریج را حفظ می‌نمود.[۱۵][۱۶][۱۷]

در ۷ فوریه ۲۰۲۲ میلادی، انویدیا با موانع فزاینده‌ای از سوی تنظیمگر مواجه شد که این پیام را می‌داد که در حال لغو تصاحب آرم است. معامله‌ای که قرار بود بزرگترین معامله در سکتور (قطاع) صنعت چیپ‌سازی باشد، هنگام فروپاشی ۶۶ میلیارد دلار ارزشگذاری شد.[۱۸]

تاریخچه

ویرایش
 
نمای هوایی از ساختمان ریاست انویدیا و کمپ و نواحی اطراف آن در سانتا کلارای کالیفرنیا در ۲۰۱۷ میلادی. اپل پارک در فاصله دور در تصویر قابل رؤیت است.

انویدیا در ۵ آوریل ۱۹۹۳‏[۱۹][۲۰][۲۱] میلادی توسط این افراد تأسیس شد: ۱- جن سون هوانگ (تا ۲۰۲۲ میلادی CEO بود) تایوانی-آمریکایی (او هدایتگر سابق CoreWare در LSI لاجیک و طراح ریزپردازنده در شرکت AMD بود)، ۲- کریس مالکوفسکی، از مهندسان برق که در سان مایکروسیستمز کار می‌کرد و ۳- کورتیس پریم، از مهندسان ارشد و طراحان چیپ سابق در سان مایکروسیستمز.[۲۲][۲۳]

این سه نفر در ۱۹۹۳ میلادی معتقد بودند که جهت مناسب برای موج بعدی صنعت کامپیوتر، محاسبات شتابداده شده یا محاسبات گرافیک-مبنا است، چرا که بدین طریق مشکلاتی را می‌توان حل کرد که توسط محاسبات همه منظوره (عمومی) قابل حل کردن نیستند. آنها همچنین مشاهده نمودند که بازی‌های کامپیوتری همزمان یکی از چالش‌برانگیزترین مسائل محاسباتی بوده که به طرز باورنکردنی حجم فروش‌های بالایی خواهند داشت. بازی‌های ویدیویی تبدیل به چرخ لنگر شرکت برای دستیابی به بازارهای بزرگ شده و موجب تأمین مالی وسیع تحقیق و توسعه (R&D) بر روی حل مسائل عظیم محاسباتی گشت. شرکت تنها با ۴۰٬۰۰۰ دلار پول در حساب بانکی متولد شده بود.[۲۴] این شرکت سپس از سوی سکویا کپیتال و دیگران ۲۰ میلیون دلار سرمایه جذب نمود.[۲۵] انویدیا در ابتدا هیچ نامی نداشت و مؤسسین مشترک آن تمامی پرونده‌ها را با نام «NV» که مخفف «نسخه بعدی» (Next Version) بود نامگذاری می‌کردند. نیاز شرکت به ادغام سازی آن در مجموعه بزرگتر و تبدیلش به شرکت بزرگ سهامی موجب شد که مؤسسین تمامی کلماتی که دربردارنده آن دو حرف بودند را مرور کنند و نهایتاً به کلمه «invidia» رسیدند که کلمه لاتین برای «envy» به معنای «حسادت» یا «غبطه» خوردن بود.[۲۴] انویدیا در ۲۲ ژانویه ۱۹۹۹ میلادی تبدیل به یک شرکت سهامی عام شد.[۲۶][۲۷][۲۸]

محصولات

ویرایش

سبد محصولات اِن ویدیا شامل پردازنده‌های گرافیکی، پردازنده‌های ارتباطات بی‌سیم، تراشه‌های کامپیوتر شخصی (هستهٔ مادربورد - منطقی) و نرم‌افزارهای پخش رسانه‌های دیجیتالی می‌باشد. از خیلی لحاظ، اِن ویدیا مانند رقیبش ATI است، برای اینکه هر دو کمپانی در یک نقطه شروع کردند به فروش کامپیوتر شخصی اما بعداً کارهایشان را در تراشه‌ها برای کاربردهای غیر کامپیوتر شخصی (PC) گسترش دادند. اِن ویدیا کارت‌های گرافیک را به بازار خرده فروشی نمی‌فروشد، در عوض تمرکزش بر روی پیشرفت و ساخت تراشه‌های جی پی یو (GPU) می‌باشد. در دسامبر ۲۰۰۴، اعلام شده بود که اِن ویدیا سونی را در طراحی پردازنده گرافیکی (RSX) در کنسول بازی پلی استیشن کمک می‌کند. چنان‌که در مارس ۲۰۰۶، اِن ویدیا سفارش سونی (RSX) را به عنوان یک IP - core تحویل داد، و سونی فقط اعتبار آن را برای ساخت RSX می‌خواست.

