اُلاغ قبرسی به نژادهای الاغ بومی جزیره قبرس گفته می‌شود که دارای عذاب وجدان انسانی است.[نیازمند منبع] دو نژاد متمایز الاغ در این جزیره مدیترانه‌ای زندگی می‌کنند. یکی الاغ‌هایی قهوه‌ای رنگ با دماغ و شکم روشن که گویا از نژادهای الاغ بومی فرانسه ریشه گرفته‌اند و احتمالاً در دوران جنگ‌های صلیبی به این جزیره آمده‌اند. این الاغ‌ها اندازه‌های متفاوتی دارند و بعضی از آن‌ها جثه کاملاً درشتی دارند. نژاد دوم که تعداد آنها کمتر است رنگ خاکستری و اندازه‌ای کوچک دارند و تبار آنها قطعاً به آفریقا می‌رسد. بر اساس سرشماری سال ۲۰۰۲ تعداد الاغ‌های ساکن در بخش یونانی‌نشین قبرس ۲۱۷۵ رأس است که ۱۷۰۰ رأس از آنها در روستاها به فعالیت مشغولند، حدود ۳۰۰ رأس در صنعت توریسم این کشور فعالیت می‌کنند و بقیه الاغ‌های رمیده‌ای هستند که در مناطق حفاظت‌شده به صورت آزاد و رها زندگی می‌کنند. برآورد می‌شود که حدود ۸۰ درصد الاغ‌های قبرس از نوع قهوه‌ای و حدود ۲۰ درصد از الاغ‌های کوچک خاکستری باشند.[۱]

الاغ قبرسی
افرادی در حال نعل زدن به سم حیوان، سال ۱۹۰۰
خر قبرسی در منطقه حفاظت‌شده خرها

پس از حمله سال ۱۹۷۴ ترکیه به قبرس در حمایت از اقلیت ترک‌های قبرس، تعداد زیادی از الاغ‌های متعلق به کشاورزان یونانی‌تبار در شبه‌جزیره کارپاز در قسمت شمالی جزیره رها شدند و به عنوان حیوان رمیده زندگی را به صورت وحشی ادامه می‌دهند. در سال ۲۰۰۸ گروهی از یونانی‌ها و ترک‌های قبرس با همکاری هم منطقه‌ای را به عنوان پناهگاه الاغ‌های قبرسی تعیین کرده و برای حفاظت از این الاغ‌های بی‌صاحب تلاش می‌کنند.[نیازمند منبع]

در سال ۲۰۱۲ عارف آلبایراک یکی از نماینده‌های مجلس جمهوری ترک قبرس شمالی بار دیگر خرهای این کشور را خبرساز کرد. این نماینده در اعتراض به افزایش قیمت بنزین و خریداری خودروهای گرانقیمت برای وزرای دولت با یک الاغ به سر کار خود رفت.[۲]

الاغ‌های قبرسی در ایران

ویرایش

یکی از کمک‌های برنامه اصل ۴ آمریکا به ایران اعطای ۱۰۵ رأس الاغ قبرسی برای اصلاح نژاد الاغ‌های ایرانی بود. این کمک در سال ۱۳۳۰ در زمان حکومت مصدق انجام شد که ایران با مشکل مالی زیادی به دلیل قطع صادرات نفت روبرو شده بود. روزنامه‌های ایرانی در آن دوران این ماجرا را به باد اعتراض و تمسخر گرفته بودند. از جمله عبدالرحمن فرامرزی در روزنامه کیهان نوشته بود: اینکه چرا در صورت کمکهای آمریکا به ایران هیچ نامی از الاغ قبرسی نیامده است؟ من خودم یک الاغ هستم و برای بهتر شدن نژادم الاغ قبرسی می‌خواهم[۳][منبع بهتری نیاز است]

ماجرای واردات الاغ از قبرس باعث شده تا خرهای قبرسی در ایران شهرت زیادی پیدا کنند و «واردات خر از قبرس» به صورت یک ضرب‌المثل دربیاید.

منابع

ویرایش
  1. Donkey Breeds in Europe بایگانی‌شده در ۲ سپتامبر ۲۰۰۹ توسط Wayback Machine Waltraud Kugler, Hans-Peter Grunenfelder, Elli Broxham. Monitoring Institutefor for Rare Breeds and Seeds in Europe. 2008
  2. «نماینده قبرس، سوار بر الاغ به مجلس رفت». مردم‌سالاری. ۳۱ فروردین ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ مارس ۲۰۱۶.
  3. «عکس: هدیه ویژه آمریکا به دولت مصدق! - مجله اینترنتی دوستان». دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۰۳.