اسدالله سروری
اسدالله سروری زاده ۱۳۰۹ خورشیدی، ۱۹۳۰ میلادی در ولایت غزنی، افغانستان، سیاستمدار اهل افغانستان، عضو ارشد حزب دموکراتیک خلق افغانستان، معاون رئیس‌جمهور افغانستان، رئیس اداره اطلاعاتی افغانستان «اگسا» در دهه ۵۰ بود.[۱]
اسدالله سروری | |
|---|---|
| معاون رئیس‌جمهور افغانستان نایب ریاست هیئت رئیسه شورای انقلاب | |
| دوره مسئولیت ۱۹۷۸ – ؟؟ | |
| رئیس‌جمهور | نورمحمد تره‌کی |
| پس از | ببرک کارمل |
| پیش از | حفیظ‌الله امین |
| مدیر خاد | |
| دوره مسئولیت اپریل ۱۹۷۸ – سپتامبر ۱۹۷۹ | |
| پیش از | اسدالله امین |
| اطلاعات شخصی | |
| زاده | ۱۹۳۰ ولایت غزنی، افغانستان |
| ملیت |  افغانستان |
| حزب سیاسی | حزب خلق |
او در دادگاهی در کابل به اتهام ارتکاب جنایات علیه بشریت و قتل‌عام دوزاده هزار نفر از مخالفان سیاسی حزب دموکراتیک خلق افغانستان نخست به اعدام و سپس در دادگاه تجدید نظر به ۱۹[۲]سال زندان محکوم شد.[۳] اما بسیاری از فعالان حقوق بشر و مخالفان سابق سیاسی او حکم ۱۹ سال زندان را نا عادلانه خوانده‌اند و خواهان حکم اعدام در مورد او هستند.
فعالیت‌های سیاسی
ویرایشاسدالله سروری در دوران جوانی خود به مسکو رفت و در آکادمی آموزشی هوانوردی روسیه، خلبانی را فرا گرفت.[۴] او در زمان نظام پادشاهی محمد ظاهر شاه از نزدیکان محمد داوود خان نخست‌وزیر وقت افغانستان بود و در کودتای سال ۱۳۵۲ او که منجر به فروپاشی نظام پادشاهی در افغانستان شد، داوود خان را همراهی کرد. اما ۵ سال بعد و در انقلاب ثور ۱۳۵۷ با تعدادی از سران حزب دموکراتیک خلق افغانستان یکجا شد. این انقلاب منجر به فروپاشی نخستین دولت جمهوری افغانستان و آغاز حاکمیت حزب خلق افغانستان به رهبری نور محمد تره‌کی شد.[۵]
اسدالله سروری در همان سال به عنوان رئیس سازمان اطلاعاتی افغانستان یا اگسا افغانستان منصوب شد. زمانی‌که حفیظ‌الله امین، علیه نور محمد تره‌کی، رئیس وقت حکومت افغانستان دست به کودتا زد، سروری در آن کودتا، از تره‌کی پشتیبانی می‌کرد، اما پس از پیروزی کودتا، افغانستان را ترک کرد و راهی شوروی وقت شد.
چند ماه بعد و با سقوط رژیم تحت امر حفیظ الله امین و روی‌کار آمدن ببرک کارمل، اسدالله سروری به همراه نیروهای شوروی وارد افغانستان شد. وی تا سال ۱۹۸۰ معاون ببرک کارمل، رئیس دولت کمونیستی افغانستان بود و پس از آن، به مدت شش سال، سفیر افغانستان در مغولستان شد. اسدالله سروری در سال ۱۹۹۲، پس از فروپاشی دولت نجیب الله، به افغانستان بازگشت و توسط مجاهدین تحت امر احمدشاه مسعود بازداشت شد و به مدت سیزده سال، در بازداشت به سر می‌برد.[۵]
رهبری سازمان استخباراتی افغانستان
ویرایشآنچه که بیش‌تر از همه به شهرت اسدالله سروری دامن زده، دوران ریاست او بر اداره استخبارات افغانستان است، اسدالله سروری با روی کار آمدن رژیم به رهبری نور محمد تره‌کی به عنوان رئیس سازمان استخبارات / اطلاعات افغانستان (AGSA) تعیین شد، این سازمان متهم به کشتار و سرکوب شدید مخالفان سیاسی‌اش است.
بر اساس اسنادی که در سپتامبر ۲۰۱۳ میلادی از سوی اداره دادستانی هلند منتشر شده و در روزنامه ۸ صبح کابل نیز به چاپ رسیده، اداره زیر فرمان سروری طی ۹ ماه در سال‌های ۱۳۵۷ و ۱۳۵۸ نزدیک به ۵۰۰۰ نفر را در زندان پلچرخی کابل تیرباران کرده‌است.[۶] این کشتار به کشتار اگسا موسوم است، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین موارد جنایت علیه بشریت در افغانستان در اذهان عمومی شناخته می‌شود.
منابع
ویرایش- ↑ اسدالله سروری کیست؟ BBCPersian | بی‌بی‌سی فارسی،
- ↑ «اتهامات اصلی علیه سروری کدامها می‌توانند باشند». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ سپتامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۹ سپتامبر ۲۰۱۳.
- ↑ «اسدالله سروری به ۱۹ سال حبس محکوم شد». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ سپتامبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۹ سپتامبر ۲۰۱۳.
- ↑ «زندگی‌نامه اسدالله سروری».
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ «زندگی‌نامه اسدالله سروری».
- ↑ «کشتارهای سازمان «اگسا» افشای نام پنج هزار قربانی». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ سپتامبر ۲۰۱۳.