اِصطَبل یا طَویله [۱] یا به پارسی ستورگاه جایی است که در آن اسب نگهداری می‌شوند و به آنها علف می دهند. بیشتر طویله ها دارای بخشهای کوچکی هستند که در هر کدام یک اسب نگهداری می‌شود.

نمایی از سالن و راهروی یک اصطبل مُدرن.
یک طویله در روستای ابیانه، استان اصفهان.
شترخان یا تالار اصطبل در کاروانسرای دیر گچین
شترخان یا تالار اصطبل در کاروانسرای دیر گچین
کاشی‌های سردر اصطبل شخصی شاه عباس صفوی در موزه بریتانیا.

در ستورگاه ها، طاقچه‌ای که در کنار دیوار درست می‌کنند و خوراک چهارپایان را در آن می‌ریزند آخور نامیده می‌شود.[۲]

واژه‌شناسی

ویرایش

اصطبل وام‌واژه‌ای است در پارسی که از راه عربی رایج در سرزمین شام از واژه لاتین Stabulum گرفته شده است.[۳] ریشه این واژه لاتین نیز به اصل هندواروپایی *-ste-dhlo بازمی‌گردد که به معنی ایستادنگاه است.[۴] و بخش نخست آن یعنی ste هم‌ریشه با «ایستادن» فارسی است.

واژه‌هایی که در گذشته در پارسی برای اصطبل به‌کار می‌رفته عبارتند از ستورگاه، ستورخانه، جای‌باش ستور، آخور، آخورگاه، پاگاه، پایگاه، آکنده، شنکله، شولیده و باره‌بند.[۲] به آخور شترها هم شترخانه می‌گفتند.[۵] ستور در پارسی هم به معنی حیوان بکار برده میشود ولی بیشتر به معنی هر یک از چارپایان است.

منابع

ویرایش
  1. «طویله». فرهنگ فارسی معین. دریافت‌شده در ۱۶ مارس ۲۰۱۷.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ لغتنامه دهخدا: آخور.
  3. http://www.etymonline.com/index.php?term=stable
  4. همان منبع.
  5. لغتنامه دهخدا: اصطبل.