اصغر میرخدیوی

(تغییرمسیر از اصغر میر خدیوی)

سید علی‌اصغر میرخدیوی مداح (۱۳۰۲–۱۳۷۲) بازیگر تئاتر، نویسنده، شاعر، کارگردان، و طنزپرداز ایرانی بود. او برای حفظ لهجه مشهدی کوشید. به او لقب «بابای لهجهٔ مشهدی» دادند.[۱]

میرخدیوی در ۱۳۰۲ در مشهد متولد شد. به گفتهٔ دخترش، از ۶ سالگی در بقالی کار کرده و در ۸ سالگی از پدرش جدا شده و نزد مادرش زندگی کرده‌است. تحصیلاتش را تا کلاس ششم ادامه داده و به عنوان شاگرد کفاش کار می‌کرده‌است. خانوادهٔ مادرش «مهمان‌دوست» بودند و میرخدیوی به واسطهٔ همین مهمانی‌ها و شب‌نشینی‌ها به بازیگری علاقه‌مند شد چرا که به تشویق فامیل برای جمع‌های خانوادگی نمایش می‌نوشته و اجرا می‌کرده‌است. در ۱۳۲۴ ازدواج کرد و سپس به سربازی اعزام شد. پس از اتمام سربازی، به استخدام ادارهٔ فرهنگ درآمد. از سال ۱۳۳۲ که رادیو مشهد تأسیس شد، نویسنده و مجری برنامه‌های رادیویی شد. سال‌ها نقش «عمه‌خانم»، زنی که با لهجهٔ مشهدی حرف می‌زند، را در رادیو ایفا کرد. او همچنین از اواسط دههٔ ۱۳۳۰ در تئاتر ملی مشهد و تئاتر گلشن مشغول بود. «عشق میهن» از جمله نمایش‌هایی است که او کار کرد. جز کار روزانه در ادارهٔ فرهنگ، در مدرسهٔ دخترانهٔ شاه‌دخت، تایپ و ماشین‌نویسی تدریس می‌کرد و سپس به رادیو و تئاتر گلشن می‌رفت. سناریوی ناخدا با خدا از نوشته‌های اوست. میرخدیوی در ۳۰ آذر ۱۳۷۲ بر اثر سکته قلبی درگذشت و در حرم امام رضا دفن شد.[۲][۳][۴]

کشکول خنده، جُنگ خنده، رؤیای جوانی و غم پیری، نمک و نمکدان، حاضرجوابی‌های شیرین، و ۳۰ سال پشت صحنه تئاتر از آثار اوست که در دوران بازنشستگی تألیف کرد.[۳] ترانهٔ «ماه پیشانو» — شناخته‌شده‌ترین ترانهٔ اجراشده توسط دریا دادور — از سروده‌های میرخدیوی است.

منابع

ویرایش
  1. هما سعادتمند (۲۸ آذر ۱۳۹۹). «یادی از «علی‌اصغر میرخدیوی مداح» | بابای لهجه مشهدی». شهرآرانیوز.
  2. هما سعادتمند (۱۰ بهمن ۱۳۹۶). «با رفتنش لهجه مشهدی یتیم شد». شهرآراآنلاین. بایگانی‌شده از اصلی در ۳ اكتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۳ مه ۲۰۲۱. تاریخ وارد شده در |archive-date= را بررسی کنید (کمک)
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ شبنم کرمی (۲۵ آذر ۱۳۹۴). «اصغر میرخدیوی». دانشنامه مشهد.
  4. شبنم کرمی (۳۰ تیر ۱۳۹۳). «میرخدیوی، نگاهبان طناز لهجه مشهدی». شهرآرا آنلاین. بایگانی‌شده از اصلی در ۳ اكتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۳ مه ۲۰۲۱. تاریخ وارد شده در |archive-date= را بررسی کنید (کمک)