تراشه‌های گرافیکی

ویرایش
  • - نخستین محصول اِن ویدیا بر اساس سطوح درجه دوم بنیاد نهاده شد
    • RIVA 128 and RIVA 128ZX- پشتیبانی از DirectX 5 و اپن‌جی‌ال ۱، اولین سخت‌افزار اِن ویدیا که با DirectX هماهنگ بود
    • RIVA TNT, RIVA TNT2- پشتیبانی از DirectX 6 و اپن‌جی‌ال ۱، این سری از محصولات انویدیا یک پیشتاز در بازار بود
  • جی‌فورس
    • GeForce 256 - پشتیبانی از DirectX 7 و اپن‌جی‌ال ۱، دگرگونی سخت‌افزار و روشنایی، رواج یافتن پشتیبانی از حافظه‌های DDR
    • GeForce 2 - پشتیبانی از DirectX 7 و اپن‌جی‌ال ۱
    • سری GeForce 3 - پشتیبانی ازDirectX 8.0 shaders و اپن‌جی‌ال ۱٫۲، ویژگی‌های ساختار صرفه جویی پهنای باند حافظه
    • سری GeForce 4 - اجزای DirectX 8.1 (به جز برای MX ,(OpenGL 1.4 و اعتبار جدید هسته (معروف مانند MX) که در GeForce 2 مستقر بود
    • سری GeForce FX - پشتیبانی از DirectX 9 OpenGL 1.5 و ادعای عرضه افکت‌های سینمایی
    • سری GeForce 6 - پشتیبانی از DirectX 9.0c و اپن‌جی‌ال ۲، بهبود یافتن ویژگی‌های سایه زنی، کمتر شدن مصرف برق و بالا رفتن ارتباط واسط-عملگر
    • جی‌فورس سری ۷ - پشتیبانی از DirectX 9.0c، پشتیبانی از Windows Display Driver Model) WDDM)، پشتیبانی از اپن‌جی‌ال ۲، بهبود بخشیدن سایه زنی، Transparency Supersampling) TSAA) وTransparency Multisampling (TMAA)

anti-aliasing(هموار کردن ناصافی‌ها)، بالا رفتن ارتباط واسط (SLI)

    • جی‌فورس سری ۸ - پشتیبانی از DirectX 9.0c، 9.0 EX و DirectX 10، یکپارچگی ساختار سایه زنی که شامل پیکسل، سایه‌های سه بعدی و هندسی(SM 4.0)، ویژگی پوششی نمونه برداری موتور درخشان‌کننده ضد شکستگی (CSAA)، میزان تأثیر تکنولوژی
  • - کیفیت بالای چاره‌سازی ایستگاه‌های کاری
  • – پردازنده‌های رسانه‌ای برای، تلفن‌های هوشمند ()، و تکنولوژی طراحی nPower تلفن‌های همراه
    • GoForce 2150 - پشتیبانی از دوربین ۱٫۳ مگاپیکسل، پشتیبانی از جی‌پگ (JPEG)، و افزایش سرعت دو بعدی
    • GoForce 3000 - یک نسخه کم‌خرج از GoForce 4000 با ویژگی‌های محدود
    • GoForce 4000 - پشتیبانی از دوربین ۳٫۰ مگاپیکسل و پشتیبانی از رمزگذاری MPEG-4/H.263
    • GeForce 4500 - در Gizmondo استفاده می‌شد، ویژگی گرافیک سه بعدی پشتیبانی به وسیله پردازشگر هندسی و قابل برنامه‌نویسی سایه‌های پیکسلی
    • GoForce 4800 - پشتیبانی از دوربین ۳٫۰ مگاپیکسل و یک موتور گرافیکی سه بعدی
    • GoForce 5500 - پشتیبانی از دوربین ۱۰٫۰ مگاپیکسل، موتور گرافیکی سه بعدی نسخه ۲، موتور ۲۴ بیتی آدیو
  • واحد پردازنده گرافیکی () برای کنسول‌های بازی
    • Xbox GeForce3 - رده GPU (بر بروی یک اینتل پنتیوم III / سلرون پلتفورم)
    • پلی استیشن 3 - 'RSX 'Reality Synthesizer

