آسیاب‌های شوشتر
برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. |
آسیاب‌های شوشتر نوعی از سازه‌های آبی در شهر شوشتر است.
انواع آسیاب‌ها
ویرایشآسیابهای پره‌ای
ویرایشاین آسیاب از محوری عمودی و تعدادی پره قاشقی شکل تشکیل شده‌است. که آب را از سطح بالا به پایین انتقال می‌دهد که به آن تنوره می‌گویند. آب از مجرای خروجی تنوره با فشار خارج می‌شود و به پره برخورد می‌کند و محور عمودی که بالای آن به سنگ آسیاب است را گردانده و گندم را آرد می‌کند.[۱]
آسیاب‌های چرخه
ویرایشاین آسیاب دارای محوری افقی است که توسط چرخ دنده تبدیل به محوری عمودی می‌شود.[۱]
آسیاب‌های شناور
ویرایشتفاوت آن با آسیاب رو گرد در سیستم به حرکت درآمدن چرخ یا پره آسیاب و محل احداث آن می‌باشد؛ زیرا آسیاب روگرد معمولاً در کنار رودخانه قرار داشته یا از طریق قنات که بر روی پره‌های آن می‌ریخته به حرکت درمی‌آمده‌است. ولی آسیاب شناور در میان رودخانه ساخته می‌شده و آب از زیر پره‌های آن عبور کرده و در اثر برخورد با پره‌ها آن را به حرکت درمی‌آورده در نتیجه نیروی تولید شده توسط پره‌ها، از طریق محور افقی به کمک دو چرخ دنده به محور عمودی منتقل می‌شده و باعث به حرکت درآمدن سنگ و در نتیجه خرد شدن گندم شده‌است. آسیاب تنوره‌ای و روگرد در منطق کم آب قابل استفاده بود در حالی که آسیاب‌های شناور در مناطق مسطح و پر آب ساخته می‌شد.[۲]
منابع
ویرایش- سومین کنگره تاریخ معماری و شهر سازی ایران