استیم‌پانک
استیم‌پانک (به انگلیسی: Steampunk) یا بخارپانک یک زیر-سبک (به انگلیسی: sub-genre) از علمی-تخیلی، ادبیات گمانه‌زن تاریخ متناوب است که در اواخر ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ مطرح شد. صحنه‌های این خیال‌پردازی در فضا-زمان‌هایی اتفاق می‌افتد که در عین فضای ویکتوریایی قرن ۱۹ و کاربرد وسیع موتور بخار، مفاهیم جدید خیال‌پردازی یا علمی-تخیلی هم در آن‌ها حضور دارند. گاهی استیم پانک معرف فضای «تاریخ محتمل» است؛ یعنی معرف خط پیشرفتی که در آن بشر راهی به جز راه فعلی را برای پیشبرد صنعت پیموده باشد.
استیم پانک به عنوان یک فرهنگ، باعث شده هنرمندانی به سراغ طراحی دوباره یا تزیین وسایل فناوری موجود به شکل وسایلی که احتمال داشت در دورهٔ ویکتوریایی موجود باشند، بروند.
با اینکه عبارت «استیم پانک» تا سال ۱۹۸۷ استفاده نشده بود، بسیاری کارهای پیش از این تاریخ می‌توان به این عبارت مربوط کرد؛ مثلاً رمان Titus Alone نوشته مروین پیک که در سال ۱۹۵۹ منتشر شد، عبارت‌ها و توصیفات استیم پانکی بسیاری در خود دارد.[۱]
از دهه ۱۹۹۰ به بعد، استیم پانک بیشتر و بیشتر برای اشاره به اشیا و فضاهایی استفاده شده که نه فقط در دوره ویکتوریایی بلکه در فضاهایی پر از ماشین‌های قدرت گرفته از موتور بخار و فنر ساخته شده‌اند. این برداشت، باعث ایجاد بازی‌های متنوعی هم شده، از جمله ظهور ملل: ظهور افسانه‌ها (به انگلیسی: Rise of Nations: Rise of Legends).[۲]
این تکنولوژی شامل ماشین‌های تخیلی‌ای که در آثار ژول ورن، اچ.چی. ولز و نویسندگان معاصری از جمله فیلیپ پولمن، اسکات وسترفلد، استفان هانت و چاینا میِویل قابل یافت است نیز می‌شود.
فشن
ویرایشسبک استیم پانک در صنعت مد و فشن نیز مورد توجه قرار گرفته است به شکلی که برند های متنوعی محصولاتی الهام گرفته شده از سبک استیم پانک به شکل لباس، کیف و کفش و کلاه، زیورآلات و غیره به بازار عرضه شده است.[۳]
منابع
ویرایش- ↑ Sophie Lewis, Lucy Daniel (ed.), The little black book: Books, "Titus Alone" p.439, Octopus publishing, (2007) US, ISBN 978-1-84403-605-9
- ↑ «Rise of legends as steampunk video game». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ فوریه ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۲۲ اوت ۲۰۰۹.
- ↑ Asadi، Mahdi. «Steampunk and Steampunk Jewelry: Exploring the Aesthetics of the Victorian Era and the Industrial Revolution». Karen Handmade (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۰۴.