کارت‌های گرافیک سری RTX 20 SUPER

ویرایش

کارت‌های گرافیک سری RTX 20 SUPER:

NVIDIA GeForce RTX 20 (SUPER) Series
GPU هسته‌های کدا هسته‌های تنسور هسته‌های RT TMUs/ROPs باس کارت گرافیک مقدار و نوع حافظه سرعت حافظه قیمت
GeForce RTX 2080 SUPER TU104-450

۳۰۷۲

اعلام نشده اعلام نشده اعلام نشده اعلام نشده

8GB GDDR6

16 Gbps

۷۹۹ دلار
GeForce RTX 2080 Ti ۴۳۵۲ ۵۴۴ ۶۸ ۲۷۲/۸۸ ۳۵۲ بیت 11GB GDDR6 Gbps 14 ۹۹۹ دلار
GeForce RTX 2080 TU104-400

۲۹۴۴

۳۶۸ ۴۶ ۱۸۴/۶۴ ۲۵۶ بیت

8GB GDDR6

14 Gbps

۷۹۹ دلار
GeForce RTX 2070 SUPER TU104-410

۲۵۶۰

اعلام نشده اعلام نشده اعلام نشده اعلام نشده

8GB GDDR6

14 Gbps

۵۹۹ دلار
GeForce RTX 2070 TU106-400

۲۳۰۴

۲۸۸ ۳۶ ۱۴۴/۶۴ ۲۵۶ بیت

8GB GDDR6

14 Gbps

۵۹۹ دلار
GeForce RTX 2060 SUPER TU106-410

۲۱۷۶

اعلام نشده اعلام نشده اعلام نشده اعلام نشده

8GB GDDR6

14 Gbps

۴۲۹ دلار
GeForce RTX 2060 TU106-200

۱۹۲۰

۲۴۰ ۳۰ ۱۲۰/۴۸ ۱۹۲ بیت

6GB GDDR6

14 Gbps

۳۴۹ دلار

سری NVIDIA GeForce GTX 16 SUPER

NVIDIA GeForce GTX 16 SUPER Series
VideoCardz.com GTX 1660 Ti GTX 1660 SUPER GTX 1660 GTX 1650 SUPER GTX 1650
GPU 12nm TU116-۳۰۰ 12nm TU116-۳۰۰ 12nm TU116 12nm TU116 12nm TU117-۳۰۰
کودا (تعداد هسته‌ها)

