استان هشتم تحت عنوان استان کرمان و بلوچستان[۱][۲][۳] یکی از ۱۰ استان کشور ایران بود که در ۱۹ دی ۱۳۱۶ خورشیدی، با اصلاح قانون تقسیمات کشوری به عنوان استان هشتم تعیین گردید.[۴][۵][۶] این استان شامل ۵ شهرستان کرمان، بم، بندرعباس، خاش، زابل بود.[۷]

استان هشتم (کرمان و بلوچستان)
استان سازمان
بنیان‌گذاری۱۳۱۶ شمسی
سازمان پسین
گونهٔ سازماناستانداری
حوزهٔ قدرتاستان هشتم(کرمان و بلوچستان)
ستادکرمان
استان بالادستوزارت کشور
نقشه
{{{map_alt}}}
جایگاه استان هشتم در نقشهٔ ایران

طبق ماده ۳ مصوب ۱۳۱۶/۸/۶ هر استان تحت اداره یک نفر استاندار قرار داشته که در محدوده مقررات این قانون به فرمانداران حوزه ماموریت خود دستور و تعلیمات می داده و با وزارت داخله ی رابطه مستقیم داشته و طبق تبصره ۱ همان ماده استانداران دارای مرکز ثابت نبوده و در کلیه امور شهرستان های تابعه بازرسی کرده و مسئول حسن جریان امور آنها بوده اند. این نکته که استاندار مرکز ثابتی نداشته،نکته جالبی است.شاید مقصود قانون گذار آن بوده که استاندار دائما در سطح استان در حرکت باشد و نیز یک شهر خاص تحت عنوان این که مرکز استان است بیش از سایر شهر ها رشد نکند.

استان هشتم امروزه شامل استان کرمان (به مرکزیت کرمان)، استان‌های یازدهم (سیستان و بلوچستان)(به مرکزیت زاهدان) و بیست و دوم (هرمزگان)(به مرکزیت بندر عباس) می شود.[۸]البته بخشی از استان کنونی هرمزگان متعلق به استان هفتم بوده‌است.

روند تجزیه استان هشتم اینگونه بوده که در سال ۱۳۲۶ «فرمانداری کل بلوچستان» و در سال ۱۳۳۳ «فرمانداری کل فرمانداری کل بندرها و جزایر بحر عمان» نیز از این استان هشتم جدا و بعد تر تبدیل به استان شدند.

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. میرزا فرمانفرما، عبدالحسین‌؛ افشار، افشار (۱۳۸۳). مسافرت‌نامه کرمان و بلوچستان (بلوک گردشی به مدت سه ماهه) 21 جمادی‌الثانیه تا 25 رمضان 1311 قمری. اساطیر. صص. ۵۲۸. شابک ۹۷۸۹۶۴۳۳۱۲۱۴۵.
  2. ميرزا فرمانفرما، فيروز (۱۳۸۰). سفرنامه کرمان و بلوچستان. تهران - ایران: نشر تاريخ ايران. صص. ۱۸۰. شابک ۹۷۸۹۶۴۶۰۸۲۱۴۴.
  3. حسینعلی رزم آرا (۱۳۳۲فرهنگ جغرافیایی ایران، ج. اول (آبادی ها)، سازمان جغرافیایی ایران
  4. میرزا فرمانفرما، عبدالحسین‌؛ افشار، افشار (۱۳۸۳). مسافرت‌نامه کرمان و بلوچستان (بلوک گردشی به مدت سه ماهه) 21 جمادی‌الثانیه تا 25 رمضان 1311 قمری. اساطیر. صص. ۵۲۸. شابک ۹۷۸۹۶۴۳۳۱۲۱۴۵.
  5. ميرزا فرمانفرما، فيروز (۱۳۸۰). سفرنامه کرمان و بلوچستان. تهران - ایران: نشر تاريخ ايران. صص. ۱۸۰. شابک ۹۷۸۹۶۴۶۰۸۲۱۴۴.
  6. حسینعلی رزم آرا (۱۳۳۲فرهنگ جغرافیایی ایران، ج. اول (آبادی ها)، سازمان جغرافیایی ایران
  7. فراهی، محترم. ۱۳۷۷. سیر تحول نقشه و تقسیمات کشور ایران:‌از سال ۱۲۸۵ تا ۱۳۷۷، وزارت کشور جمهوری اسلامی ایران، معاونت سیاسی و اجتماعی، دفتر تقسیمات کشوری؛ ص ۱۶.
  8. «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۹۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از اصلی (اکسل) در ۲۰ شهریور ۱۴۰۲.