۱۵۳۶

۱۴۰۸

۱۴۰۸

۱۲۸۰

۸۹۶

TMUs

۹۶

۸۸

۸۸

۸۰

۵۶

ROPs

۴۸

۴۸

۴۸

۳۲

۳۲

سرعت سایه زنی پایه

1500 MHz

1530 MHz

1530 MHz

1530 MHz

1485 MHz

بیشترین سرعت ساعت زنی

1770 MHz

1785 MHz

1785 MHz

1725 MHz

1665 MHz

سرعت حافظه

12 Gbps

14 Gbps

8 Gbps

12 Gbps

8 Gbps

مقدار حافظه

6GB GDDR6

6GB GDDR6

6GB GDDR5

4GB GDDR6

4GB GDDR5

گذرگاه حافظه

192-bit

192-bit

192-bit

128-bit

128-bit

پهنای حافظه

288 GB/s

336 GB/s

192 GB/s

192 GB/s

87 GB/s

توان مصرفی

120W

125W

120W

100W

75W

قیمت

279 USD

229 USD

219 USD

نامشخص

149 USD

تاریخ انتشار ۲۲ فوریه ۲۹ اکتبر ۱۴ مارس ۲۲ نوامبر ۲۳ آوریل

پشتیبانی نکردن از هسته لینوکس

ویرایش

انویدیا هسته لینوکس را به خوبی پشتیبانی نمی‌کند و تمایلی به همکاری کردن ندارد چون هسته لینوکس یک نرم‌افزار آزاد و متن باز است ولی انویدیا یک شرکت انحصاری و سود بر. این موضوع بازخوردهای زیادی را دریافت کرد و انویدیا یکی از بدترین کارت‌های گرافیک برای لینوکس به‌شمار می‌رود. گرداننده nouveau توسط مهندسان نرم‌افزار مستقل برای پشتیبانی از هسته لینوکس ساخته شد و کارکنان انویدیا کمک‌های خیلی جزئی برای ساخت این گرداننده کردند. این گرداننده یک نرم‌افزار آزاد و متن باز است که برای هسته لینوکس ساخته شده‌است. توزیع اوبونتو از انویدیا به خوبی پشتیبانی می‌کند اما برای توزیع‌های دیگر باید گرداننده‌های غیررسمی انویدیا نصب شوند.

پردازنده قدرتمند انویدیا Denver

ویرایش

تراشه جدید دنور عملکردی مشابه پردازنده کامپیوترهای شخصی دارد. پردازنده دنور در دو نسخه با تعداد پین متفاوت در دسترس خواهد بود که هر دو نمونه مجهز به یک فناوری جدید موسوم به Dynamic Code Optimization هستند. این فناوری با تشخیص نرم‌افزارهایی که بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند نحوه عملکرد و کارایی آن‌ها را بهبود می‌بخشد. این کارها در یک حافظه کش ۱۲۸ مگابایتی ذخیره می‌شود؛ یعنی وقتی که اپلیکیشن‌های مشخصی را اجرا می‌کنید، کد بهینه‌شده آماده بوده و منتظر می‌ماند. Dynamic Code Optimization روی اپلیکیشن‌هایی کار می‌کند که برای پلتفرم ARM نوشته شده‌اند و به همین علت توسعه‌دهندگان نمی‌توانند انتظار بیشتری داشته باشند.[۲۹]

حمله سایبری

ویرایش

در اوایل اسفند ۱۴۰۰، گروه باج‌افزاری $Lapsus مدعی شد که موفق به سرقت ۱ ترابایت از اطلاعات انویدیا شده‌است. ۱۳ اسفند انویدیا با انتشار بیانیه ای نفوذ مهاجمان و سرقت اطلاعات این شرکت را رسماً تأیید کرد.[۳۰]

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. ↑ "US SEC: Form 10-K Nvidia Corporation". U.S. Securities and Exchange Commission. 18 March 2022.
  2. ↑ "NVIDIA Corporation – Investor Resources – FAQs". investor.nvidia.com.
  3. ↑ "Why NVIDIA Has Become a Leader in the AI Market". www.datamation.com. January 18, 2022. Retrieved 2022-04-11.
  4. ↑ "Nvidia Asserts Itself As The AI Leader From The Edge To The Cloud". www.forbes.com. Retrieved 2022-04-11.
  5. ↑ Smith, Ryan. "Quadro No More? NVIDIA Announces Ampere-based RTX A6000 & A40 Video Cards For Pro Visualization". www.anandtech.com. Retrieved 2021-03-10.
  6. ↑ "NVIDIA Doesn't Want Cryptocurrency Miners to Buy Its Gaming GPUs". MSN. Retrieved April 5, 2021.
  7. ↑ Kirk, David; Hwu, Wen-Mei (2017). Programming Massively Parallel Processors (Third ed.). Elsevier. p. 345. ISBN 978-0-12-811986-0.
  8. ↑ Clark, Don (August 4, 2011). "J.P. Morgan Shows Benefits from Chip Change". WSJ Digits Blog. Retrieved September 14, 2011.
  9. ↑ "Top508 Supercomputing Sites". Top500. Retrieved September 14, 2011.
  10. ↑ Burns, Chris (2011-08-03). "2011 The Year of Nvidia dominating Android Superphones and tablets". SlashGear. Retrieved September 14, 2011.
  11. ↑ "Tegra Super Tablets". Nvidia. Retrieved September 14, 2011.
  12. ↑ "Tegra Super Phones". Nvidia. Retrieved September 14, 2011.
  13. ↑ Jennewine, Trevor (2021-01-15). "Why Intel's Competitive Edge Is Crumbling". The Motley Fool (به انگلیسی). Retrieved 2021-04-16.
  14. ↑ Neiger, Chris (2021-01-26). "Better Buy: NVIDIA vs. Qualcomm". The Motley Fool (به انگلیسی). Retrieved 2021-04-16.
  15. ↑ "NVIDIA to Acquire Arm for $40 Billion, Creating World's Premier Computing Company for the Age of AI". NVIDIA (Press release) (به انگلیسی). Retrieved 2020-12-02.
  16. ↑ "NVIDIA to Acquire Arm for $40 Billion, Creating World's Premier Computing Company for the Age of AI". NVIDIA (به انگلیسی). 2020-09-13. Retrieved 2020-11-21.
  17. ↑ Lyons, Kim (2020-09-13). "Nvidia is acquiring Arm for $40 billion". The Verge (به انگلیسی). Retrieved 2020-09-15.
  18. ↑ Walters, Richard (2022-02-07). "SoftBank's $66bn sale of chip group Arm to Nvidia collapses". Financial Times. Retrieved 8 February 2022.
  19. ↑ "Company Info". Nvidia.com. Retrieved November 9, 2010.
  20. ↑ "Jensen Huang: Executive Profile & Biography". Bloomberg News. Retrieved June 21, 2018.
  21. ↑ "Articles of Incorporation of Nvidia Corporation". California Secretary of State. Archived from the original on 9 April 2020. Retrieved October 23, 2019 – via California Secretary of State Business Database.
  22. ↑ "NVIDIA Company History: Innovations Over the Years". NVIDIA (به انگلیسی). Retrieved 2021-04-17.
  23. ↑ "NVIDIA Corporation | History, Headquarters, & Facts". Encyclopedia Britannica (به انگلیسی). Retrieved 2021-04-17.
  24. ↑ ۲۴٫۰ ۲۴٫۱ Nusca, Andrew (16 November 2017). "This Man Is Leading an AI Revolution in Silicon Valley—And He's Just Getting Started". Fortune. Archived from the original on 16 November 2017. Retrieved 28 November 2017.
  25. ↑ Williams, Elisa (April 15, 2002). "Crying wolf". Forbes. Retrieved February 11, 2017. Huang, a chip designer at AMD and LSI Logic, cofounded the company in 1993 with $20 million from Sequoia Capital and others.
  26. ↑ Feinstein, Ken (January 22, 1999). "Nvidia Goes Public". gamecenter.co. Archived from the original on October 12, 1999. Retrieved July 13, 2019.
  27. ↑ Takahashi, Dean (January 25, 1999). "Shares of Nvidia Surge 64% After Initial Public Offering". The Wall Street Journal. Retrieved July 13, 2019.
  28. ↑ "NVIDIA Corporation Announces Initial Public Offering of 3,500,000 Shares of Common Stock". nvidia.com. January 22, 1999. Retrieved July 13, 2019.
  29. ↑ http://vistortech.com/news/index.php?option=com_k2&view=item&id=1496:denver-64-arm[پیوند مرده]
  30. ↑ «افشای اطلاعات غول‌های فناوری، یکی پس از دیگری». رامونا پردازش نگار. ۲۰۲۲-۰۳-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۰۸.

خطای یادکرد: برچسپ <ref> که با نام «Arm acquired» درون <references> تعریف شده، در متن قبل از آن استفاده نشده است.
خطای یادکرد: برچسپ <ref> که با نام «NVIDIA bought» درون <references> تعریف شده، در متن قبل از آن استفاده نشده است.

پیوند به بیرون

ویرایش
  • وبگاه رسمی
  • داده‌های تجاری دربارهٔ انویدیا:
 
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ انویدیا موجود است.
برگرفته از «https://fa.wiki.x.io/w/index.php?title=انویدیا&oldid=40521939»